Erreportajeak
Zooak: animali biltegi?
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Munduko hiri handi gehienetan, eta txiki askotan ere bai, parke zoologikoak daude. Hiri batzuetakoak gainera, oso famatuak dira duten egituragatik edota biltzen dituzten animalia exotikoen sorta oparoarengatik.
Martitzeko globoa
1986.eko martxoan Babakin-eko Ikerketa-zentruko injineruek, non SESBeko Zientzi Akademiaren planeta-programarako zunda espazialak egiten bait dira, Martitzerako sobietarren hurrengo misioan globo bat erabil zitekeela iradoki zuten. Proposamenaren oinarrian, Artizarrerako programan arrakasta handiz erabilitako globoak zeuden.
Max Born eta Einsteinen arteko harremana
Duela hilabete batzuk, Elhuyarren XX. mendeko klasikoak sailean argitaratua da Max eta Hedwing Born senar-emazteek osaturiko Zientzia eta Kontzientzia Aro Atomikoan izeneko liburu interesgarria. Senar-emazteak Alemaniatik ihes egin beharra izan zuten Hitlerren garaian eta geroztik Ingalaterra eta Eskozian eman zituzten hainbat urte. Max Born zientzilari ospetsua zen; fisika kuantikoaren arloan batez ere. Bere ekarpenak medio, 1954. urtean Nobel Saria eman zioten, eta Einstein gaztetandik Berlinetik ezagutzen zuenez, biak atzerrian zeudela postaz harreman estua izan zuten. Guk harreman horren berri eman nahi dugu Max Born-en eskutik, aipatu liburuko Elkarrizketa zientifikoa Einsteinekin deituriko zatia hona aldatuz.
Eragiketak nola? (I). Batuketa eta kenketa
Gure sistema agertu arte nola konpontzen ote ziren eragiketak egiteko? Galdera honi buruz arituko da artikulu hau. Aurkitu diren aztarnei esker gizakiak nola kalkulatu izan duen esan dezakegu gutxi gorabehera.
Automobil elektrikoa: nahi eta ezin
Gure hirietako atmosfera besteak beste automobilek zikintzen dutela esanda ez dugu ezer berririk frogatuko. Poluzioaren arazoa gero eta larriagoa dela ere bistan da, baina benetan zaila litzateke konponbidea aurkitzea. Batzuen ustez irtenbidea automobil elektrikoak eskain dezake.
Higidura uniformea
Lizaso, Pili - Informatika Saila
Ale honetako programan, higidura uniformearen simulazioa egin nahi izan dugu eta horretarako zenbait test psikoteknikotan ipintzen duten proba aukeratu dugu adibide gisa.
Supereroaleak. Itxaropenak izoztuta?
Supereroale edo erresistentzia elektrikorik gabeko eroaleen arazoa pil-pilean egon da 1986. urteaz gero. Orduan izan ere, tenperatura altuko supereroankortasuna (-238°C-koa) aldarrikatu zen askoren ametsak errealitate bihurtzeko itxaropena piztuz. Supereroaleak industrialki aplikatzeko itxaropenak ordea, izozturik diraute oraindik.
Musika-aretoak: diseinu eta akustikaren bidegurutzean
Kontzertu-areto berria inauguratzeko dago. Nolakoa izango da aretoak eskainiko digun giroa? eroso eta goxoa? eta musikaren kalitatea? Hauetxek dira beti egiten diren galderak.
Asteroideen mehatxua
Iazko abuztuan 1989 FC asteroidea Lurraren ondotik pasatu zen; lau milioi km-ra. Dirudienez, meteorito baten talkak harrotutako hautsak eragindako negu luzea izan zen dinosauruak desagertzearen arrazoia.
Itsasoak eragile termiko naturalak dira
Bi itsas korronte nagusi daude: hondokoa eta gainazalekoa. Poloetan hoztutako ura dentsitate handikoa denez, itsas hondora joaten da pixkanaka. Hondoratze nagusiena Hego Poloan gertatzen da; Ross eta Weddel itsasoetan batez ere.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
