1121996(e)ko urria
Erreportajeak
HIPARKO
Hiparko satelite artifiziala 1989. urteko abuztuaren 8an jaurtiki zen espaziora. Harrezkero gora-beherak izan ditu, baina hiru urte daramatza izarren arteko …
Oroimena
Oroimena ezagutzaren tresnetako bat da, informazioa gorde eta berreskuratzeko balio diguna. Oroimenari esker, ikasi egiten dugu, bai bizitzaren gertaeretatik, bai …
MARATOIA: lasterketarik herrikoiena
Inor haserretu baino lehen, ohar-pare bat. Esan dezadan, bada, izenburuan agertzen den esamoldea tituluak berak eskatzen duen luze-laburrak (laburrak gehiago …
Orkatza, oihanetako printzea
FITXA TEKNIKOA Orkatza
Orkatzaren kudeaketa
Aurreko orrietan (22-23) azaldu dugun bezala, orkatzaren egoera Euskal Herrian izugarri hobetu da azken urteotan. Horren arrazoien artean, zenbait urtez …
Don't feed the scorpions
“Eskorpioiak ez elikatu”. Horixe da Coldigiocoko Geologi Behategiko pareta askotan idatzirik dagoen leloa. Izan ere, eskorpioiak bertako maskotak dira. Lehen …
SENDABELARRAK: naturak ez du botikarik behar
Oreinak San Benito belarra ( Geum sp. ) erabiltzen du zauriak sendatzeko eta apioa ( Apium graveolens ) erditzerakoan laguntzeko. …
INTERNET Beste ikuspuntua
Dirudienez, hedabide guztiak Internet erlijio berriaren apologista bihurtu dira. Interneti buruzko berrien bonbardaketa liluraduratik dator gehienetan. Mezua hauxe da: “etorkizunean …
ENPRESA TXIKIAK ETA ENPLEGUA EAEn
Langabezia azken urteotan buruhauste ugari sortu duen arazoa dugu. Bai Europako eta Europaz kanpoko herrialde gehienek, Estatu espainiarrak barne, langabeziaren …
Numerologia (IV)
Zortzi zenbakia, Bederatzi zenbakia eta Zero zenbakia.
Gurpila
Historiako uneren batean norbaiti otu zitzaion objektu biribil bat pirritan errazago mugi zitekeela objektu zapala arrastaka baino. Tramankulu biribil hori …
URA: elikagaien bihotza
Uranga, Ane Miren -
Laburrak
Albisteak
Beethovenen ileak
1994. urteko enkante batean, bi musikazalek Beethoven-en ile batzuk erosi zituzten.
Neutrinoak harrapatu nahian
Munduan neutrinoak harrapatzeko tranparik handiena Japoniako meatze batean dago eta 50.000 tonako ur-masa handia da.
Sumendiaren barrena
Sumendiaren barreneko bihotzean zer dagoen aztertzeko saihetsetan kolpe batzuk jotzea bezalakorik ez dago. Horixe da Tomoves izeneko programan diharduten bolkanologoek …
LEP berrian lehen bosoiak
Europako CERN zentroan 1983. urtean lehen aldiz W bosoiak detektatu ziren. Elkarrekintza ahulean trukatzen diren partikulak dira bosoiak.
Lokomozio-zentroak
Lokomozioa eragiteko muskuluak gidatzeko zentroak non zeuden ez zekiten zientzilariek. Marseillako CNRS-ko Neurobiologi Laborategiko ikertzaileek ordea, arratoi jaio berrian bizkarrezurreko …
Lurraren lehorreko mareak
Egunean bitan gure oinpean dagoen lurzoruak hogeita hamar bat zentimetro gora eta behera egiten du, Ilargiak gure planetaren gune elastikoa …
Harri urdin misteriotsua
Anna Grayson geologoak Marokon dendatxo batean aurkitutako “kaleidoskopio-harria” Londresen lehen aldiz erakutsi dute Zientziaren Astea dela eta.
Edmond Halley
Astronomo eta matematikari ingeles hau Haggerston herrian jaio zen 1656an. Gaztetatik izan zuen astronomiarako joera eta bere bizialdian zehar horretan …
Thomas S. Kuhn hil zaigu
Orain dela zenbait hamarkada fisika teorikotik zientziaren filosofiara pasatu zen graduatu gazte hura hil egin zaigu. Min horrek, dena den, …
Espermaren kalitatea
Giza ugalmenaz arduratzen diren zientzilariak azken hogei urteotan kezkaturik daude. Giza espeziearen ugalkortasunak ez du behera egin, baina espermaren kalitateak …
Ebola birusa antzinatean
Ebola birus beldurgarriak 250 pertsona inguru hil zituen iaz Zairen, baina Atenasen K.a. V. mendean 300.000 baino gehiago hil zituen …
Korrika egitea eta kolesterola
Emakume lasterkariek odolean kolesterol ona sortzen dute. 1.800 kirolarirengan egindako ikerketa batek erakutsi duenez.
Erretzailearen entzima
Biriketako minbizi-kasu guztien % 80 tabakoak eragindakoa da, baina erretzaile guztiek ez diote arrisku horri berdin erantzuten.
B hepatitisa eta interferona
Alfa interferonak B hepatitis kronikoa duten gaixoak hobetu egiten ditu.
Paduretako asterra
FITXA TEKNIKOA Paduretako asterra
Antartikako lakua
Antartikako izotzaren azpian, sakonera handian, laku ikaragarria dago. Cambridgeko unibertsitateko Gordon Robin eta bere taldeak zehatz-mehatz jakin ahal izan dute …
Armiarma bere kumeak jaten
Israelgo Ben Gurion unibertsitateko Jutta Schneider zientzilariaren lanak erakusten duenez, umeak hiltzea ez da ugaztun eta hegaztien kontua bakarrik.
Sukaldeko olioa automobilentzat
Japonian sukaldean frijitzeko urtean bi milioi tona olio erabiltzen dute. 250.000 tona birziklatu egiten dira, baina gainerakoa ibaira botatzen da.
Bananondoaren genetika
Oso ikertzaile gutxi arduratu izan da bananondoaren genetikaz, nahiz eta garapen bidean diren herrialdeetako funtsezko elikagaia izan.
Sugeen oxigeno-botila
Berrogeita hamar bat suge-espezie daude Ozeano Bareko eta Ozeano Indikoko ur tropikaletan.
Hipopotamoaren aerodinamika
Animalia handi honen izen zientifikoa Hippopotamus amphibius da eta ibaitako zaldia dela esan daiteke.
Arbolazaintza eta biodibertsitatea
Arbolazaintzak lagun diezaioke ingurugiroaren kontserbazioari. Sumatrako irlan damar izeneko arbolak landatu dituzte industriarako oso baliotsua den erretxina sortzen duelako.
Laurogei diskete batean
3M eta Compac etxeek, batak diskoa eta besteak irakurgailua landuta, elkarlanean LS 120 izeneko disketea prestatu dute.
Grabitaziorik gabeko hegazkina
Europan airean mikrograbitatea aztertzeko ikerketan aldaketak egingo dira.
Giza gorputzaren holografia
Frantziako Rhin Garaian Saint-Louisko holografi institutuan hiru segundoren buruan giza gorputzaren forma zehatz-mehatz neur daiteke.
Ibilgailu elektrikoaren marka
Iparramerikako Solectria etxeak garatutako teknika berriari esker, orain arte ibilgailu elektrikoak ibilitako distantzia igo da.
Lehen banku birtuala
Egunetik egunera ziberrespazioa mundu errealera gero eta gehiago hurbiltzen ari da.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
