1141996(e)ko abendua

Erreportajeak

Estasiaren “bentajak”

Otaolaurretxi, Jon -

Dantzalekuetan “bakailao” musika dela edo “tekno” musika dela, batez ere asteburuetan berebiziko parrandak antolatzen dira eta, erritmoari denbora luzez eusteko, …

Zertan da jan-neurri egokia?

Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Behin eta berriz entzuten dugu “dieta mediterraneoarra” dela egokiena eta euskaldunon jateko moduak zertxobait aldatuz gero, ohizko jan-neurria idealetik nahikoa …

Apoarmatu korrontezalea, bere buruaren bizkarzaina

Elosegi Irurtia, Migel M. -

FITXA TEKNIKOA
Apoarmatu korrontezalea

Izarren eskola Iruñean

Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Martxan jarri zenetik lau urtera, Iruñeko Planetariumak bere eskaintza handiagotu egin du aurten. Biribildu, esango genuke, kartarako menua aurki baitaiteke …

Euskal Herriko faunaren eraldaketa historikoa

Aihartza, Joxerra -

Eskualde, biotopo edo paisaje ezberdinetako faunaren osaketa, espezie ezberdinen banaketa eta hauek dituzten edo izan dituzten dinamika eta aldaketen azterketa …

Kalitatea, moda hutsa baino gehiago

Irureta Azkune, Onintza -
Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Kalitatea, osoko kalitatea, kalitate globala. Hamaika aldiz entzun ditugu kontu horiek eta kasu ia guztietan, iharduera ekonomikoren batekin loturik. Moda-modan …

Elhuyar hiztegi elektronikoa

ZETIAZ - Elhuyar -

Hiztegi Elektroniko honen oinarria Elhuyar Kultur Elkarteak aurtengo apirilean aurkeztu zuen Euskara/Gaztelania-Castellano/Vasco Hiztegia da. Liburua argitara eman zenetik, lan hori …

MH: simulazioaren egoera eta gaitasunak

Azkoaga, Joseba -
Ugarte, Agustin -
Urzelai, Gurutz -

Orain dela urte batzuk Makina Erremintaren munduan, beste sektoreetan bezala, simulazioa ez zen aplikatzen. Gaur egun simulazioa beharrezko bihurtu da. …

Numerologia (V)

Angulo, Patxi -

"10"Hamar zenbakia, "11" Hamaika zenbakia, "13" Hamahiru zenbakia, "22" Hogeita bi zenbakia.

Presio-eltzea

Irureta Azkune, Onintza -

XVII. mendean asmatutako tramankulua da, nahiz eta garai horretako etxekoandreek sukalderako erabili ez. Gaur egungo sukaldeetan, ordea, aski ezaguna dugu. …

Hesteetako garbiltzailea: Zuntza

Lorenzo, Arantza -
Uranga, Ane Miren -

Laburrak

1996ko Nobel Sariak

Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Materiaren egoeraz, egiturez edota giza organismoaren babes-mekanismoez luze hitz egin da azken hilabete hauetan. Baita egunkarietan ere! Urtean behin baino …

Albisteak

Joseph HENRY

Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Fisikari estatubatuar hau Albany-n jaio zen 1797an. Langile-familia batean sortu zen eta lehen-mailako ikasketak baino ez zituen egin. Gaztetatik lan …

Urte osoari gainbegirada

Elhuyar Zientzia -

Urriaren bukaeran elkartu zen EEBBetako Tucson hirian Amerikako Astronomia Elkarteko Planeta Zientzien Aditu Batzordea, puntaren puntan dabiltzan 600 ikertzaile inguru …

Ahuntzak sendagaiak egiteko

Elhuyar Zientzia -

Genzyne Transgenics enpresak Estatu Batuetan, Massachusetts-eko baserri batean, ahuntz bereziak hazten ditu sendagai transgenikoak lortzeko.

Atomo hutsak betetzen

Elhuyar Zientzia -

Atomo hutsak atomo normalei dituzten elektroi guztiak “kenduta” fabrikatzen dira. Gero “superioi” hauei elektroi-iturri bat ipintzen zaie ondoan eta atomoen …

Bazen behin ZIRKUA

Elhuyar Zientzia -

Hauxe da iraileko 14an Euskaldunon Egunkariak azken orrialdean zekarren artikuluaren izenburua. Askorentzat oharkabean joango zen pasarte batean, zirkuko zuzendaria, pailazoa …

Ondo jan, hobeto bizi

Elhuyar Zientzia -

Barazkiak jatea osasunarentzat oso ona dela gauza jakina da. Berriki burutu diren ikerketak ezagutu gabe ere, edonork daki osasuntsu bizitzeko …

B hepatitisaren kontrako txertoa

Elhuyar Zientzia -

B hepatitisaren kontra babesteko bananak jatea oso ideia ona izan daiteke. Elikagaiak janda txertatzea lortu nahi dute New Yorkeko Cornell …

Telefono higikorrak arriskutsuak?

Elhuyar Zientzia -

Azken urteotan tentsio altuko linea elektrikoak eztabaidagai izan dira pertsonen osasunean eragin kaltegarriak izan ditzaketelako.

Erretzaile gazteak, halabeharrez

Elhuyar Zientzia -

British Medical Journal aldizkarian irakurri berri dugun informazioaren arabera, gaztetatik erretzaileak direnen artean erdia baino ez da iritsiko 73 urte …

Arrainak odoleko plaketak kontserbatu egiten ditu

Elhuyar Zientzia -

Hemorragiak gerarazteko plaketak askotan erabiltzen dira transfusioetan, baina gordetzen direnean, zoritxarrez, bost egun baino gehiago ez dute irauten.

Bularra ematea eta adimen-kozientea

Elhuyar Zientzia -

Zenbaitek dioenez, umeari bularra ematea ona da gero izango duen adimen kozientearentzat, baina ikertzaile britainiarrek besterik diote.

Diabetea eta ikusmen-galera

Elhuyar Zientzia -

EEBBetako Oftalmologiako Akademia diabetearen eta erretinopatiaren arteko erlazioaz kexu dabil aspalditxo honetan.

Behien HIESa

Elhuyar Zientzia -

Fantzian ofizialki behien HIES edo Hartutako Inmuno Eskasiaren Sindromerik ez dago, baina Maissons-Alfort-eko Albaitaritza Eskola Nazionaleko Daniel Lévy-ren lanen arabera, …

Latxortena, lorez lore

Terés, Joxepo -

FITXA TEKNIKOA
Latxortena

Euskal Paleontologiaren azken aurrerapena: dortoka fosil berriak

Elhuyar Zientzia -

Izakion afinitate biologikoak antolatzeko, azken bi mendeotan sailkapen taxonomikoa erabili ohi da. Antolaketa honek gaur egungo eta iraganeko izakiak elkar …

Musker berria aurkitu dute Tenerifen

Elhuyar Zientzia -

Ia metro-erdiko luzera du duela hilabete batzuk Tenerifeko labarretan aurkitu duten musker berriak.

Txontek ongi elikatutakoak nahiago dituzte

Elhuyar Zientzia -

Australiako txonta marradun arrak ongi elikatutako emea nahiago izaten du normal elikatutakoa baino.

Lotoa berogarria

Elhuyar Zientzia -

Loto-lorea intsektu polinizatzaileak erakartzeko ezezik berotzeko ere egokia da. Australiako Adelaide-ko Unibertsitateko talde batek frogatu duenez.

Zuntz optikozko belakia

Elhuyar Zientzia -

Itsaso hotzetan belakien eskeletoa aztertzen diharduten bi ikertzaile-talde italiarrek diotenez, Antartikako itsasoaren hondoan milaka zuntz optiko daude.

Europako basoez kezkatuta

Elhuyar Zientzia -

Europako Batzordeak aginduta, Europako hogeita hamar herrialdetako basoetan 600.000 zuhaitz baino gehiago ikertu dira eta ondorio kezkagarriak atera dituzte.

Polinesia Frantsesa ahotan

Elhuyar Zientzia -

1998. urtean Frantziako gobernuak Polinesia Frantseseko agintarien esku utzi beharko ditu 1975. urteaz geroztik saio nuklearrak burutzeko erabili dituen azpiegiturak.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila