1411999(e)ko martxoa

Erreportajeak

Ospitaletako infekzioak

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Aspergillus onddoa —eta horrekin batera ospitaletako infekzioak— berri-iturri agortezin bihurtu dira azkenaldian. Itxi diren ebakuntza-gelak, izandako heriotzak, epaitegietan deklaratu beharko …

Garbigailua naiz, eta hondatuta nago!

Waliño, Josu -

‘Bai, zerbitzu teknikoa? XJ-1753 serie-zenbakidun garbigailua naiz eta hondatuta nago. Etorriko al zarete mesedez?’ Zure etxeko garbigailuak horrelakorik egiten badu, …

Goierri eta Urola Garaiko enpresak ohitura txukunak hartzen ari

Etxaide, Maider -

Produkzio Garbia Egitarauaren aplikazioak diru-aurreztea, lan-osasuna hobetzea eta bestelako onurak ekarri dizkie Goierri eta Urola Garaiko
zenbait enpresari.

Odol-analisiak deszifratu nahian

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Nik uste aldizkari honetako osasun-sailean argitaratzen diren artikulu gehientsuenetan prebentzioa egin beharra aldarrikatzen dugula behin eta berriz. Eta hori gauza …

Euskarazko zientzia-dibulgataileen nobelak

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Mundu-mailako Nobel saridunak direnik ezin esan dezakegu, besteak beste oraindik horretarako proposatu ez ditugulako, baina bai euskaraz egiten den zientzia-dibulgazioaren …

Tropikoetatik ekarritako oroigarriak

Sarasua Etxeberria, Arantxa -
Umaran Sanchez, Adelaida -

Hemen ezezagunak diren infekzio batzuk (malaria, lominaren gaixotasuna, filariasiak, edo sukar horia besteak beste) lurralde tropikaletan endemikoak dira. Infekzio hauek …

DAB edo irrati digitala

Azkune Mendia, Iñaki -

Gaur egun automobilean goazenean normalean FMko irratia pizten dugu albisteak edo musika entzun nahi dugunean, baina askotan bidean goazela interferentziak …

GISak, hirigintzako lan-tresna

Sagarna Aranburu, Maialen -

Ingelesez Geographic Information System eta euskaraz Geografi Informazioko Sistema adierazten du GIS akronimoak

Fusio nuklearra: hurbilago, baina urrun

Plazaola, Fernando -

Gizartea garatu ahal izateko, energi iturriak funtsezkoak dira, denok dakigunez. 1970.eko hamarkadan petrolioaren krisiak mendebaleko gizartea larritu zuen eta energi …

Fisika XIX. mendean (eta III)

Bandres Unanue, Luis -

XIX. mendeko fisikari eta kimikariei errepasoa emateko plazaratu dugun artikuluen azkena duzu honako hau. Lehena 1998ko azaroko alean plazaratu genuen, …

Haragia: indarraren mitoa (II)

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Aurreko artikuluan haragien sailkapenaz eta prestaketaz aritu ginen.
Oraingoan, ordea, haragi-mota desberdinen inguruko hainbat xehetasun emango ditugu. Izan ere, espeziearen, …

Mendebaldeko Pirinioaren Paleozenoaren muga-estratotipoak aztertzen

Nuñez-Betelu, Koldo -

Arroka sedimentarioak nonahi azaleratzen dira Euskal Herrian. Beren jatorria ezagutzeko eta berauek sailkatzeko, hots, berauen arteko harremana zein den finkatzeko, …

Albisteak

Stardust zunda

Elhuyar Zientzia -

Joan den hilaren zazpian NASAk Stardust zunda espazioratu zuen. Helburua Wild-2 kometaren muineko laginak hartu eta lurrera ekartzea da.

EAE-n zabor elektronikoa biltzeko plana frogatzen

Elhuyar Zientzia -

Euskal Autonomia Erkidegoan zabor elektronikoa biltzeko eta birziklatzeko ezarri den plana era honetako lehena da Espainian.

Gibel artifiziala

Elhuyar Zientzia -

Gibeleko gaitzak dituztenek itxaropentsu egon daitezke. Izan ere Sevilla eta Bartzelonako ospitale banatan dialisirako tresnen antzeko gibel bioartifizialak martxan jarri …

Deep blueren ondorengoa

Elhuyar Zientzia -

1997an Gary Kasparov-i xakean irabazi ondoren ospetsu egin zen IBMren Deep Blue izeneko ordenadorea.

Hubble, gero eta urrunago

Elhuyar Zientzia -

1996. urtean Hubble espazio-ontziko WFPC2 kameraren bidez Eremu Sakoneko Irudiak lortu ahal izan ziren eta ordura arte ezezagunak ziren galaxia …

Garunak beroa ez du gustuko

Elhuyar Zientzia -

Buruan ditugun odol-baso eta arnasbideak bero-trukagailu gisa ere erabiltzen ditugu. Badakigu garuna beroarekiko oso sentibera dela eta gehiegi berotzeak heriotza …

Nafarroa eta Errioxa, garapenean murgildurik

Elhuyar Zientzia -

Espainiako Industriaren Garapen Teknologikorako Zentroak (IGTZ) aditzera eman duenez, 1998. urtean Espainiako estatuan Ikerkuntza eta Garapenean diru gehien inbertitu duten …

Izarrak ezabatzen

Elhuyar Zientzia -

Gaur egun astronomoak beste izar-sistemetako planetak detektatzeko gai dira, izarrean duten eragin grabitazionala aztertuz. Planeta handiek izarraren jokaera aldatu egiten …

SUN etxeak jini lengoaia sortu du

Elhuyar Zientzia -

Software etxeen artean Sistema Eragilearen inguruko eztabaidak oraindik bizirik dirau, eta orain fronte berria ireki da, elementu periferikoena hain zuzen …

Marrazo arriskutsuak

Elhuyar Zientzia -

Marrazoak ikusteko turistentzat antolatzen diren txangoetan tragedia eragin daiteke Hego Afrikako kostaldean.

Sar zaitez dimentsio berrian

Elhuyar Zientzia -

Etorkizunean publizitate-iragarkiak ez dira bi dimentsioko kartel edo argi-panel soilak izango.

Doñanako parkea bere onera ekartzeko lanak gelditurik

Elhuyar Zientzia -

Jadanik zenbait hilabete iragan dira Doñanako Parke Naturaleko Aznalcollar herrian isurketa toxikoa gertatu zenetik.

Bozgorailu lauak

Elhuyar Zientzia -

Bozgorailuak asmatu zirenetik asko aldatu eta aurreratu dira, baina bada aldatu ez den kontu bat: bolumen handia izaten jarraitzen dute.

Barakaldoko lindanoa suntsitzeko zentroa ia prest

Elhuyar Zientzia -

Eusko Jaurlaritzaren Ingurugiro Sailak Barakaldoko Dow Chemical fabrika zaharrean gorderik dauden 5.000 tona lindano suntsitzeko erabiliko den zentroaren lehen probak …

Usoen bidez poluzioa neurtuko dute

Elhuyar Zientzia -

Aurrerantzean Bilbo, Donostia eta Gasteizen hilko dituzten usoak atmosferaren kadmio eta berunezko poluzio-maila zenbatekoa den jakiteko erabiliko dira.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila
MAIER Koop. Elk.
KIDE Koop. Elk.
ULMA Koop. Elk.
EIKA Koop. Elk.
LAGUN ARO Koop. Elk.
FAGOR ELECTRÓNICA Koop. Elk.