Erreportajeak

Bardeak, basamortua baino zerbait gehiago

Azken urteotan asko hitz egin da eskualde honi buruz, baina gehienetan bere paisaje bitxia edo aisialdia igarotzeko dituen aukerak aipatzeko besterik ez da izan. Hau dela eta, nahikoa inguru ezezaguna da, eta badago oraindik ere basamortua baino ez dela uste duenik. Errealitatea ordea, oso bestelakoa da, eta higadura handia jasaten duen eta landare-estaldura baxua duen leku ugari dagoela egia bada ere, oro har natur aberastasun handiko tokia da.

Aurora boreala: zeru-lurretan ederragorik ba ote?

Neguko gau polar hotz amaigabea. Laponian gaude, edo Groenlandian, edo Alaskan apika. Ilun da, baina oskarbi. Ortzian izarrak ageri dira, keinukari. Bapatean, nola ez dakigula, aurora ageri da, “iparraldeko argia”, zeruko oihal koloreanitza, naturak eskain dezakeen ikuskizunik
liluragarrienetakoa. Forma desberdinak, tamaina aldagarriak, kolorezko uhin ibiltariak. Orain bertan, orain urrun, argi sorginak zerua du jolastoki. Ioiak, magnetosfera, deskarga elektrikoak, ... diote adituek. Baina ikuskizunaren ederra, argi horren xarma, ezin dute zientzilariek azaldu. Aurora Euskal Herrian? Magnetosferak sorgailu elektriko gisa jokatzen du

3C273 kuasarea

Kirola eta osasuna, beti lagun?

Entrenamendu gogorrean murgildurik dabiltzan kirolariek gaixotzeko joera handiagoa omen dute. Inmunitate-sistema baxu dutela esan ohi da. Nola uler daiteke osasunaren paradigma bihurtu zaigun kirola, gaixotasun-iturri izan daitekeela esatea?

Saiakuntza nuklear militarrak

1945. urteaz gero, bonba atomikoz mila eta bederatziehun baino saio gehiago egin dira munduan. Estatu Batuak, oraintsu arte Sobiet Batasuna izandakoak, Britainia Haundiak, Frantziak, Txinak, Indiak, Hegoafrikar Errepublikak eta Israelek burutu dituzte beren leherketa atomikoak, baina benetan beharrezkoak al dira? Eta izatekotan, zertarako? Jende gehiago eta azkarrago hiltzeko? Mururoako eztanda nuklearrak

Nahaste-borrastea V

Zenbakizko soinua ez da ametsa

Gaur egun musika bi oinarri desberdinetan, batez ere, saltzen digute. Kaset magnetikoak izan dira ohizkoenak urte batzuetan, baina joan den hamarkadan disko konpaktuak merkatua irauli zuen. Hamarkada honetan, soinua beste oinarri batean grabatzea egongo da eta antza denez, zaharkiturik utziko ditu aurreko bitarteko guztiak.

Autismoa

Autismoa haurtzaroko gaixotasun bat da; beste pertsonekiko harreman-eskasia nabarmenak dituena.

Irakurriko al duzu, bai ala ez?

Psikologoak ondokoaz konturatzen ari dira: jendeak informazio teknikoa zergatik irakurtzen duen –eta askotan zergatik irakurtzen ez duen– jakiteko, kontutan hartu behar dena irakurlea da eta irakurgaiak berak ez du horrenbesterainoko garrantzirik.

Txikia ederra da

Hamar, bederatzi, zortzi... hiru, bi, bat, zero! Dardar eta zalapartaka, itzelezko kohetetzarra ke-hodei trinkoen erdian gorantz hasi da. Lurrutzi du, astiro hasieran, azkarrago gero eta ziztu bizian azkenik, horizonte urdinean galdu delarik ... Ilargirako bidean doa Apolo XI, Saturno V jaurtigailu boteretsuak bultzata. Irudi gogoangarri hori gutariko askok, adin batetik gorakook batez ere, gogoan daukagu eta betirako izango dugu segurki. Alabaina, giza teknologiaren harrokeria puztu duten trastetzar indartsu eta erraldoi horiek iraganeko oroimen izan daitezke aurrerantzean.