1622001(e)ko otsaila

Erreportajeak

Bertsolaritzarako errima-aurkitzaile informatikoa

Alegria Loinaz, Iñaki -

Internet sarea, posta elektronikoa, itzultzaile automatikoak, ahotsa ezagutzeko aplikazioak, zuzentzaile ortografikoak... Nor ez da gaur egun informatikaren aurrerapenez baliatu? Edo …

Minbizia, zelula gaiztoen inbasioa

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Minbiziaz nahi baino gehiago hitz egiten da. Ez da harritzekoa. Izan ere, minbiziak kezka eta etsipena sortzen ditu gizartean, ez …

CERN: Europako partikulen fisikaren ikerketa

Mendiburu, Joana - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Gizakiaren jakin-mina mugagabea da. Biziaren jatorria eta eboluzioa ezagutzeko irrika du, eta galdera horien erantzunak erlijioan, filosofian eta berrikiago zientzian …

MIR: hamabost urte espazioan

Urresti, Igor - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Espazioa etxean sartu zaigula argi dago. Zenbat izen bihurtu zaizkigun eguneroko! Sputnik, Gagarin, Apolo, eta nola ez... Mir . 15 …

Mariano Barbacid: "heziketa-kanpainek ikerketak baino eragin gehiago izan dezakete".

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Zientzialari gehienak, oro har, ez dira oso ezagunak izaten. Iristekotan, hil eta gero iristen zaie ospea. Hala ere, badira salbuespenak. …

Lor ezazu pisu ideala

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Ondorengo lerroetan barrena soberan dauzkazun kilo horiek galtzeko orduan oso baliagarriak izango zaizkizun gomendio sinpleak eta neurri errazak proposatuko dizkizugu, …

Euskal Herriko hezeguneak (IX): lautadako ibaien inguruetan sortutako hezeguneak

Estonba Mintxero, Mikel -

Ibaiertz eta ibai ondoko lurmenetan aldizka gertatzen diren uholdeek eta maila freatikoaren lurrazalarekiko hurbiltasunak ibaien dinamikarekin lotutako ekosistema heze desberdinak …

Bikarbonatoa darion iturria

Ares, Felix -

Sail honek orain arte Gaztelhuyarren izan du bere tartea, baina dagoeneko ohartuko zinen bezala, Gaztelhuyar ez da jada paperean argitaratzen, …

Taula periodikoa: kimikarien ipar orratza

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

1834.eko otsailaren 8a. Dimitri Mendeleiev kimikari errusiarra jaio zen. Elementu kimikoen taula periodikoa argitaratu zuen eta utzi zituen hutsuneak elementu …

DataGrid, etorkizuneko Internet?

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Interneten dena dago. Edozein gairi buruzko nahi adina informazio eta beste hainbeste zabor. Internet bazter guztietara ari da hedatzen eta …

Txokolatea

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Jatorria Mexikon duen kakaoa, moneta modura erabili ohi zuten aztekek. Gaur egun, berriz, ekoizten den kakaoaren erdia Europan kontsumitzen da, …

Elkarrizketak

Scott Hubbard: "Gizakiak, berez, esploratzaileak gara"

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Iazko porroten ondoren, NASAk Marte esploratzeko programa berrantolatu behar izan du. Scott Hubbard izendatu zuten programaren buru. Estrategia bilatu eta …

Martera, bai. Nola? Martera, bai. Nola?

Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Zergatik joan behar dugu Martera? Galdera hori maiz egiten zaigu zientziaren dibulgazioan dihardugunoi. Scott Hubbard-ek arrazoi sendoak emanten ditu .

Albisteak

Telefono mugikorraren eraginak neurtzen

Elhuyar Zientzia -

Telefono horiek sortzen duten erradiazio magnetikoaren kaltea neurtzeko ikerketa asko egin izan dira, ...

Zapore txarreko barazki osasuntsuak

Elhuyar Zientzia -

Minbiziari aurre hartzeko ematen diren aholkuetako bat barazkiak jatea da, ...

Grasak ez metatzeko bidean

Elhuyar Zientzia -

Medikuntzako Baylor College-ean, ia ezustean, animalietan gantza-metatzea eragozteko balioko duen aurkikutza egin dute. Esperimentua perilipina deituriko proteina ...

Urrea, bitxigintzan bezain preziatua da medikuntzan

Elhuyar Zientzia -

Urrea harri preziatua izateaz gain, argia igortzeko propietate handiak dituen elementua ere bada, eta, gainera, medikuntza, genetika eta kimikan balio …

2000. urtean, Lurreko tenperatura 0,32ºC igo da

Elhuyar Zientzia -

... azken 140 urteetako bosgarren urterik beroena izan da.

Munduko teleskopiorik handiena

Elhuyar Zientzia -

Mexikon, 2002 urterako, orain arteko teleskopiorik handiena egin behar dute.

Dirua ustela

Elhuyar Zientzia -

Ia konturatu gabe plastikozko diruak txanda hartu dio paperezkoari eta guretzat erosoa izan arren, ingurugiroarentzat ez da hain mesedegarria suertatu.

Bakterioen kontrako misilak... mikroskopikoak hori bai!

Elhuyar Zientzia -

Bakterioen mintzak zeharkatu eta barneko edukia husteko gai diren hodi mikroskopikoez baliatzea proposatzen dute. Hodiak aminoazidoz osatutako eraztun-segida dira, ...

Betiko galdutako kiloak

Elhuyar Zientzia -

Pertsona gizenen arazo nagusia ez da beti kiloak galtzeko zailtasuna izaten, galdutako horiek ez berreskuratzea baizik.

Marrazoen misterioa

Elhuyar Zientzia -

Bahametako itsasoan maiz agertzen dira partikula txiki zuriz osatutako hodeiak. Esekitako partikulek espaziotik ere detektatu diren lerro distiratsuak eratzen dituzte …

Medikuntzan egin behar da ikerketa gehien

Elhuyar Zientzia -

Ingurugiroa eta energia alternatiboek ere leku nabarmena hartzen dute, eta gizarte-zientziak eta espazioa dira babesle gutxien jasotzen dituztenak.

Non dago Australiako gizakiaren jatorria?

Elhuyar Zientzia -

Azterketa egin eta gero Alan Thorne antropologoak adierazi du Mungoko Gizonaren eskeletoak eta ADNak ez dutela inolako loturarik

2001, Biodibertsitatea Behatzeko Nazioarteko Urtea

Elhuyar Zientzia -

Lurrean bizi diren espezieen kopurua etengabe murrizten ari dela eta, gainbehera galarazteko asmoz eta ikerketa bultzatzeko asmoz jarri dute martxan …

Materia ilunak ezingo du unibertsoaren espantsioa galarazi

Elhuyar Zientzia -

Pariseko Astrofisika Institutuko astronomoek unibertsoko materia ilunaren dentsitatea ikertu dute VLT teleskopioaz baliatuz.

Zurrunga kronikoa

Elhuyar Zientzia -

Zenbait kasutan ebaketak egiten dira faringea zabaltzeko, aire gehiago pasa dadin biriketara, baina kasuen % 50ean egoerak ez du hobera …

Nanogaleretan arraunean

Elhuyar Zientzia -

Bakterioek bultzatutako nanoitsaspekoek, pelikuletatik errealitatera salto egingo dute laster. Utah State Unibertsitateko ikertzaileek hilabete batzuetan prototipoa egiteko moduan izango direla …

Zein dago mamutetaik gertuen?

Elhuyar Zientzia -

Siberian aurkitutako mamuten aztarnetatik ADN laginak hartu eta analizatu egin dituzte Londreseko Unibersitateko ikertzaileek.

Burutik gero eta okerrago

Elhuyar Zientzia -

Osasunerako Mundu Erakundearen arabera, munduan 400 milioi pertsona inguru buruko gaitzen batek jota dago.

Mapa genetikoa eta gero zer?

Elhuyar Zientzia -

... nahitaezkoa da geneek sortzen duten proteina bakoitzaren funtzioa identifikatzea.

Tigrearen orro beldurgarria

Elhuyar Zientzia -

Tigrearen orroa aditu eta beldurrez ezin mugiturik gelditzen dira animaliak, baita pertsonak ere askotan.

Hondar azpiko altxorra

Elhuyar Zientzia -

CNRS zentroko arkeologo-taldeak bi mila hilobi aurkitu ditu Mareb-etik 80 km-ra, ...

Glukosa hilgarria

Elhuyar Zientzia -

Britania Handiko helduen erdiak odolean glukosa gehiegi dutela eta bihotzekoak izateko arrisku handia dutela agertu du ikerketa batek.

Munduko zurrutadarik txikiena

Elhuyar Zientzia -

Japoniako Himeji Teknologia Institutuak munduko ardo-kopa txikien egin dute.

Gerra hotzaren ondorioak

Elhuyar Zientzia -

Errusia aldeko artikoan gerrra hotza aspaldi iragan zen.

Izotza ez den ur izoztua

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Nebraska-Lincoln Unibertsitateko ikertzaileek urak ezohiko kristal-egitura hartze lortu dute.

Kasko gidatzailea

Elhuyar Zientzia -

Ingenieri batek objektu eta pertsonen hurbiltasuna detektatzen dituen kaskoa diseinatu berri du.

Martera bi astetan

Elhuyar Zientzia -

Israelgo Ben Gurion Unibertsitateko ikertzaileek Martera bidaiak drastikoki murriztuko lituzkeen erregaia aurkitu dutela adiera dute.

Iso14001 ehun enpresak baino gehiagok

Elhuyar Zientzia -

Eukal Autonomia Erkidegoan 100 enpresak baino gehiagok jaso dute dagoeneko ISO14001.

Birusak mutazioen bidez deusezta daitezke

Elhuyar Zientzia -

Erribabirina birusen aurkako drogak mutazio-kopuru handia sortzen du eta birusen "disoluzio genetikoa" eragiten du.

Hotz gutxi Alpeetan!

Elhuyar Zientzia -

Alpeetako zenbait mendietako permafrosta urtzen ari del eta hainbat herrixka eta guen turistiko arriskuan egon litezkeela ohartarazi dute ikertzaileek.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila