2702010(e)ko abendua
Gai nagusia
Hiesa: asko lortu da; asko falta da
Orain dela hogeita bost urte asmatu ziren hiesaren kontrako lehenengo tratamenduak, botika antirretrobiralak. Denbora-tarte horretan, antirretrobiralek beren bidea egin dute, eta asko egin dute aurrera. Bien bitartean, zientzialariek ez dute etsi, eta lehenengo hieskasuak agertu zirenetik lortu nahi izan duten txertoa sortzeko ahaleginetan jarraitzen dute. Euskal Herrian badaude eboluzio horren guztiaren lekukoak, terapia antirretrobiralak nola hobetu diren ikusi eta bizi izan dutenetatik hasi, eta hiesaren kontrako beste bide batzuk jorratzen dituztenetaraino.
Erreportajeak
Segundoa koatrilioi bat zatitan banatuta
Yoctosegundoa da oraingoz denboraren azpiko muga, neurri horretako pultsuak sortu baititu Max Planck Institutuko fisikari-talde batek.
Elkarrizketak
"Estatu Batuetan, uste dut zientziak irabaziko duela eboluzioa irakasteari buruzko eztabaida"
Matematikaria da Pittsburgheko Unibertsitatean, Estatu Batuetan. Jatorriz espainiarra da, baina ibilbide profesionala Estatu Batuetan egin du. BCAM Matematika Aplikatuko Euskal …
Analisiak
Ikerketari murrizketak, itxaropenaren balazta
Azken hilabeteotan, AEBko epaitegiek komunitate zientifikoaren arreta erakarri dute; izan ere, epaile federal batek blokeatu egin du enbrioien zelula amen …
Mundu digitala
Interneteko IP helbideak, benetan agortzear?
Internetera konektatzen den edozein ordenagailuk IP ( Internet Protocol ) deritzon identifikadore bat behar du, 0 eta 255 arteko lau …
Gogoetan
Bizaldikoa, auto bat nekazarientzat
Citröen 2CV autoaren lehen modeloak 8 zaldi-potentzia zituen. Gaizki-ulertu baten ondorioz, ordea, 2 zaldi-potentzia zituen ustea errotu zen herri-tradizioan, eta …
Istorioak
Piccard-en balentriak (II): ...eta olatu guztien azpitik
"Bazoazte beherantz. Kubierta urpean da. Dorre-erdia urpean da. Desagertu da. Telefono-kablea deskonektatzera goaz". Komunikazioa eten egin zen, eta, pixkanaka, iluntasunean …
Atarikoa
Terapiari eskerrak
Aurten, hogeita bost urte dira GIB birusaren kontrako botika antirretrobiralak sortu zirela. Ospatzeko moduko efemeridea da. Izan ere, orduan uste …
Umore grafikoa
Gai librean
"Elhuyar", "Elhuyaw", "Elhuyww" bereizi: Semiordenak
Abrisqueta Usaola, F. Javier - Askatasuna BHI institutuko Matematika irakaslea eta NUPeko Analisi Matematikoa sailean irakasle laguna
Interneteko bilatzaile batean "Elhuyaw" (sic) idatziko bagenu, berehala "Agian 'Elhuyar' idatzi nahi izan duzu" mezua aterako litzaiguke eta, ondoren, "Elhuyar" …
Liburutegia
Gai batetik besterako saltoen joko bat
Liburu hau gai askotan zeharreko bidaia gidatua da. Lehen orria azido sulfurikoari buruzko artikulu baten hasiera da, eta, azken orria, …
Albisteak
Aritmel saria EHUko Arantza Illarramendi informatikariarentzat
Euskal Herriko Unibertsitateko Arantza Illarramendi informatikariari eman diote Aritmel saria, Espainiako Informatikako Zientzia Elkarteak urtero ematen dituen informatikako sari nazionaletako …
Liburu elektronikoa ere kolorez jantzi da
Monokromia gainditu, eta koloretako tinta elektronikoa garatu du E Ink enpresak. Triton izena eman diote liburu elektronikoari kolorea emango dion …
Holograma dinamikoak, iraultza bat
Holograma aldakorrak egiteko aukera zabaldu dute Arizonako Unibertsitateko fisikari batzuek, polimero fotorrefraktibozko pantaila bat garatuta. Adituen ustez, iraultza ekarriko dio …
Indiako antzinako biodibertsitatea anbaretan
Indiako mendebaldean, 50 milioi urteko antzinatasuna duen anbararen barruan, antzinako 700 intsektu-espezie zaharren fosilak aurkitu dituzte, gehienak ere oso egoera …
Hubble, izarren mugimenduak aurreikusteko
NASAko eta ESAko astronomoek denboran milaka urte aurrera egiteko baliatu dute Hubble teleskopioa. Irudiaren goialdean, kolore biziz ageri den hori …
Ilargia ez da uste bezain leku ona teleskopioentzat
Txinako Zientziaren Akademiak egindako ikerlan baten arabera, Ilargian berriki aurkitutako urak eragin zuzena izan lezake, txarrerako, teleskopioen jardunean. Ikerketaren ondorioak …
Behi-izurria deuseztatuta egon liteke
Badirudi azken urteotan behi-izurriari aurre egiteko ahaleginek eman dutela beren fruitua. FAO Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundeak esan du …
Zenbat eta txikiagoa izan Eguzkiaren jarduera, orduan eta handiagoa da Lurraren berotzea
Satelite bidez jasotako datuek ez dute bat egiten eredu estandarrekin Eguzkiaren jarduera txikiagoa izan den garaietan iritsi da Lurrera argi …
Animalien eboluzioa, glaziazio globalaren ondorioz suspertua
Oxigeno molekularrak bultzada handia eman zion animalien eboluzioari; landare eta alga fotosintetikoen eraginez, atmosferan eta itsasoan ugaritu, eta gaur egun …
Nanoteknologia elikagaietan, aztergai
Segurtasunean eta araudian asko dagoela egiteko ondorioztatu dute adituek Nanomaterialen segurtasuna eta araudia izan dira ardatzak, IFT Elikagai Teknologiaren Institutuak …
Neutroi-izarrik handiena aurkitu dute
Izarra benetan neutroiz osatuta dagoela ikusi dute, eta ez partikula exotikoz, zenbait teoriak proposatzen zuten bezala. Nazioarteko astronomo-talde batek orain …
Zeta sortzeko, kontzentrazioa txikitu
Zetaren proteinek kontzentrazio txikietan errazago eratzen dituzte hariak. Oxford Unibertsitateko ikertzaile batzuek lotura bitxi bat aurkitu dute zetaren proteina-kontzentrazioaren eta …
Almidoi-arrasto batzuek irauli egin dituzte Paleolitoari buruzko zenbait uste
Duela 30.000 urteko tresna batzuetan, almidoi-ale mikroskopikoak aurkitu dituzte Italiako, Txekiar Errepublikako eta Errusiako aztarnategi batzuetan. Italiako ikertzaile-talde batek egin …
Eukariotoak uste baino ingurune samurragoetan sortu ziren
Eukariotoen (onddoak, landareak eta animaliak, besteak beste) jatorria izotz-geruza erraldoien sakontasunean edo irakite-puntuan dauden uretan bizi diren mikroorganismoetan kokatu izan …
Odoleko tumore-zelulak bereizteko mikrotxipa garatu dute
Ikerlan-IK4k eta Mondragon Unibertsitateak parte hartu dute mikrotxiparen proiektuan. Odolean doazen tumore-zelulak ultrasoinu-uhinen bidez bereizteko eta ateratzeko gai den mikrotxip …
Lumak garaile On Zientzia bideo-lehiaketan
Cosas de pájaros. La pluma da On Zientzia bideo-lehiaketa irabazi duen bideoaren izenburua, eta Daniel Morcillo Garrido egilearen izena. Sari-banaketa …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
