Erreportajeak
Janarien eta botiken arteko elkarrekintza
Uranga, Ane Miren -
Gaixo gaudenean, sendagilearengana joaten gara, eta hark batzuetan botikak hartzeko agintzen digu. Egunean zenbat aldiz hartu behar ditugun esateaz gain, janariarekin batera, aurretik ala ondoren hartu behar ditugun ere zehazten digu medikuak. Sarritan azalpen horiei ez diegu jaramon handirik egiten, baina sendatze-prozesuan eragin handia du horrek.
Bizia eta oinarrizko zientzia Nobel sarietan
Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia
Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia
Urriaren lehen egunetan iragarri zituzten aurtengo Nobel sariak. Aurten, sei estatubatuarrek eta bi israeldarrek jasoko dituzte zientzietako sariak.
Simetria ez da beti lege
Utzi harri bat uretara erortzen eta simetria aurkituko duzu. Uhinak norabide guztietan berdin hedatuko dira, eta zirkulu perfektuak osatuko dituzte. Eta normala da; ez dago arrazoirik norabideren batean ez hedatzeko eta simetria puskatzeko. Hala ere, naturak ez du beti horrela jokatzen.
Hirietako fauna
Yuppie-ak, langile autonomoak, punkie-ak, kirolariak, igeltseroak, eskaleak, apaizak, umeak, prostitutak, taxistak, poliziak, artistak, erretiratuak, drogazaleak, solidarioak... denetarik ikusten da hiri handietan. Guztien artean gizartea osatzen dute, eta hiria dute bilgune, bakoitzak bere eremua izaten badu ere. Baina horiek ez dira hirietako bizidun bakarrak. Gizaki izeneko bi hankako animaliez gain, asko dira hirian bizitzera ohitu diren bestelako animaliak. Hirietan bizitzen ikasi duten animaliak dira, hirietako fauna.
Biziaren hazia
Txinan, nekazari batzuk soroaren erdian daude, larritasun keinua aurpegian eta zerura begira. Eguraldi aproposa noiz egingo zain daude, arroza landatu ahal izateko. Une berean, munduko hainbat laborategitan, ikertzaileak Oryza sativa landarearen 50.000 geneak sekuentziatzen ari dira. Asmoa da aurten bertan arrozaren sekuentzia osoa deskodetuta izatea.
UMTS eta WiMax aurrez aurre
Datozen urteotan telekomunikazioen merkatuan lehiatuko diren bi sistemak dira. UMTS telefonia mugikorraren hirugarren belaunaldia da, telekomunikazio-enpresa erraldoien azken apustua, erakunde publikoen babesa izan arren iragarri baino beranduago iritsi dena. WiMax informatikaren munduak telekomunikazioen bazkalekura jauzi egiteko erabiliko duen zubia da. Haririk gabe Internetera sartzeko eremuak sortzen ditu oinarrian, baina eskaintzen duen banda-zabalera eta eskualde osoak estaltzeko duen gaitasuna direla eta, iraultza iristear dagoelako irudipena eskaintzen du.
Plazeraren eta arriskuaren mugan
Marta trenaren zain dago. Zertan ari den ia jabetu ere egin gabe, zigarro bat piztu du. Kearen beste aldean ikusi du mutil bat hurbiltzen ari zaiola. Drogazale-tankera hartu dio. Zigarroari zupada urduriak emanaz, etxera iritsi orduko kopatxo bat hartuko duela erabaki du Martak, horrek lasaitzen lagunduko diolakoan.
Isotopo erradioaktiboak sendagile
Nafarroako Unibertsitate Klinikan, bularreko minbiziaren aurkako tratamendu berri bat garatu dute: isotopo erradioaktiboak erabiltzen dituzte minbizia sendatzeko. Paladio-103 isotopo erradioaktiboa aukeratu dute kasu honetan gaixo dagoen ehuna deuseztatzeko. Lehenengo emaitzak baikorrak izan dira, eta, beraz, minbizi larri eta erasokor horri aurre egiteko beste aukera bat zabaldu da.
Urpekaritzaren historia
Urpekari gehienek erabiltzen duten tresneria modernoa ikusita, pentsa liteke historian berriki sortu eta garatutako jarduera dela. Oker geundeke. Izan ere, duela 5.000 urte inguru Kretan baziren belaki-biltzaileak, eta Txinan perletarako ostrak biltzen zituzten urpetik duela 4.200 urte. Bide luzea egin duen jarduera da, beraz, urpekaritza; luzea eta motela XX. mende ingurura arte.
Tutankhamon-en lilura
“Azkenean aurkikuntza zoragarri bat egin dugu Haranean; sekulako hilobia ukitu gabeko zigiluarekin. Indusketa berriro estali dugu, zu etorri arte. Zorionak...” telegrafiatu zion Howard Carter arkeologoak haren babesle Lord Carnarvon aberatsari. 1922ko azaroaren 6a zen, eta Tutankhamon-en hilobia aurkitu berri zuten.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
