Erreportajeak

Tunguskako kataklismoaren enigma itzela (eta II)

1993/01/01 Martinez Lizarduikoa, Alfontso -
Zulo beltza zer den egoki interpretatzeko, guretzat oso ezaguna den izar batetik hasiko gara: Eguzkitik.

Tuberkulosia

1993/01/01 Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Tuberkulosia harrapatzeko joera handiena duten pertsonak Paziente tuberkulosoari emateko informazio-orria
Gaixo tuberkulosoen senideek BETE beharreko arau/aholkuak

Aizu! Aizu!

1993/01/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Horixe, zarata, da ezein zibilizazio garaturen ezaugarririk nabarmenena eta ez pentsa gure hirietako automobilei eta bestelako ifernuko makinei dariena soilik …

Biomaterial polimerikoak. Giza gorputza osatzen duten plastikoak

1993/01/01 Goñi, Isabel -
Gurrutxaga, Marilo -
Biomaterialak, sistema biologikoekin elkarrekiteko diseinatutako material bizigabeak dira. Biomaterialek historia luzea dute.

Lauzpabost kolore

1993/01/01 Angulo, Patxi -
Zenbat kolore behar da mapa bat pintatzeko, elkarren ondoko bi eskualde kolore desberdinekoak izan daitezen?

Gaueko enuresia

1992/12/01 Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea
Gaueko enuresia umeengan nahikoa usu gertatzen da, eta arrazoia alterazio graberen bat ez bada, normalean enuresia desagertu egiten da eta …

Nobel sariak

1992/12/01 Elhuyar Zientzia -
Kimikako Nobel saria Rudolph Marcus-entzat izan da, Fisikako Nobel saria Georges Charpak-entzat izan da eta Medikuntzako Nobel saria Edmon H. …

Tunguskako kataklismoaren enigma itzela (I)

1992/12/01 Elhuyar Zientzia -

"Vanovara merkatal gunean nengoen. Gosaltzeko ordua zen eta etxeko atarian eserita nengoen iparraldeari begira. Ez dut inoiz une hura ahaztuko. Aizkora altxatua nuen kupela bat puskatzeko asmoz, eta orduan...
Bapatean, zerua bitan erdibitu zen, iparraldeko basoaren gaina suz estaliz. Une hartan bero ikaragarria sentitu nuen gorputzean, alkandora sutan egongo bailitzan... Saiatu nintzen kentzen, baina orduan, leherketa ikaragarria gertatu zen zeruan, ifernuko zarata noranahi zabalduz. Kataklismo horren indarrez, alde batetik sentitutako bultzadak zenbait metrotara jaurtiki ninduen. Nire emazteak, etxolatik azkar irtenda, hartu ninduen lepoan eta laguntzen saiatu zen.
Zaratatzarraren ondoren zerutik harriak erortzen ari zirela iruditu zitzaidan; baita eskupeta-tiroen antzeko soinuak entzuten zirela ere. Lurra dardarka ari zen. Lurrean nengoen bitartean burua babesten saiatu nintzen; harriren batek joko ote ninduen beldur bainintzen. Geroago, iparraldetik, oso haize bero eta zorrotzak harrapatu gintuen. Hain beroa zen, ezen lurrean bertan arrastoa ere utzi baitzuen. Guzti hau segundo batzuetan baino ez zen gertatu."
"Lehenengo bi leherketen ondoren, zurginak ikaraturik gelditu ziren, eta hirugarrena gertatu zenean, aldamiotik erori egin ziren. Haietako batzuk guztiz ikaraturik zeuden. Guztiok, tropelean, lana utzita herri aldera abiatuginen. Han, jendea ikaraturik kaleetan bilduta zegoen, gertakari hartaz hitz egiten."
"Ni mendian nengoen eta zaldi bat lotu ondoren besteari gauza bera egitera nindoan. Bapatean, eskuinaldetik eztanda handia entzun nuen. Berehalaxe burua harantz bueltatu eta zerua zeharkatzen zuen suzko objektu bat ikustea lortu nuen. Aurreko partea isatsa baino zabalagoa zen eta bere kolorea suarena bezalakoa.
Objektuaren tamaina Eguzkia baino hiruzpalau aldiz handiagoa zen, baina bere distira leunagoa. Horregatik ez nuen arazorik izan objektu misteriotsu hura ikusi ahal izateko. Suak lorratz antzekoren bat uzten zuen, hautsa bailitzan. Objektuak, bere ibilbidean zehar, sugar isolatuak uzten zituen han hemenka, eta sugar horietatik beste sugartxo urdinskak sortzen ziren. Sua itzali zenean leherketa handiak entzun ziren, lurrikarak sortu eta gure etxoletako beira guztiak hautsi ziren."

Satitsu arrunta. Gure arbasoen oinordeko txikia

1992/12/01 Aihartza, Joxerra -
Orain dela 80 milioi urte inguru, Kretazikoan hain zuzen, saurio handiak ziren ornodun lehortarren artean nagusi. Baina haiekin batera, edo …

Populaziotik gainpopulaziora

1992/12/01 Tapia, Xipitri -

Emakumeei buruz Biztanleriari dagokionez: Ingurugiroari dagokionez: Baliabide naturalei dagokienez:

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila