333 2019k2019 martxoa

Artikoan, klimaren bilakaeraren uberan

Erreportajeak

Dietak: boladak baino gehiago, frogak

Gero eta argiago dago gure gizartean oso ohikoak diren gaitz askok lotura zuzena dutela dietarekin. Ezinbestekoa da, beraz, dieta osasungarri bat zer den garbi izatea. Badira ikuspuntu desberdinak eta desadostasunak, baina baita adostasun garrantzitsuak ere.

Elkarrizketak

Ion Errea Lope: Fisikari teorikoa

“Fisikari esperimentalek beharrezkoa dute teorikoon lana. Gu gabe, itsu daude”

Material supereroaleak lortzeko lasterketa abiadura bizian doa. Gero eta gertuago dago giro-tenperaturan supereroalea den materiala sortuko den momentua. Amestutako unea.

Mundu digitala

Weba birdeszentralizatzen

Jatorrian, informatzeko eta komunikatzeko baliabide deszentralizatua zen weba, baina, poliki-poliki, informazioa eta komunikazio-zerbitzuak korporazio handi gutxi batzuen esku geratzen joan dira; alegia, zentralizatzen. Hori guztia irauli eta sarea berriz ere deszentralizatzeko asmoz, ekimen eta tresna ugari ari dira sortzen.

Analisiak

Zientziaren argitalpen-sistema

Zientziak argitalpen-sistema eraginkor eta gardena behar du, ikertzaileen aurkikuntzak, hausnarketak eta datuak zabaltzeko. Azken urteotan, ordea, kezkak ageri dira zientzialariengan, sistema bera kolokan jartzeraino. Izortze Santín eta Pablo Barrechegurenen hausnarketak jaso ditugu.

Istorioak

Poppy Northcutt, Ilargiraino eta bueltan

“Houston, arazo bat izan dugu hemen” entzun zenean, ez zegoen kontrol-zentroan. ABCko kazetari batek deitu zionean jakin zuen Northcutt-ek oxigeno-tanga batek eztanda egin eta Apollo 13-ko hiru astronautak egoera arriskutsuan gelditu zirela.

Lekukoak

miren-basaras-ibarzabal-nik-nahiko-nukeena-da-guk-

Miren Basaras Ibarzabal: Mikrobiologoa

“Nik nahiko nukeena da guk izatea mikroorganismoen kontrola”

Oraingoan, ez diogu mikroorganismoez galdetu Basarasi, bere buruari buruz baizik, bere oroitzapen eta itxaropenez…

Gai librean

Zer genek laguntzen digute irakurtzen?

Gure egunerokotasunean guztiz txertatuta dagoen eginkizuna bada ere, irakurtzea ez da pertsona guztientzat uste bezain erraza. Artikulu honen xedea da aztertzea faktore genetikoek zer eragin izan dezaketen irakurtzeko gaitasunean.

Gai librean

Distopia genetikoak: hain hurbil, hain urrun

Distopiak genero literario bat dira, non etorkizuna kezkaz irudikatzen zaigun. Gizarte eta teknologiari buruz hausnartzeko aitzakia bat besterik ez da ariketa hori, une jakin bateko aurkikuntzek edota haien erabilerek nora eraman gaitzaketen plazaratzeko.

Gai librean

Unibertsoaren musikaren bila: uhin grabitazionalak

Duela 1.000 milioi urte inguru, artean Lurrean bizitza konplexurik ez zenean eratu, unibertsoaren beste muturrean, 30 km-ko erradioko bi zulo beltz ikaragarri zeuden, bata bestearen inguruan biraka; unibertsoan izan den gertakari bortitzenetariko bati bide emango zioten.

Ikusmiran

Mikromunduak

“Fotomikrografiaren bidez, mundu erabat berri eta eder bat aurki dezakegu, lehenago ikusi gabeko mundu bat; ozeanoen gainazalaren azpian zer dagoen aurkitzea bezala da”. Nikon Small World lehiaketaren 2018ko irabazleak esandako hitzak dira.

Atarikoa

Ilunetik argira

2019/03/01

Aldizkariaren azaleko bideak erakusten du norako bidaia egin dugun zenbaki honetan. Izotz artetik eta gau polar luzeen iluntasunaren babesean, Artikoan barneratu gara, Naima El Bani Altuna ikertzaile bilbotarraren eskutik. Itsaso izoztuak izan ditu laborategi hainbat ...