Erreportajeak

Zientzia.net Zientzia eta Teknologiaren ataria

Elhuyarrek, berriz ere, etorkizuneko apustu garbia egin du eta egunez egun nagusitzen ari den Interneten zientzia eta teknologiaren ataria sortu berri du. Aurkezpena joan den maiatzaren 25ean izan zen Miramongo zientzia-museoan eta bertan azaldu ziren Zientzia.net -ek eskaintzen dituen edukiak. Ea zuek ere gustukoak dituzuen.

Artea eta zientzia nahasteko prest

Arteleku erakundeak zientziaren eta artearen arteko lotura aztertzeko tailerra antolatu du. Gai horren inguruan, maiatzean eta ekainean hitzaldiak, film-emanaldiak eta beste hainbat ekitaldi antolatu dira. Egungo artea zientziarekin uztartzeko bide berrien bila dabil.

Munduko gune babestuak

Natura eta Baliabide Naturalak Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (NKNB) arabera, gune babestua biodibertsitatea zein baliabide natural edo kulturalak babesteko, berariaz izendatutako lur edo itsas gunea da, lege ofizialen bidez edo atxikimenduz kudeatzen dena. XX. mendean ia herrialde guztiek izendatu dituzte gune babestuak edo, gutxienez, haiek izendatzeko planak egin dituzte. Hala ere, lurraren % 8,83 besterik ez dago babestua.

Gune babestuak Euskal Herrian

Itsasoa ere zaindu behar

Lurraren azalaren % 70 ozeanoek estalita dago eta, hala ere, % 1 baino ez dago babestua. Mota guztietako trabak azaltzen dira itsasoaren kudeaketa egokia egiteko eta, gainera, ‘itsasoko gune babestua’ terminoak hainbat erabilera izan ditu, atera nahi izan zaion probetxuaren araberakoak.

Fruta eta barazki fresko-freskoak... kontserban?

Elikagaiak kontserbatzeko metodo asko daude eta, horiei esker, janari-aukera izugarria eskaintzen da dendetako edo supermerkatuetako apaletan. Urteko edozein sasoitan, kontsumitzaileak ia nahi duen guztia aurki dezake, baita erosteko asmoa duen fruta edo barazki horren garaia aspaldi pasatu bazen ere. Gainera, kontserbazio-metodo bakoitzak ezaugarri bereziak atxikitzen dizkio janariari; ondorioz, lehengai berak era askotako produktuak eman ditzake.

Gorreriari nola aurre egin

Hipoakusia esaten zaio gutxi edo gaizki entzuteari, eta era horretako gorreria partzial gehienak prozesu luze eta motel samar baten ondorioz gertatzen dira. Gainera, sarritan, kanpo-faktore bat egoten da (zaratak edo hotsak, infekzioak, etab.), baztertu edo saihets daitekeena. Zeren eta, behin gorreria agertzen bada, ia ez baitago erremediorik: audifonoak erabil daitezke edota, gorreria erabatekoa baldin bada, kokleako inplanteak besterik ez daude.

Eguerdia noiz den jakiteko metodoa

Jakin badakizu Eguzkia ekialdetik atera eta mendebaldetik sartzen dela. Batetik bestera egiten duen ibilbideaz baliatuko gara eguerdia noiz den jakiteko.

Karl Landsteiner, odolaren ikertzaile nekaezina

1868ko ekainaren 14an Karl Landsteiner, A, B, AB eta O odol-taldeak eta Rh faktorea aurkitu zituen mediku estatubatuarra, jaio zen Vienan.

Lurretik Ilargira

XIX. mendearen bigarren erdian Frantzian gaur egun oraindik gustura irakurtzen den eleberri fantastiko bat argitaratu zen: Jules Verne idazlearen "Lurretik Ilargira" izenekoa, hain zuzen. Bertan, kanoitzarraz botatako jaurtigai batean bidaiariak joan ziren Ilargiraino. Jules Vernek proiektuaren zehaztasun guztiak hain ongi azaltzen dituenez, ziuraski batek baino gehiagok bere bideragarritasunaz honakoa galdetu dio bere buruari: gauzatu al daiteke proiektu hori?