Dickinsonia animalia zaharrenetakoa dela baieztatu dute

Zientzialariek orain arte ez dute garbi izan zer eratako biziduna zen Dickinsonia. Ediacara periodoko fosil obalatu batzuei deitzen zaie horrela, eta onddotzat edo protistatzat hartu izan dituzte. Orain, ordea, fosilen berariazko biomarkatzaile batzuk aztertuta, animaliak ...

Sardiniarrak genetikoki populazio bereizia direla berretsi dute

Sardiniarrek eta euskaldunek jatorri neolitiko aurre-indoeuroparra partekatzen dutela iradokitzen du Nature Genetics aldizkariak argitaratutako ikerketa batek. Europako populazioaren inguruko hipotesi nagusiek adierazten dute Ekialde Hurbiletik eta Anatoliatik zabaldu zirela nekazari neolitikoak Europan –duela 8.000 ...

Sandalo-lurrinak ilea haztea eragiten du

Usaimen-errezeptore batek ilearen hazkuntza erregulatzen duela aurkitu dute. Laborategian giza buru-azalarekin egindako esperimentuetan, ikusi dute sandalo-lurrinak ilea haztea eragiten duela. Nature Communications aldizkarian eman dute horren berri.

Sudurreko zelula espezializatu batzuek dituzten usaimen-errezeptoreek molekula usaintsuak ...

Probiotikoak agian ez dira uste zuten bezain eraginkorrak ezta onuragarriak ere

Ohikoa da probiotikoak hartzea, hesteetako funtzionamendua zaintzeko eta mirkobioma bere onera ekartzeko, adibidiez, antibiotikoak hartu ondoren. Ohitura hori, ordea, alferrikakoa izan daitekeela ondorioztatu dute ikertzaile batzuek. Are gehiago: probiotikoek mikrobioma bere onera etortzea oztopatu dezakete ...

Mitosiaren proteinen atlas dinamikoa argitaratu dute

Zelula banatzeko prozesuan parte hartzen duten proteinen lehen atlas dinamikoa osatu dute. Biologia Molekularreko Europako Laborategian egin dute, eta ikertzaile guztien eskura jarri dute.

Hain zuzen ere, proteinak dira mitosia, zelula banatzeko prozesua, aurrera eramaten ...

Zalantzak neandertaltzat jotako artearen egiletzaren gainean

Duela gutxi, uranio/torio desintegrazioaren datazio-teknika erabilita,  penintsulako hiru kobazulotako artea neandertalek egina zela ondorioztatu zuten: La Pasiegan (Kantabria), Maltravieson (Cáceres) eta Ardalesen (Málaga). Orain agitaratutako ikerketa batek, ordea, zalantzan jarri ditu ondorio ...

Txakurretan Duchenne muskulu-distrofia sendatzea lortu dute, gene-terapiaren bidez

Txakurretan Duchenne muskulu-distrofia eragiten duen gene akastuna CRISPR teknikaren bidez ordezkatuta, gaitza sendatzea lortu dute Southwestern medikuntza-zentroko ikertzaileek (Texasko Unibertsitatea).

Science aldizkarian argitaratutako artikuluan zehaztu dutenez, injekzio bitartez ezarri zieten tratamendua; zortzi asteren ondoren, distrofina ...

Hiriko meatzaritza

Menditik hirira, bide hori egiten ari da meatzaritza. Lehen mendiek ezkutatzen zituzten lehengai baliotsu haiek orain hirietako zabor elektronikoetan pilatzen dira. Milaka milioi tona zabor elektroniko berri urtero, eta barruan milaka milioi euro gordeta. Lehenengo ...

Leiho berriak unibertsora

Unibertsora begiratzeko leiho erabat berriak irekitzen ari dira; grabitazio-uhinak direla, neutrinoak direla... Eta betiko leihoak ere, argia, irrati uhinak eta abar jasotzen dituzten horiek, nabarmen hobetzen ari dira. Leiho horietatik guztietatik, gero eta gauza gehiago ...

WPA3 protokoloa, WiFiak behar zuen eguneraketa

WiFi sareen segurtasuna bermatzen duen WPA protokoloaren bertsio berria, WPA3 izenekoa, atera zuen WiFi Alliancek —WiFi teknologia definitu eta sustatzen duen erakundeak— ekainaren amaieran. Izan ere, aurreko bertsioak, WPA2ak, hamar urte baino gehiago zituen, eta ...

Pintxo-pote kontuak, blockchaina eta bitcoina

Asko entzun izan dugu azken urte hauetan blockchainari eta bitcoinari buruz. Baina zer dira? Posible al da ulertzea nola funtzionatzen duten, eguneroko adibide sinple batekin? Hori da, hain zuzen ere, artikulu honen helburua ...

“Txikitan National Geographicen ikusitakoa aurrez aurre ezagutzeko aukera izan dut”

Ainhoa Magrach Gonzálezek National Geographic aldizkariari zor dio naturarekiko maitasuna eta esploratzeko grina. Haren esanean, familian ez zegoen ikertzailerik, baina txikitatik liluraz ikusten zituen aldizkarian azaltzen ziren istorioak eta argazkiak, eta, handitan halakoak bizitzeko ...

Burujabetza teknologikoa

 

Burujabetza teknologikoa izan da aurtengo Informatikari Euskaldunen Bilkuraren gaia. Edurne Larraza Mendiluze UEUko Informatika saileko arduradunak eta Olatz Arbelaitz Gallego sail bereko kideak bilkuran landutako auzi nagusiak laburtu dituzte, bakoitzak bere ikuspuntutik. Ondorio batzuk ere ...

Hizkuntzen mapa birtualak

Dozenaka mila koordenatu, ehunka dimentsio, ipar ala hegorik ez, eta hitzak hirien partez. Baldarrak eta xelebreak beharbada, baina mapak dira hauek ere, eta makinek erabiltzen dituzte, hizkuntzaren ozeanoan nabigatzeko. Eurei esker, ordenagailu batek bere kabuz ...

Ilargia eta giza jokabidea: usteak zenbat ustel?

Aspalditik dator Ilargiak gizakion jokabidean eragina izan dezakeelako ustea; hain zuzen ere, sinesmen horren inguruko lehen idatzia Hipokratesen garaikoa da (K.a. 400. urtea). Mendeak igaro ahala, bizirik mantendu dira Lurraren sateliteari loturiko usteak, eta ...

Mitokondriak eta zahartzea

Zahartzea prozesu konplexu eta korapilatsua da, eta, ongi ulertzeko asko falta zaigun arren, horretan ari gara; badugu jadanik hainbat prozesuren berri. Adibidez, gero eta argiago dago mitokondriek oso zeregin garrantzitsua dutela gure gorputzaren zahartze-prozesuan, eta ...

Berenice Abbott, zientziaren argazkilaria

Hirurogei urte betetzear zituen, lan-elkarrizketa batera MIT entzutetsura joan zenean. Eskarmentu handiko emakumea zen, eta ideiak garbi zituen. Honela esan zien elkarrizketatzaileei: “Zuek, zientzialariok, munduko argazkilaririk txarrenak zarete, eta argazkilaririk onenak behar dituzue; ni nauzue ...

“Bizidunen estrategiak ezagututa eta modu egokian erabilita, uste dut asko irabaziko genukeela”

Pasai Antxon jaioa, 1967an. Biologian doktore da, eta irakasle- eta ikertzaile-lanetan dabil, EHUko Landareen Biologia eta Ekologia sailean. Aitortu duenez, galderak oso zailak iruditu zaizkio, eta, gainera, lehen galderan hiru biltzen direla ohartarazi digu; harentzat ...

Zentzumen anitzeko terapiaren altxorra

Bidaiatu, korrika egin, sexu-harremanak izan, instrumentu bat jo, gidatu, hizkuntza bat ikasi… ez dira bakarrik gure eguneroko ohikeria osatzen duten ekintza hutsalak. Bizi garen ingurune aberastuan, zentzumenen garapena sustatzen dute horrelako jarduerek, eta haien erabilera ...

Matematikari euskaldunak eta GeoGebraren erabiltzaileak elkartu dira

Udako Euskal Unibertsitateak (UEUk) 46. Udako Ikastaroak antolatu ditu aurten. Era askotako jardunaldi, ikastaro eta tailerrek osatu dute aurtengo eskaintza, #ElkarEkin lelopean. Uztailaren 4an, matematikariek eta GeoGebrare erabiltzaileek izan zuten elkarrekin batzeko aukera. Eibarren elkartu ...