Erreportajeak
Eguzki-sistemaren muga
Berriz ere Eguzki-sistemari buruz arituko gara; baina bere mugetara hurbilduz. Mugaren azterketa hau bukatutakoan inguru hurbileko gaiak utzi egingo ditugu, orain arte ukitu ez ditugun beste gai batzuei heltzeko, hala nola, galaxiak eta gure Frantsez Bidea (Esne bidea), Kuasareak, etab.
Gauaren aurkako borroka (I)
Gauak, iluntasunak, betidanik beldurtu izan du gizakia. Gauak gauzakien irudia desagerterazten duenean, geure buruan dugun konfidantza urtu eta segurtasunik eza nagusitzen da; geure inguruko errealitatea hautemateko dugun sentimenik zorrotzena, ikusmena, baliogabetu, ezereztu egiten bait zaigu.
Abioiko kaxa beltza (edo istripu-argitzailea)
Abioiren batek istripua duenean ondorioak latzak izaten dira, normalean hildakoak ia beti daudelako. Kasu horietan istripua zergatik gertatu den jakin nahi izaten da, eta horretarako kaxa beltza baino argibide hoberik ez dago.
Zaborra: gero eta arazo larriagoa
Historian zehar, zaborra edo hondakina beti existitu izan da, baina ez da ia inoiz arazo izan; natura bera hondakinak birziklatzeko nahikoa izan bait da. Azken mende honetan, ordea, era guztietako hondakinak bazter guztietan pilatuz joan dira, naturaren ahalmen garbitzailea gaindituz.
Garunaren hamarkada
Zientzilariak, hezitzaileak, osasun-sistemako pertsona eta erakundeak, garuneko trastornoen kontrako borrokan beren indarrak bateratzera konprometitzen dira.
Zooak: animali biltegi?
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Munduko hiri handi gehienetan, eta txiki askotan ere bai, parke zoologikoak daude. Hiri batzuetakoak gainera, oso famatuak dira duten egituragatik edota biltzen dituzten animalia exotikoen sorta oparoarengatik.
Martitzeko globoa
1986.eko martxoan Babakin-eko Ikerketa-zentruko injineruek, non SESBeko Zientzi Akademiaren planeta-programarako zunda espazialak egiten bait dira, Martitzerako sobietarren hurrengo misioan globo bat erabil zitekeela iradoki zuten. Proposamenaren oinarrian, Artizarrerako programan arrakasta handiz erabilitako globoak zeuden.
Max Born eta Einsteinen arteko harremana
Duela hilabete batzuk, Elhuyarren XX. mendeko klasikoak sailean argitaratua da Max eta Hedwing Born senar-emazteek osaturiko Zientzia eta Kontzientzia Aro Atomikoan izeneko liburu interesgarria. Senar-emazteak Alemaniatik ihes egin beharra izan zuten Hitlerren garaian eta geroztik Ingalaterra eta Eskozian eman zituzten hainbat urte. Max Born zientzilari ospetsua zen; fisika kuantikoaren arloan batez ere. Bere ekarpenak medio, 1954. urtean Nobel Saria eman zioten, eta Einstein gaztetandik Berlinetik ezagutzen zuenez, biak atzerrian zeudela postaz harreman estua izan zuten. Guk harreman horren berri eman nahi dugu Max Born-en eskutik, aipatu liburuko Elkarrizketa zientifikoa Einsteinekin deituriko zatia hona aldatuz.
Eragiketak nola? (I). Batuketa eta kenketa
Gure sistema agertu arte nola konpontzen ote ziren eragiketak egiteko? Galdera honi buruz arituko da artikulu hau. Aurkitu diren aztarnei esker gizakiak nola kalkulatu izan duen esan dezakegu gutxi gorabehera.
Automobil elektrikoa: nahi eta ezin
Gure hirietako atmosfera besteak beste automobilek zikintzen dutela esanda ez dugu ezer berririk frogatuko. Poluzioaren arazoa gero eta larriagoa dela ere bistan da, baina benetan zaila litzateke konponbidea aurkitzea. Batzuen ustez irtenbidea automobil elektrikoak eskain dezake.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
