Gai librean

“Zer dago afaltzeko?” Izurriak saguzarren menuan

2019/09/01 Baroja Ibáñez de Maeztu, Unai - Biologiako doktoregaia

Mundu mailako gainpopulazioaren ondorioz, datozen hamarkadetan erronka handia izango da gizakien elikatze-beharrak asetzea. Hori nahiko ez, eta krisi-egoera hori areagotu besterik ez dute egiten izurriek, urteko nekazaritza-produkzioa hein handi batean suntsitzen baitute. Zorionez, badira gure artean izurri askorentzat “mehatxu” diren intsektuzale amorratuak, saguzarrak alegia.

14.600 urteko ogia nekazaritzaren aitzindari?

2019/09/01 Arranz Otaegui, Amaia - Irakasle laguntzailea Kopenhageko Unibertsitatea
Richter, Tobias - Irakasle titularra Kopenhageko Unibertsitatea

Ogia da munduko lurralde gehienetan aurkitzen den oinarrizko elikagaia. Nahiz eta lan neketsua izan, ogia egiteko teknologia “sinplea” da: irina ...

Zientziaren argitalpen-sistema eta aldizkari predatzaileak

2019/09/01 Agirre Orbegozo, Oskia - EHUko Liburuzaina

Zientziaren nazioarteko argitalpen-sistema konplexua izateaz gain, negozio biribila ere bada argitaletxe askorentzat. Ospe handiko aldizkarien harpidetza-prezioak neurriz kanpokoak dira, eta ...

Wifi-radarra: nola hauteman gizakiaren presentzia

2019/09/01 Sobrón Polancos, Iker - EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako ikertzailea
Landa Sedano, Iratxe - EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako irakaslea

Haririk gabeko komunikazioen aroan, konektagarritasuna ez ezik, beste zerbitzu batzuk ere eskaintzen dituzte komunikazio-sistemek. Esate baterako, telefonia mugikorrak posizioa eman dezake GPSrik gabe. Ildo horretan, wifi-sistemek ere giza presentzia hautematea lortzen dute adimen artifizialaren bidez. Artikulu honetan, lehenik, azalduko dugu nola hedatzen den wifi-seinalea jendea tartean denean. Ondoren, gela batean dagoen lagun-kopurua zenbatzeko sistema aditu bat aurkeztuko dugu, wifi-seinalean oinarritua; eta, sistema horrekin lotuta, hainbat aplikazio-arlo erakutsiko dugu. Adibidez, adinekoen zainketa.

CAF-Elhuyar 2019: Dysonen esferen bila

2019/05/15 Iñigo González de Arrieta Martínez - Fisika Aplikatuan doktoregaia
Iker González Cubiella - Fisikako ikaslea

Bakarrik al gaude unibertsoan? Segur aski, hau da mendeetan zehar gizadiak izan duen kezkarik handienetako bat. Izatez, galdera horrek izugarrizko garrantzi filosofikoa eta zientifikoa du, eta galdera horrek ekarri dituen aurrerapen teknologikoak ere izugarriak dira. 70eko hamarkadatik, galaxiarteko komunikazioak bilatzen saiatu da SETI proiektu estatubatuarra, arrakastarik gabe. Orduan, beste galdera batzuk sortzen dira: ondo bilatzen ari gara? Ba al dakigu zer bilatu behar dugun? Zeren bila gabiltza?

CAF-Elhuyar 2019: Zelulak online daude

2019/05/15 Maider Beitia San Vicente - Osasun Zientzietako Ikertzailea
Itziar Urizar Arenaza - Osasun Zientzietako Ikerlariak

Gizakion portaera zelulek duten jokaeraren antzekoa da. Hain zuzen ere, zelulen biologiaren mundua urruna eta ulergaitza iruditzen bazaigu ere, hori ulertzeko gure gizarteari erreparatu besterik ez dugu egin behar.

CAF-Elhuyar 2019: Esnea ekoizteko, bertako ala kanpoko proteina erabili?

2019/05/15 Izaro Zubiria Ibarguren - Albaitaritzan lizentziatua

Euskal Autonomia Erkidegoko esne-sektorearen egoera asko aldatu da 1986an Europar Batasunean sartu ginenetik; izan ere, horrek ekarritako ordainketa bakarreko laguntza-sistemak ...

Distopia genetikoak: hain hurbil, hain urrun

2019/03/01 Garcia Etxebarria, Koldo - Genetikan doktorea

Distopiak genero literario bat dira, non etorkizuna kezkaz irudikatzen zaigun. Gizarte eta teknologiari buruz hausnartzeko aitzakia bat besterik ez da ...

Unibertsoaren musikaren bila: uhin grabitazionalak

2019/03/01 Brizuela Cieza, David - Fisika Teorikoa eta Zientziaren Historia saileko irakaslea (EHU)

Duela 1.000 milioi urte inguru, Proterozoiko garai geologikoa amaitzen ari zen Lurrean. Bizitza konplexurik ez zen artean eratu, baina ...

Zer genek laguntzen digute irakurtzen?

2019/03/01 Carrión Castillo, Amaia - Max Planck Institute for Psycholinguistics-eko ikertzailea

Gure egunerokotasunean guztiz txertatuta dagoen eginkizuna da irakurtzea. Batzuek gehiago, beste batzuek gutxiago, baina nork ez ditu begiratzen egunkarietako eguneko ...

Aldizkaria paperean