Erreportajeak

Airearen presioa

1986/02/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Gure buru gaineko aireak presio bat egiten duela somatzen ez badugu ere, saiakuntza errazen bitartez nabarituko dugu.

Arrantzaleen arteko bizimodua dastatzen

1986/02/01 Aizpurua, Martxel -

Duela urtebete, 1984ko abendutik 1985ko otsaila bitartean Bermeoko atunari batean egindako bidaiaren berri ematen da lantxo honetan, arrantzaleekin bizitako egunen berri. Bero-beroan bizi izan nituen neronek ere egun haiek; gaur, urtebeteko urruntasunak zaildu egiten du berotasun harekin gauzak adieraztea, baina ahalegina hemen dago.

Mendiak eztul egin duenean

1986/02/01 Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Nevado del Ruiz sumendiaren erupzioak erabat hunkiturik utzi gintuen joan den Azaroan. Telebistan bidez ikusitako imajinek, naturaren indarra gogora ekarri digute beriro.

Antartida, hotzaren bazterra

1986/02/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Hegoa, beroaren sinonimo da guretzat. Bero bila gabiltzanean hegoaldera jo ohi dugu. Ipar Hemisferioan bizi bait gara gu. Hego hemisferiokoentzat ordea, hegoa hotzaren irudi da. Guk, artikulu honen bidez, hegalde hotzera egingo dugu bidaia, Antartidara alegia.
Betiko izotzez estalitako kontinente ia ezezagun horri buruz arituko gara ondorengo lerroetan. Orain arte, zientzilari eta abenturazaleen begiradak soilik erakarri ditu eremu latz eta gogor honek. Etorkizunean, negozio-gizonen asmoek ere tokia izan omen dezakete paraje zakar honetan.

1985.eko Nobel Sariak

1986/02/01 Barrenetxea, Tere -

Sari asko banatzen da urtero mundu osoan zehar. Hauen artean Nobel Sariak preziatu eta ezagunenak dira.

Kanaleko tunelaren arazoak

1986/02/01 Elhuyar Zientzia -

Britainia Haundia eta Frantzia lotuko omen dituen tunel edo zubiaren projektu berria. Projektu honek espektatiba eta aurreikuskizun asko sortu ditu.

Kotxe hegalariak

1985/12/01 Azkune Mendia, IƱaki -
Etxeberria, Isabel -

Azken aldian petrolioaren presioak igotzeari utzi diola-ta, kotxe hegalariak serie handitan fabrikatzeko positibilitateak, gero eta handiagoak dira.

Mendel: Genetikaren hastapena

1985/12/01 Kajarabille, Miren -

Duela 100 urte 1884.eko urtarrilean hil zen Genetika ren oinarrizko legeak azaldu zituen zientzilaria; Gregor Mendel , denok ezagutua.
Gaur egun, Biologiaren barnean, Genetika arrakastarik handiena lortu duen zientzia dela esan daiteke, eta eremu honetan, Mendelen lanak izugarrizko garrantzia hartzen du, zeren eta, heredentziaren mekanismoa deskribatu zuen lehena izan bait zen.
Mendelen legeak, gerora Genetika izango zenaren hastapenetan, funtsezko pausotzat jo dira, eta Darwinek espezieen jatorriaren arazoa ebazteko sorturako teoriarekin batera, biologia modernoaren oinarri bezala kontsideratu dira.
Hala ere, 1866.ean, hau da Mendelek ilarrekin buruturiko esperimentuetatik ondorioztatutako emaitzak aurkeztu zituenean, interes falta nabaria topatu zuen orduko komunitate zientifikoaren baitan. Jarrera hau ulertzeko, Mendel, bere testuinguru soziokulturalean eta garai hartan heredentziaren arazoaren inguruan sortu ziren joera desberdinen barruan ere kokatu behar dugu.

Beroaren zenbait efekturekiko esperientziak

1985/12/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Ondoko lerroetan beroarekin zerikusia duten zenbait ezaugarri, esperientzien bidez aurkeztuko da.

Kabletiko telebista edo telebanaketa

1985/12/01 Barandiaran, Xabier -

Telebistako informazioa etxetara eramateko sistemarik erabiliena, uhin elektromagnetikoen erradiazioa izan da oraindaino. Baina azken urte hauetan Estatu Batuetan asko hedatu den beste sistema bat ere badago; kabletiko telebista (KATB alegia). Sistema honek, uhin elektromagnetikoen ordez kablea erabiltzen du transmisioaren euskarri bezala. Kablea erabiltzeak, bi abantail ditu; lehenengoa, seinalearen kalitate hobearen posibilitatea, eta bigarrena, aldi berean kanal asko transmitizeko erraztasuna (orain topea 60 kanaletan dago). Akats bezala, kablearen ezarketa eta honek dakarren gastua aipa daiteke. Lehen esan dudanez batipat Estatu Batuetan hedatu bada ere, Europan hasiak dira ezartzen Frantzian eta Alemanian. Euskal Herrian telebistako seinalea kablez banatzen duten bi herri badaude: Eskoriatza eta Legorreta.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila