Erreportajeak

Energia elektrikoa metatzeko sistemak

Ozonoa eta zirkulazioa Bilbon (1993-1998)

Teknologia mikroskopikoen eskutik lorpen handietara

Askotan zientziak mirari-itxurako pausoz egin ohi du aurrera. 70eko hamarkadan ere zientzia aurrerapenek bat baino gehiago aho zabalik uztea lortu zuten. Ilargiko abentura nahikoa ez zela eta, gizakiak bidalitako espazio-ontziak Martera iritsi eta izen mitikodun beste planeta batzuetara -Merkurio, Jupiter, Artizarra...- hurbiltzea lortu zuten. Lurrean bertan, Louise Brown-en izena mito bihurtzera iritsi zen, in vitro bidezko lehen haurra izan baitzen. Eta jaiotzez hitz egin behar bada, mugimendu ekologistaren jaiotzaz hitz egin behar, orduan hasi baitzen ingurugiroa babestearen aldeko lan antolatua egiten. Horiek eta beste askok osatu zuten 1970eko hamarkada.

Windows Millenium Edition Etxeko ordenagailuentzako sistema eragile berria

Microsoft ez da nekatzen. Erabiltzaileen artean Windows 98k behar duen onarpena oraindik izan ez duen arren, Windows berria merkaturatu du. Baina zeinentzat? Gogoratu Windows 2000 kaleratu zenean hura Windows NTren ondorengoa zela esan genuela, eta laster aterako zela Windows 98ren ondorengoa. Ba hauxe da. Millenium Edition edo Me izenez kaleratu berri duten hau da etxeko erabiltzaileok erabiliko duguna laster batean. Hori guztia etxean PCa izanez gero noski, baina Macintosh-a duten guztientzat ere badago berrikuntzarik. Apple aspaldian garatzen ari den MacOS X sistema eragilea ere kaleratzear dago, baina honetaz hurrengo zenbakian hitz egingo dugu.

Tisanak: sendabelar laguntzaileak

Landare bidezko sendakuntza mundua bezain zaharra da. Gure arbasoek ez zuten botika edo metodo berezirik, baina istripu edo gaixotasun askoren aurrean, hainbat belar erabiliz topatzen zuten konponbidea. Gaur egun ere zenbait eritasunen sendatzean horiek erabiltzea oso lagungarri gerta dakiguke.

Geneak airean, proteinak lanean

Hemeretzigarren mendean zelulen nukleoetatik ADNa erauzi zen lehenengo aldiz. Hogeigarrenean bere egitura eta betebeharra argitu dira. Hogeita batgarrena hastear dagoenean, giza genomaz hitz egiten da. Guztiz egia ez bada ere, genoma osoa irakurtzea lortu dela esaten da. Baina, egia izango balitz ere, genomaren datuak irakurtzeak ez luke biologia zelularraren iraultzarik ekarriko. Geneak informazio-gordeleku soilak dira; proteinak, ordea, kontrolatu beharreko molekulak.

Orri-erako bateria berriak

Litio eta polimeroz egindako bateriak formaz aluminio-orria bezain malguak dira, baina gaur egungo bateriek baino energia gehiago metatzen dute. Horregatik, automobil elektrikoak behin betiko plazaratzeko falta zen elementua izan daiteke.

Bazen Euskal Herrian altxor bat...

1998ko maiatzeko Elhuyarren deskribatu genuen, aurtengo otsailean artean bueltaka genuen eta egun ere istorioak badarrai. Ipuinetan korapiloaren ostean amaiera dator; ipuinak aldiz, ongi bukatu ohi dira. Istorio honen amaiera idazteke dago, eta amaiera polita badu, beste istorio ederrago baten hasiera izan liteke.

Mende-laurdena polimeroekin lanean

Datorren hilean 25 urte izango dira Donostiako Kimika Fakultatea ireki zela. Honakoa, atzera begira jarrita, ikastetxe honetako historia jasotzeko aukera paregabea da. Zeregin hori era askotara egin zitekeen, baina oraingoan beste batzuk bezala historia horren partaide diren hiru lagun bildu dira mahaiaren inguruan: Isabel Goñi, Antton Santamaria eta Jon Nazabal. Fakultatearekin batera egin dituzte azken 25 urteak. Grabagailua aurrean dutela, tarte handirik gabe ekin diote hitz egiteari .

Zertan dabil Kimika Fakultatea?

Jadanik hogeita bost urte igaro dira Donostiako Kimika Fakultatea ireki zenetik. Epe horretan irakaskuntza eta ikerketa izan dira bertako jarduera nagusiak. Gaur egungo egoera hainbat izen ospetsurekin lotzen dugu, baina fakultate oso bat ez da pertsona edo lorpen gutxi batzuetara mugatzen. Zertan dabil Kimika Fakultatea gaur egun?