1411999(e)ko martxoa

Erreportajeak

Ospitaletako infekzioak

Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

Aspergillus onddoa —eta horrekin batera ospitaletako infekzioak— berri-iturri agortezin bihurtu dira azkenaldian. Itxi diren ebakuntza-gelak, izandako heriotzak, epaitegietan deklaratu beharko …

Garbigailua naiz, eta hondatuta nago!

Waliño, Josu -

‘Bai, zerbitzu teknikoa? XJ-1753 serie-zenbakidun garbigailua naiz eta hondatuta nago. Etorriko al zarete mesedez?’ Zure etxeko garbigailuak horrelakorik egiten badu, …

Goierri eta Urola Garaiko enpresak ohitura txukunak hartzen ari

Etxaide, Maider -

Produkzio Garbia Egitarauaren aplikazioak diru-aurreztea, lan-osasuna hobetzea eta bestelako onurak ekarri dizkie Goierri eta Urola Garaiko
zenbait enpresari.

Odol-analisiak deszifratu nahian

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Nik uste aldizkari honetako osasun-sailean argitaratzen diren artikulu gehientsuenetan prebentzioa egin beharra aldarrikatzen dugula behin eta berriz. Eta hori gauza …

Euskarazko zientzia-dibulgataileen nobelak

Imaz Amiano, Eneko - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Mundu-mailako Nobel saridunak direnik ezin esan dezakegu, besteak beste oraindik horretarako proposatu ez ditugulako, baina bai euskaraz egiten den zientzia-dibulgazioaren …

Tropikoetatik ekarritako oroigarriak

Sarasua Etxeberria, Arantxa -
Umaran Sanchez, Adelaida -

Hemen ezezagunak diren infekzio batzuk (malaria, lominaren gaixotasuna, filariasiak, edo sukar horia besteak beste) lurralde tropikaletan endemikoak dira. Infekzio hauek …

DAB edo irrati digitala

Azkune Mendia, Iñaki -

Gaur egun automobilean goazenean normalean FMko irratia pizten dugu albisteak edo musika entzun nahi dugunean, baina askotan bidean goazela interferentziak …

GISak, hirigintzako lan-tresna

Sagarna Aranburu, Maialen -

Ingelesez Geographic Information System eta euskaraz Geografi Informazioko Sistema adierazten du GIS akronimoak

Fusio nuklearra: hurbilago, baina urrun

Plazaola, Fernando -

Gizartea garatu ahal izateko, energi iturriak funtsezkoak dira, denok dakigunez. 1970.eko hamarkadan petrolioaren krisiak mendebaleko gizartea larritu zuen eta energi …

Fisika XIX. mendean (eta III)

Bandres Unanue, Luis -

XIX. mendeko fisikari eta kimikariei errepasoa emateko plazaratu dugun artikuluen azkena duzu honako hau. Lehena 1998ko azaroko alean plazaratu genuen, …

Haragia: indarraren mitoa (II)

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Aurreko artikuluan haragien sailkapenaz eta prestaketaz aritu ginen.
Oraingoan, ordea, haragi-mota desberdinen inguruko hainbat xehetasun emango ditugu. Izan ere, espeziearen, …

Mendebaldeko Pirinioaren Paleozenoaren muga-estratotipoak aztertzen

Nuñez-Betelu, Koldo -

Arroka sedimentarioak nonahi azaleratzen dira Euskal Herrian. Beren jatorria ezagutzeko eta berauek sailkatzeko, hots, berauen arteko harremana zein den finkatzeko, …

Albisteak

Stardust zunda

Elhuyar Zientzia -

Joan den hilaren zazpian NASAk Stardust zunda espazioratu zuen. Helburua Wild-2 kometaren muineko laginak hartu eta lurrera ekartzea da.

EAE-n zabor elektronikoa biltzeko plana frogatzen

Elhuyar Zientzia -

Euskal Autonomia Erkidegoan zabor elektronikoa biltzeko eta birziklatzeko ezarri den plana era honetako lehena da Espainian.

Gibel artifiziala

Elhuyar Zientzia -

Gibeleko gaitzak dituztenek itxaropentsu egon daitezke. Izan ere Sevilla eta Bartzelonako ospitale banatan dialisirako tresnen antzeko gibel bioartifizialak martxan jarri …

Deep blueren ondorengoa

Elhuyar Zientzia -

1997an Gary Kasparov-i xakean irabazi ondoren ospetsu egin zen IBMren Deep Blue izeneko ordenadorea.

Hubble, gero eta urrunago

Elhuyar Zientzia -

1996. urtean Hubble espazio-ontziko WFPC2 kameraren bidez Eremu Sakoneko Irudiak lortu ahal izan ziren eta ordura arte ezezagunak ziren galaxia …

Garunak beroa ez du gustuko

Elhuyar Zientzia -

Buruan ditugun odol-baso eta arnasbideak bero-trukagailu gisa ere erabiltzen ditugu. Badakigu garuna beroarekiko oso sentibera dela eta gehiegi berotzeak heriotza …

Nafarroa eta Errioxa, garapenean murgildurik

Elhuyar Zientzia -

Espainiako Industriaren Garapen Teknologikorako Zentroak (IGTZ) aditzera eman duenez, 1998. urtean Espainiako estatuan Ikerkuntza eta Garapenean diru gehien inbertitu duten …

Izarrak ezabatzen

Elhuyar Zientzia -

Gaur egun astronomoak beste izar-sistemetako planetak detektatzeko gai dira, izarrean duten eragin grabitazionala aztertuz. Planeta handiek izarraren jokaera aldatu egiten …

SUN etxeak jini lengoaia sortu du

Elhuyar Zientzia -

Software etxeen artean Sistema Eragilearen inguruko eztabaidak oraindik bizirik dirau, eta orain fronte berria ireki da, elementu periferikoena hain zuzen …

Marrazo arriskutsuak

Elhuyar Zientzia -

Marrazoak ikusteko turistentzat antolatzen diren txangoetan tragedia eragin daiteke Hego Afrikako kostaldean.

Sar zaitez dimentsio berrian

Elhuyar Zientzia -

Etorkizunean publizitate-iragarkiak ez dira bi dimentsioko kartel edo argi-panel soilak izango.

Doñanako parkea bere onera ekartzeko lanak gelditurik

Elhuyar Zientzia -

Jadanik zenbait hilabete iragan dira Doñanako Parke Naturaleko Aznalcollar herrian isurketa toxikoa gertatu zenetik.

Bozgorailu lauak

Elhuyar Zientzia -

Bozgorailuak asmatu zirenetik asko aldatu eta aurreratu dira, baina bada aldatu ez den kontu bat: bolumen handia izaten jarraitzen dute.

Barakaldoko lindanoa suntsitzeko zentroa ia prest

Elhuyar Zientzia -

Eusko Jaurlaritzaren Ingurugiro Sailak Barakaldoko Dow Chemical fabrika zaharrean gorderik dauden 5.000 tona lindano suntsitzeko erabiliko den zentroaren lehen probak …

Usoen bidez poluzioa neurtuko dute

Elhuyar Zientzia -

Aurrerantzean Bilbo, Donostia eta Gasteizen hilko dituzten usoak atmosferaren kadmio eta berunezko poluzio-maila zenbatekoa den jakiteko erabiliko dira.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila