1552000(e)ko ekaina

Erreportajeak

Errezeta informatikoak

Elhuyar Zientzia -

Chicagoko Rush-Presbyterian-St. Luke´s ospitaleak errezetak idazteko sistema informatikoa jarri du martxan.

Sarearen bidez behaketa astronomikoak egiteko aukera

Elhuyar Zientzia -

Sarearen bidez Mauna Kea sumendiko teleskopioekin bat egiten duen Internet konexio berria garatu dute

Fisika Plazara programa europarra

Zabala Lekue, Eduardo -

Europako Batasunak 2000. urteko Zientzia eta Teknologiarako Aste Europearraren barruan eta, Europako Partikula Fisikoen Laborategia (CERN), Europako Espazio Agentzia (ESA) …

Janari-intoxikazioak

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Udan arriskuak ez datoz hondartza eta igerilekuetatik bakarrik eta ez da eguzkia gure osasunak jasan ditzakeen alterazioen erantzule bakarra.

Hegazkinak motorraren bultzadaz gidatuko dira

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Gaur egun ideia berriak behar omen dira aurrera egiteko, berriak, orijinalak eta, jakina, onak. Ideia berririk egon ezean, zaharrei erreparatu, …

Ura, urre urdina

Elhuyar Zientzia -

Gure ingurura begiratu eta ura eskas denik ez badirudi ere, munduko hainbat bazterretan benetan arazo larria da hau. Urrutira behean, …

Uraren ezaugarriak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Edozeini ura kimikoki zer den galdetuz gero, H 2 O formula enpirikoa azkar aipatuko luke. Hala ere, urak duen zaporea …

Edateko uraren arazketa

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Ura gure herrietara eta etxeetara eramateko urrats asko egin behar dira.

Zerk zikintzen du ura?

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Dosier honetan ezaugarri kimikoak, potabilizazioa eta eskasia aipatzen dira. Ezaugarri kimikoak dituenak ditu. Baina ur hori etxeetan erabili nahi bada, …

Ibaira itzuli aurretik garbitu

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Papergintzan ari den lantegiak eta kontserba-potoak egiten dituenak ez du ura berdin zikintzen.

Eguzkia elektrizitate-iturri

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Eguzkia energia-iturri paregabea denik ezin uka dezake inork, bizia ere zor baitiogu. Eguzkitik ikaragarrizko energia-kopurua jasotzen dugu egunero Lurrean eta …

Peptido artifizialen sintesi asimetrikoa

Aizpurua, Jesus Maria -

Kimikoki kateatutako a-aminoazidoz (HO2CCH(R)-NH2) osaturiko molekulak dira peptidoak, ...

Hondamendi nuklearretik transistorera

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Inoiz gertatu ez balitz hobe, baina gertatu zenez, hobe ez ahaztea. Hiroshima eta Nagasaki-ko eztanda atomikoez ari gara, noski. Zuzen-zuzenean …

Arroza: plater-errezeta anitzen lehengai

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Mendeetan zehar milioika gizakiren oinarrizko elikagai izan da eta da arroza. Jatorria Asian du eta arabiarrak izan ziren zitu hau, …

Elkarrizketak

Heinrich Rohrer: "Arazoek asmakuntzetara bideratzen gaituzte"

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

1986. urteko Fisikako Nobel saria Heinrich Rohrer eta Gerd Karl Binnig fisikari suitzarrek jaso zuten. Zurichen, IBM enpresan material supereroaleak …

Albisteak

HIESaren inguruko aurrerakuntzak

Elhuyar Zientzia -

HIESa duten gaixoen laurdenak merkatuko sendagai garrantzitsuenak jasaten dituzten birusak daramatzate odolean

Terra satelitea Lurraren zerbitzura

Elhuyar Zientzia -

Apirilaren erdialdean NASA agentziak TERRA satelitea jaurtiki zuen espaziora,

Harrapakinak hautemateko nautilusaren sekretua

Elhuyar Zientzia -

Nautilusak bere harrapakinak usaintzeko begien azpian organo-pare berezia d

Arriskuan dauden espezieak gordetzeko ADN-bankua

Elhuyar Zientzia -

Animalia-talde bat desagertuko balitz, baliteke hurbil dauden espezie-talde guztiak ...

Helikoptero berezia

Elhuyar Zientzia -

Pertsona bakarra garraiatzeko eta bertikalki aireratzeko edo lurrartzeko balio du.

Olio begetalak eta gaztetasuna

Elhuyar Zientzia -

Europako lurralde gehienetan hamarkadak daramatzate diabetesaren eta nerbio-sistemako gaitzen kontrako sendagai gisa azido lipoikoa erabiltzen.

Distantzia kosmikoak neurtzeko sistema berria

Elhuyar Zientzia -

Astronomo-talde batek objektu astronomikoak zein distantziatara dauden neurtzeko sistema berria garatu du

Hontzkumeak janari eske

Elhuyar Zientzia -

Txorikume edo hegaztikumeek beren habiatan txioka zein baino zein aritzen direnean, helburua ez da elikatzen dituzten gurasoak erakartzea bakarrik

Neutrinoen masa neurtu nahian

Elhuyar Zientzia -

Genevako CERN laborategietan neutrinoen masa neurtzeko proiektua onartu dute.

Begi-lausoak eta argia

Elhuyar Zientzia -

Eguzkitan gehiegi egotea osasunarentzat kaltegarria da. Bagenekien izpi ultramoreek ...

Piano mekanikoetan nagusi

Elhuyar Zientzia -

Yamaha etxeko ingeniariek "multimedia" teknologiak aplikatuta piano mekaniko berria prestatu dute

Polimerozko OptoTxip-ak, komunikabideetako beste iraultza bat?

Elhuyar Zientzia -

OptoTxip-ak, edo moduladore elektro-optikoak, seinale elektrikoak seinale optiko bihurtzen dituzten elementu mikroskopikoak dira

Sateliteen interferentziak

Elhuyar Zientzia -

Sateliteetatik datozen seinaleak ekipo sinpleak erabiliz etxetik interferi daitezke, Estatu Batuetako Aire Armadak adierazi zuenez.

Hondakin nuklearrei aurre egiteko teknika berria

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Gobernuak erreaktoretan sortzen den hondakin agortua tratatzeko teknika berria bultzatu nahian ari da, "urtu eta diluitu" deritzana.

Egin berria bezalakoa

Elhuyar Zientzia -

Guztiok nahiago dugu laranja-zuku egin berria, baina, askotan, alferkeriak jota ontziratua edaten dugu.

"Echelon" arazoa: internautak haserre

Elhuyar Zientzia -

"Echelon" izeneko nazioarteko espioitza-sareak bere satelite eta ekipamenduen bidez ...

Soropil transgenikoa

Elhuyar Zientzia -

Gure herrietako parke, futbol-zelai eta golf-zelaiek laster soropìl transgenikoa izan dezakete

Irrati-teleskopio bereziak

Elhuyar Zientzia -

Irrati-astronomiak azkenaldian buruhauste latzak ditu telefono mugikorrek eragiten dizkioten interferentziak medio

Kansasko helioa

Elhuyar Zientzia -

American Chemical Society-k emandako saria jaso du helio gasaren inguruan egindako lan eta aurkikuntza garrantzitsuengatik.

Unibertsoaren jatorrizko zopa

Elhuyar Zientzia -

Unibertsoan Big Bang-aren lehen uneetan gertatu zena Genevako CERN ikerketa-zentroan errepikatu egin dute

Sexu-bereizketa genetikoa ez da betidanik horrela izan

Elhuyar Zientzia -

Bai animaliengan eta bai gizakiongan, sexu ezberdinak genetikoki ezberdinak dira.

Korrikalarientzako bi lege

Elhuyar Zientzia -

Korrikalariek beren probetan lortzen dituzten munduko errekorrak, estatistikek diotenez lege edo formula matematiko baten araberakoak dira

Barazkiak pisatzeko eskanerra

Elhuyar Zientzia -

Pisurik gabe barazkiak eta fruituak identifikatzeko eta balantzarik gabe pisatzeko sistema prestatu dute New Yorken IBMko ingeniariek.

Nerbio-zuntzak sendatzeko polimeroak

Elhuyar Zientzia -

Polimero batzuek eta azukre naturaleko mota batek, kaltetutako nerbioak sendatzeko balio dezakete.

Nazioarteko lankidetzaraka zubia

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Apirilaren 27an Donostia International Physics Center (DIPC) inauguratu zen.

ITP

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

ITP, Industria de Turbopropulsores alegia, hegazkinen motorretarako piezak egiten dituen munduko enpresa nagusietakoa da.

Ura ala ur-kultura, zein urriago?

Antiguedad, Iñaki -

"Ura baliabide urria da" eta, gainera, "txarto banatua" dago.

Itsuek erabiltzeko ordenagailu eramangarria

Waliño, Josu -

Itsuek ere ordenagailua erabil dezakete

Bill Gates deabrua ote?

Waliño, Josu -

Profeziak hala dio: "Bere izenak piztiaren zenbakia izango du".

WinZip ezagunaren bersio berria

Waliño, Josu -

Zalantzarik gabe WinZip da Windows-en gehien erabiltzen den konprimitzailea ...

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila