Erreportajeak
Erretzen ez diren euroak
Gaur gure txanpon berria ikertuko dugu; euroa, alegia. Eta su eman arren ez dela erretzen ikusiko dugu.
Marconi, telekomunikazioaren aitzindari
Telekomunikazioaren aroan murgilduta gaude; teknologiaren garapenak ahalbidetu du hori. Baina ez ditzagun ahantz garapen horretarako ezinbestekoak izan diren hainbat momentu historiko. Horietako bat Guglielmo Marconi fisikari italiarrak eskaini zigun: Hertz-en teorian oinarriturik, haririk gabeko telegrafia asmatu zuen. Eta 1901eko abenduaren 12an, duela 100 urte, bere ametsa lortu zuen: inork posible ikusten ez bazuen ere, Ozeano Atlantikoa zeharkatuz Amerika eta Europa elkarrekin komunikatzea lortu zuen.
MPEG-7a, multimediaren etorkizuna
Gero eta multimedia-informazio gehiago gordetzen da era digitalean, eta gero eta zailagoa egiten zaigu informazio hori aurkitzea. Hutsune hori betetzera dator MPEG-7 lengoaia berria. Hori erabiliz, irudi- eta audio-bankuetan bilaketa azkarrak egin ahal izango ditugu, estandar horrek gure datu bankuetan gordetako fitxategi audiobisualen deskribapen zehatzak gordetzen baitizkigu.
Alkoholdun edariak: kilokaloria huts ugari
Uranga, Ane Miren -
Alkoholdun edariak ohikoak ditugu gure otorduetan, janari solidoei laguntzeko aitzakiapean. Gure artean gehien kontsumitzen direnak ardoa, garagardoa eta sagardoa diren arren, ehunka alkoholdun edari ezberdin kontsumitzen dira mundu osoan, adibidez cava, patxarana, likoreak…
Nobel sariak mende bete dantzan
Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia
Alfred Nobel (1833-1896), kimikaria izateaz gain, asmatzailea ere izan zen. Izan ere, mundua aldatu zuten bi asmakuntza handi utzi zizkigun; bata gerra egiteko da aproposa eta bestea gizakiaren sormena sustatzeko: dinamita eta Nobel sariak. Fisikako Nobel saria
Eric A. Cornell, Wolfgang Ketterle eta Carl E. Wieman fisikarientzat Kimikako Nobel saria
William S. Knowles, Ryoji Noyori eta K. Barry Sharpless kimikarientzat Medikuntzako Nobel saria
Leland H. Hartwell, R. Timothy Hunt eta Paul M. Nurse biologoentzat
Zientziaren Liburutegi Publikoa
Zientzia nahasita dabil azken hilabeteotan. Hori ez da kontu berria, askotan sortzen baitu zeresana. Baina oraingo honetan, milaka ikertzailek beren lanak argitaratzen dituzten aldizkari zientifikoak boikota egitearekin mehatxatu dituzte. Ikertzaileek Zientziaren Liburutegi Publikoa eratu nahi dute, eta hura oztopatzen duten argitaletxeetan lanik ez dutela argitaratuko adierazi dute.
Bizkarrezurra: osasunaren ardatza
Lunbagoa, ziatika, migraina edo buruko mina, baita zorabioa ere (honi buruz hurrengo batean arituko naiz), konpon daitezke sarritan bizkarrezurraren gainean jardunez gero. Horixe da, hain zuzen ere, kiropraktika esaten zaion medikuntza-adarraren funtsa: ornoen manipulaziotik abiatuz, gorputzeko hainbat desorekari aurre hartzea eta sendatzea. Espezialitate hau ez da ezagunegia gure artean, baina Estatu Batuetan, adibidez, arrakastatsuenetako bat bilakatu da azken urteotan.
Gene-terapia itxaropenetik errealitatera
Igartua Olaetxea, Manoli -
Hernández Martín, Rosa -
Rodríguez Gascón, Alicia -
Pedraz Muñoz, José Luis -
Genoma gorputzeko zelula ororen osagaia da eta zelularen funtzio guztiak erregulatzen ditu: hazkundea, zatiketa eta bai heriotza ere. Proteinak, hormonak, bitaminak eta entzimak ADN-sekuentziak adierazten duen patroiaren arabera ekoizten dira. Baina hainbat arrazoi direla eta, sekuentzia akastuna izan daiteke, eta horrek molekula bat gaizki ekoiztea edo ez ekoiztea eragin dezake, akatsa gaixotasun bilakatzeraino. Akatsa konpontzeko estrategietako bat gene-terapia da. Gene-terapiaren arloan punta-puntan dabiltzan ikertzaileak bildu ziren Santanderren eta, hain zuzen, horietakoak dira Jose Luis Jorcano, Savio Woo eta Gonzalo Hortelano; gene-terapiaren errealitatea ezagutzeko solaskide ezin hobeak.
Zelulak kapsulatan Gaixotasunak tratatzeko ikuspegi berria
Igartua Olaetxea, Manoli -
Hernández Martín, Rosa -
Rodríguez Gascón, Alicia -
Pedraz Muñoz, José Luis -
Zelulak mikrokapsularatzea osasunarentzat onuragarriak diren produktuak jariatzeko baliagarria den teknika berria da. Polimerozko mikrokapsuletan hainbat jatorritako zelulak bil daitezke. Modu horretan, zelulak erantzun immunologikotik babestuta geldituko dira, nahi den produktu terapeutikoa ekoizten duten bitartean.
Behar al dugu energia nuklearrik?
Ez, ez, ez! Nuklearrik ez! / Nuklearra bai! Eztabaida puri-purian dago berriro. Desagertu eta, gutxira, berpizten den kontu horietakoa da. Ez da harritzekoa. Izan ere, atomoaren energiaren erabilera baketsua, energia alternatibo gisara aurkeztu bazen ere, hasiera-hasieratik potentzialki arriskutsutzat jo izan da.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
