1682001(e)ko iraila

Erreportajeak

Errepide berriak: olio gainean gidatzen

San Martin Oier - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Duela urte batzuk birziklaturiko gurpilak erabili nahi izan ziren errepideetako asfalto-aglomeratua egiteko; egun, EHUko Kimika Fakultatearen helburua olio birziklatuak erabiltzea …

Genoma: non plus ultra?

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Giza genomaren ikerketak zientziari ireki dizkion atez beste aldean ez dago interes zientifiko soila. Gizartea zer etorriko ote den zain …

Mugitzearen abantailak

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Kirola egitea, edo aldian behin 'mugitzea', igogailua hartu ordez etxera eskaileretan barrena igotzea, edota kotxea edo autobusaren tokian bizikleta hartu …

Titaniozko ahoak

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Goizetik iluntzera aho itsusi-itsusia izatetik aho dotore-dotorea izatera igarotzea, dagoneko ez da mirarizko ezer. Behar beste diru izanez gero, erraz …

Landare transgenikorik Europako Merkatuan?

Escajedo San Epifanio, Leire - Konstituzio Zuzenbideko Irakaslea

Clintonek esan zuen munduko goseteak gainditzeko tresna dela landareen eraldaketa genetikoa. Terapia berrien abiaburu, botikagintzarako ezinbesteko, industria ekologikoagorako lehengai… Hain …

Zuhaitzen eraztunak historiaren salatari

Mendiburu, Joana - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Sarritan geratu izan gara zuhaitzaren bizitza markatzen duten enborreko eraztunak ikusten. Baina ikusgarria izateaz gain, gure begietan hain xinplea dirudien …

Einsteinen berri euskaraz, 1923an

Mendiburu, Joana - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Ikerketa zientifiko andanaren berri ematen da aldizkari espezializatuetan, egunkarietan, Interneten... Bakoitzak bere jakinduria eta jakin-minaren arabera hautatzen du informazio-iturria, baita …

Severo Ochoa, XX. mendeko biokimikaria

Astobiza, Amaia -

1905eko irailaren 24an, Severo Ochoa mediku eta biokimikari espainiarra jaio zen. ADNari eta ARNari buruzko ikerketa garrantzitsuak egin zituen, azido …

Mahatsa

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Mahatsa dieta mediterraneoaren eta, oro har, kulturaren oinarrizko osagaietako bat da. Munduan landatzen den frutarik ugarienetakoa da laranjaren ondoren, baina, …

Elkarrizketak

Amanda Wren: "zientzialariei komunikatzen irakatsi behar zaie"

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Komunikabideetan zientziaren dibulgazioaz gero eta gehiago hitz egiten da, eta dibulgatu ere gero eta gehiago dibulgatzen da. Komunikazioaren arlo horretan …

Albisteak

Gizonezkoen antzutasuna eragiten duen genea identifikatu dute

Elhuyar Zientzia -

Amsterdamgo Zentro Mediku Akademikoko hainbat ikertzailek gizonezkoen antzutasunarekin zerikusia duen genea identifikatu dutela esan zuten.

Hirietako planoak ez dira turismoa egiteko bakarrik

Elhuyar Zientzia -

Duela gutxi arte, hirietako plano modernoak egiteko airetik ateratako argazkiak erabiltzen ziren. Gaur egun, ordea, satelite bidez ateratako argazkiak erabiltzen …

Prostatako minbizia detektatzeko metodo berria

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Filadelfiako Thomas Jefferson Unibertsitateko eta Austriako Innsbruck eko Unibertsitateko Ospitaleko ikertzaileek minbizia detektatzeko metodo berria aurkitu dute

Biomasaren ekoizpena klima-aldaketaren seinale

Elhuyar Zientzia -

Itsasoko ekoizpen biologikoa neurtuta, klima-aldaketen berri jakin daiteke. Hori da, hain zuzen ere, Michigango Unibertsitateko Casey Hermoyian eta Robert M. …

Belarra mozteak ere poluitzen du

Elhuyar Zientzia -

Estokolmoko Unibertsitateko Roger Westerholm-ek dioenez, belarra mozteko makinarekin ordu batez aritzeak autoz 150 kilometroko bidaia egiteak beste poluitzen omen du.

CANARIAS Teleskopio Handia Araban eraiki dute

Elhuyar Zientzia -

Arabako Construcciones Metálicas URSSA enpresak CANARIAS Teleskopio Handia (GTC) eraiki du, eta orain pieza guztiak Palmara eramaten ari dira, hango …

Espazioan energia ekoizteko metodo berria

Elhuyar Zientzia -

Behin baino gehiagotan aipatu dugu espazioko ibilgailu eta gainerako tresnek energia asko kontsumitzen dutela. Asmatzailearen ustean, sistema berri hori orain …

Karbono dioxidoa lurperatzeko metodoa

Elhuyar Zientzia -

Australiako Adelaide Unibertsitateko zientzialariek proposatu dute eta helburua CO2-a lurpera ponpatzea da.

Koloretako paper elektronikoa

Elhuyar Zientzia -

Bostongo E link enpresak koloretako lehenengo paper elektronikoa asmatu du. Ohiko zelulosazko paperaren kasuan bezala, islapena da paper horren oinarria.

GIB birusaren eraso-estrategia bortitza

Elhuyar Zientzia -

Kaliforniako Unibertsitateko hainbat zientzialarik GIB birusaren eraso-estrategia ezagutzeko ikerketa egin dute eta, duela gutxi, emaitzen berri eman dute.

Soja-oliotik eratorritako plastikoa

Elhuyar Zientzia -

Duela urte batzuk, Delaware-ko Ingeniaritza Eskolako parte den Konposite Materialen Zentroak ACRES programa jarri zuen martxan, iturri berriztagarrietatik konposite errentagarriak …

Picassok jakin izan balu...

Elhuyar Zientzia -

Ipar Carolinako Unibertsitateko bi zientzialarik ordenagailu bidez koadro artistikoak pintatzeko sistema berria aurkeztu dute. Orain arteko programek koadroaren azkeneko itxura …

Antzinako sumendiak egungoak baino suntsitzaileagoak

Elhuyar Zientzia -

Frantziako Leeds Unibertsitateko Paul Wignall ikertzailearen arabera, antzina sumendien erupzioek gaur egun baino hondamendi handiagoak eragiten zituzten.

Taula periodikoa osatzen

Elhuyar Zientzia -

Baina hainbat herrialdetako zientzialariek elkarlanean egindako ikerketa baten arabera, hasioak osmioaren antzeko oxido gaseosoa eratzen du eta, beraz, egia da …

Hemofilia gainditzeko bidean

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako Harvard Unibertsitatean, hemofilia zuten gaixoen fibroblastoak jaso eta aldaketa genetikoak egin zizkieten, odolaren gatzapenaz arduratzen den proteina (VIII …

Jaioberrien mundu zaratatsua

Elhuyar Zientzia -

Washingtongo Unibertsitateko zientzialariek egindako ikerketa baten arabera, haur jaioberriak ez du pertsona helduok bezala entzuten.

Pit Viper, biltegi nuklearren garbitzailea

Elhuyar Zientzia -

AEBetako Pacific Northwest laborategi nazionaleko zientzialariek hondakin erradioaktiboak gordetzeko erabiltzen diren biltegiak garbitzeko robota asmatu dute.

Zigarroen keak obuluak hil ditzakeen osagaiak ditu

Elhuyar Zientzia -

Ondorio horretara heltzeko, zientzialariak aurreko bi ikerketen ondorioetatik abiatu ziren. Orain, bi ideia horiek lotu dituzte esperimentu berri batzuk diseinatzeko.

Giza garuneko oxigeno-biltegia

Elhuyar Zientzia -

Orain arte, irakurtzea bezalako lan intelektualak egitean garuneko oxigeno-maila igo egiten zela uste zen. Alabaina, St. Louis-eko Washington Unibertsitateko ikertzaileek …

Historiaurreko grabaturik zaharrenetakoak

Elhuyar Zientzia -

Frantziako hego-mendebaldeko Cussac-eko koba batzuetan aurkitutako akuaforteak inoiz aurkitu diren zaharrenetakoak direla uste dute zientzialariek. 200 marrazki baino gehiago daude.

Gaixotasun infekziosoak

Elhuyar Zientzia -

Bakterioek, birusek edo parasitoek sortutako infekzioek beste edozein gaixotasun-taldek baino jende gehiago hiltzen dute. James Paton katedradunaren ustean, arazo hori …

Leuzemiaren aurkako tratamendua

Elhuyar Zientzia -

Europako Batzordeak leuzemia kronikoaren aurkako tratamendu berri bat onartu du: MabCampath TM antigorputz monoklonala.

Haize-parkeen kontrako intsektuak

Elhuyar Zientzia -

Herbeheretako Energia Zentroak eta turbinak egiten dituen NEG Micon enpresa daniarrak elkarlanean egindako ikerketaren arabera, intsektu hegalariek haize-sorgailuen eraginkortasuna txikitzen …

Espazioan ez dago zabor-biltzailerik

Elhuyar Zientzia -

Espaziora satelite, kohete eta gainerakoak jaurtitzea erraza da, bai, baina nork jasotzen ditu, gero, jada ezertarako balio ez duten edo …

Udazkeneko koloreak

Elhuyar Zientzia -

Oxford Unibertsitateko Sam Brown eta William Hamilton biologoen ustez, kolore aldaketak zerbait gehiago esan nahi du.

Asma-krisi larrietan oxigenoa eman behar zaio gaixoari

Elhuyar Zientzia -

Londresko ikertzaile-talde baten arabera, asma-krisi larria duten gaixoei, beste ezer baino lehen, oxigenoa eman behar zaie.

Alegiazko errealitatea astronauten mesederako

Elhuyar Zientzia -

Estatu Batuetako NSBRI erakundeak (National Space Biomedical Research Institute) alegiazko errealitatea erabili nahi du.

Airea girotzeko sistema garbi eta merkea

Elhuyar Zientzia -

Nottingham-eko Unibertsitateko David Etheridge eta David Rae zientzialariek airea girotzeko sistema garbi eta merkea asmatu dute.

Bakterioak arropak garbitzeko

Elhuyar Zientzia -

Massachusetts-eko Unibertsitateko Alex Fowler-ek gidatutako taldeak bakterioak arropetako zikinkeria jateko erabili nahi ditu.

Mikroskopio atomikoak

Elhuyar Zientzia -

Alemanian, Municheko Ludwig-Maximilians Unibertsitateko fisikariak argiaren ordez atomoz osatutako izpia darabilen mikroskopioa prestatzen ari dira.

Elhuyarren berriak

Jolastuz ikasi GEOGRAFIA

Waliño, Josu -

Hezkuntzarako multimedia produktu berria kaleratu berri du Elhuyarrek: Jolastuz ikasi Geografia . Hamabi urtetik gorako haurrei zuzendutako CD ROMa da, …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila