325 2017ko martxoa

Erreportajeak

Antisorgailu hormonalak eta depresioa: erlazioa aztergai

Hamalau urtez, 15-34 urteko milioi bat neska eta emakume baino gehiagoren datuak bildu dituzte Kopenhageko Unibertsitateko ikertzaileek. Hauxe zen ikerketaren ...

Fusiora bidean, izar txiki bat amets

Ondo bidean, urte batzuk barru, inoiz egin den makina konplexuenetako bat jarriko dute martxan Frantziako hegoaldean. Izar txiki bat sortu ...

Prioiak oroimenaren zaindari

Prioiak dira, seguruenik, biologiak azken hamarkadetan aurkitu dituen egiturarik erakargarrienak eta, aldi berean, beldurgarrienak. Besteak beste, garuna gruyere gazta bat ...

Ikusezintasunaren giltzaren bila

2006an, ordura arte zientzia-fikzioa zena errealitate bihurtzeko lehen pausoa eman zuen John Pendryk: frogatu zuen objektuak ikusezin bilakatzea posible zela ...

Elkarrizketak

“Makinak pertsonei ulertzeko gai badira, aurrerapauso handi bat egin dugu. Gure mundura datoz makinak”

Makinek eta gizakiek elkar ulertzea du helburu Enekok. Elkarrekin solasean aritu ahal izatea. Gizakiak ez gara ulerterrazak, ordea, eta horrek ...

Analisiak

Natura ustiatzetik kontserbatzera

Baliabide naturalek sostengatzen dituzte gure ekonomia eta ongizatea. Lehengaien mende bizi gara: erregaiak, metalak eta mineralak behar ditugu, bai eta ...

Mundu digitala

Aplikazioa edo webgunea? Biak batean, PWArekin

Aspalditik dator eztabaida gailu mugikorretarako hobeak ote diren aplikazioak edo webguneak. Biek dituztenez abantailak eta desabantailak, ez dago erantzun garbirik ...

Lekukoak

“Komunikazio-teknologiek harritu eta beldurtu egiten naute”

Ibilbide luzearen talaiatik erantzun die galderei Esti Apellanizek. Egia esan, lehen unean kezka ere agertu zuen, ez ote zen egokiagoa ...

Istorioak

Marie Tharp: itsas hondoa argitara

Ostikoz jotako zakarrontziak gela aldez alde zeharkatu zuen. “Hau zaborra da, Marie, zaborra!” oihu egin zion Brucek. Borragoma hartu, muturra ...

Ekinean

"Ama izatea eta ikertzea bateragarriak izan daitezke"

Beatriz Royo Castillejok lehenengo hitzetik aitortzen du zortea izan duela. Izan ere, duela gutxi ama izan da, baina ez du ...

Atarikoa

Zientzia euskaraz jantzi

Orain dela gutxi, euskara sustatzeko helburuz Eusko Jaurlaritzak hedabideen artean banatzen dituen diru-laguntzen inguruko hausnarketa bat kaleratu dugu. Izan ere ...

Gai librean

Gaixotasun genetikoen korapiloa askatzen

Gaixotasun askoren oinarria, 14.000 ingururena, genomako akatsetan dago. Gaixotasun horiek bi talde handitan sailka daitezke: batetik, gene bakarrak eragiten ...

Nola prestatzen duzu kafea?

Gizartearen zahartzea arazo handienetako bat bilakatu zaigu. Geroz eta denbora gehiagoan bizi gara, baina gure azken urteetan era askotako zailtasunak ...

Albisteak

CRISPR teknika pertsonetan probatu dute lehenengoz

Genoma editatzeko CRISPR teknika pertsona bati aplikatu diote Txinako ikertzaile batzuek, biriketako minbizia tratatzeko. Teknika hori pertsonetan erabiltzen den lehenengo ...

Zelulak birprogramatuz, zahartzea moteldu dute saguetan

Sagu helduetan zelulak birprogramatuz zahartzea moteltzea eta bizitza luzatzea lortu dute Kaliforniako Salk Institutuko ikertzaileek. Zelulak partzialki birprogramatuta genomako marka ...

Antimateriak xurgatzen duen argia neurtu dute lehenengoz

Antimateria-atomo batek zer argi xurgatzen duen neurtu dute lehen aldiz, CERNeko ikertzaileek. Urteak zeramatzaten hori lortu nahian, eta ikertzaileek adierazi ...

Haurdunaldiak aldaketak eragiten ditu amaren garunean

Ikerketa baten arabera, haurdunaldiak egitura-aldaketak eragiten ditu amaren garunean. Aldaketa horiek gutxienez bi urtez irauten dutela frogatu dute. Nature Neuroscience ...

Ebolaren aurkako txerto eraginkorra lortu dute, azkenik

Osasunaren Mundu Erakundeak eman du Gabonetan albiste itxaropentsua: rVSV-ZEBOV izeneko txertoak eraginkortasun handia erakutsi du ebolaren aurrean. Ginean egindako saioek ...

Grafenoari porfirinak gehituta, haren ezaugarriak hobetzea lortu dute

Municheko Unibertsitate Teknikoko (TUM) ikertzaile-talde batek grafeno-xaflei porfirinak, klorofilaren eta hemoglobinaren parte diren eraztun proteikoak batzea lortu du.

Egitura hibrido ...

Elebidunen garuna elebakarrena baino eraginkorragoa da zeregin batean kontzentratzeko

Montrealgo Unibertsitateko eta Geriatria Institutu Unibertsitarioko ikertzaileen arabera, elebidunen garuna elebakarrena baino eraginkorragoa bihurtzen da urteetan baliabideak erabiltzeko orduan. Hori ...

Namibiako zirkuluen sorrerari buruzko azalpen berri bat argitaratu dute

Namibiako zirkulu mortuen sorrerari buruzko azalpen berri bat argitaratu dute aste honetan Nature aldizkarian.

Orain arte, bi teoria nagusik azaltzen ...

Informazioa oso azkar eta ia berorik sortu gabe gordetzeko modua aurkitu dute

Oso azkar eta oso bero gutxi sortuz informazioa grabatu eta gordetzeko teknika baten berri eman dute Nature aldizkarian argitaratu duten ...

Plaketek bideratu dezakete minbizi-zelulen kontrako immunoterapia

Tumore bat kendu ondoren tumore berriak haz ez daitezen, estrategia berri bat probatu dute Estatu Batuetan, plaketak dituena protagonista. Plaketek ...

Gizaki-txerri enbrioi kimerak sortu dituzte

Salk Institutuko ikertzaileek gizaki-txerri kimerak sortu dituzte lehenengo aldiz. Ikertzaileek onartu dute zaila egin zaiela gizakion eta txerrien zelulak nahasian ...

Kaltetutako ekosistemek uste baino denbora gehiago behar dute bere onera etortzeko

Ikerketa berri baten arabera, leheneratze ekologikoak ez du berreskuratzen degradatutako ekosistemen bioaniztasun eta funtzionaltasun osoa. Ikerbasqueko David Moreno-Mateok BC3 zentroan ...

Mutazioak saihesteko mekanismo berri bat aurkitu dute

Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, zenbait mikroorganismok orain arte ezezaguna zen sistema bat erabiltzen dute material genetikoko akatsak detektatu ...

Materia organikoa ugaritzeak arrainetan merkurio toxikoa metatzea dakar

Ur-ekosistemetako materia organikoa areagotzeak merkurio toxikoa zazpi aldiz gehiago metatzea dakar zooplanktonean. Suedian egindako ikerketa baten arabera, aldaketa klimatikoak eragindako ...

Katu-begia nebulosak Eguzkiaren etorkizuna iragar dezake

Argazkian, Katu-begia nebulosa ageri da; NGC 6543 deritzon planeta-nebulosa. Eguzkiaren antzeko izarren bizitzaren azken faseak dira planeta-nebulosak. Argazkiak, beraz, Lurretik ...