2812011(e)ko abendua
Gai nagusia
Minbiziari STOP
Minbiziaren aurkako gerra irabazteko asko falta bada ere, hilkortasun-tasa gutxitzea eta pazienteen ongizatea hobetzea lortu da azken urteotan. Neurri handi batean, tratamenduetan izan diren aurrerapenei zor zaie hori. Hurrengo orrietan, aurrerapen horien berri ematen da, bi artikulutan: dagoeneko erabiltzen diren tratamenduak, batean; eta oraindik proba-fasean baina pazienteetara iristeko ia prest daudenak, bestean.
Erreportajeak
Smartphone baten erradiografia
Telefono mugikor baten bolumena ez dago 100 zentimetro kubikotik oso urruti. Batzuk pixka bat handiagoak dira, eta beste batzuk pixka …
Elkarrizketak
"Izotzak kateatuta nauka, giza eskalan aldatzen delako, eta horrek aldaketen lekuko izateko aukera ematen didalako"
Izotzetako gizona deitu izan diote Adolfo Erasori. Urteko hilabete gehienak poloetan ematen dituela kontuan hartuta, ezizen aproposa ematen du harentzat. …
Analisiak
Gorputz-morfologiaren eboluzio historikoa
Giza populazioek aldakortasun morfologiko handia dute --bai populazio barruan, bai populazioen artean--, iragan ebolutibo luzea, ondare genetikoa eta ingurunerako egokitzapenak …
Mundu digitala
Steve Jobs desmitifikatuz
Urrian, Steve Jobs Appleren sortzaile eta burua hil zen. Orduan komunikabideek esan zutenari kasu eginez gero, Steve Jobs teknologiaren jenio …
Istorioak
Mary Anning, fosilen dama
Lyme Regis-eko (Ingalaterra) itsaslabarrean zebiltzan Joseph eta Mary, 15 eta 12 urteko anai-arrebak, aitarekin egin ohi zuten bezala, fosilak bilatzen. …
Atarikoa
Minbiziaren aurrean
Ez da gozoa zenbaki honetako orrialde nagusietan garatu dugun gaia. Euskal Herrian, eta, oro har, Europan, heriotza gehien eragiten duen …
Umore grafikoa
Gai librean
Dominikar Errepublikako lur azpiko altxorrak argitara
Los Haitises parke naturala Dominikar Errepublikako karst tropikal ikusgarriena da. Azken urte hauetan han izan gara kobak topografiatzen eta aztertzen …
Liburutegia
Solasaldiak Richard Feynmanekin
Leonard Mlodinow fisikaria Caltech institutura joan zen ikerketa egitera. Han, bulego bat esleitu zioten Fisika Teorikoa sailean. Eta ezusteko handia …
Albisteak
Zetaren datazioa, jantziak noizkoak diren jakiteko
Fosilen datazioak paleontologoei informazioa ematen dien antzera, jantzien datazioak historialariei ematen die informazioa. Hala ere, badago alde bat bien artean: …
Europako giza aztarna zaharrenak identifikatu dituzte
Gutxienez orain dela 41.000 urte iritsi zen gizaki modernoa Europako mendebaldera, Nature aldizkarian argitaratutako bi ikerketa independenteren arabera. Berriz aztertu …
Hiru elektroi, fotoi bakoitzeko
Fotoi bat xurgatzean hiru elektroi edo gehiago askatzen dituen material berri bat asmatu dute Herbeheretako Delft Teknologia Unibertsitateko ikertzaileek. Ohiko …
Emakumezkoek gaitasun handiagoa dute aurpegiko paralisia izan ondotik suspertzeko
Nafarroako Unibertsitatea Klinikako Kirurgia Plastikoa, Konpontzailea eta Estetikoa Saileko espezialistek egindako ikerketa batean frogatu dute emakumezkoen garuna gizonezkoena baino hobeki …
Lau gurpiletako trakzioa duen ibilgailu molekularra sortu dute
Groningen Unibertsitateko ikertzaile batzuek nanometro bateko luzerako ibilgailu bat diseinatu dute. Biratzen diren lau egitura ditu (lau motor molekular, alegia), …
Zelula zaharrak ez pilatzeak moteldu egiten du zahartzea
Zahartzaroko aje batzuk gorputzean zelula zaharrak metatzen direlako agertzen dira, Rochesterko (Minnesota) Mayo Klinikako ikertzaile batzuek Nature n berri eman …
Hemoglobina gaztetu, anemia faltziformea sendatzeko
Estatu Batuetako ikertzaile batzuen ustez, gene-terapia baliagarria izan daiteke anemia faltziformea tratatzeko.
Anemia faltziformea herentziazko gaixotasun bat da, eta hemoglobinaren …
Organismo ezezagun baten arrasto fosila erreskatatu dute Itzurunen
Duela zazpi urte, bi geologok arrasto misteriotsu bat aurkitu zuten Deba-Zumaia biotopoaren amildegian. Asier Hilario biotopoaren zuzendaria eta Juan Carlos …
Metal preziatuak meteoritoetan iritsi ziren Lurrera
Orain dela 3.000-4.000 milioi urte Lurrak metal preziatutan aberatsa zen meteorito-zaparrada bat izan zuelako daude gaur egun metal horiek eskuragarri …
Lurrera begira biodibertsitateaz jabetzeko
Biodibertsitate kualitatiboa ez ezik, eremu jakin bateko espezie bakoitzak zer banako-kopuru duen jakin daiteke animaliek lurrean uzten dituzten arrastoak aztertuta. …
Garuneko aberatsen kluba
"Aberatsen kluba", halaxe deitu diete Indiana Unibertsitateko eta Utrechteko Neurozientzia Institutuko neurologoek neuronen arteko konexio asko dituzten garuneko eremuei. Eremu …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
