2882012(e)ko uztaila

Gai nagusia

Labar-artea, teknika berrien argitara

Labar-artearen ikerketan eta interpretazioan sekulako eragina izan dute azken urteotako aurrerapen tekniko eta metodologikoek. Hala, arkeologoek gero eta hobeto ezagutzen dute adierazpen-mota hori, eta, horren ondorioz, orain arte nagusitu den ikuspegia aldatzen ari da. Hori bai, oraindik badituzte erantzunik gabeko galderak; tartean, hau: zer funtzio zuten irudi haiek?

Erreportajeak

Londres 2012rako pasaportea biologikoa da

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Dopinaren aurkako neurrietan jauzi kualitatibo bat gertatzen ari da urte hauetan. Kirolarien iruzurrari aurre egiteko, dagoeneko ez dira bakarrik debekatutako …

Atal bestigialak, eboluzioaren hondarrak

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Gizakioi oilo-ipurdia jartzen zaigu, baina ileek ez gaituzte babesten. C bitamina elikagaietatik hartu behar dugu nahitaez, baina, izatez, badugu bitamina …

Analisiak

Dopinaren aurkako borroka eta Joko Olinpikoak

Arratibel, Iñaki - Kirol medikua

Lau urtez behin gertatzen den moduan, Joko Olinpikoak iritsi dira, eta mundua, kirolaren mundua behintzat, ia gelditu egingo da. Kirolari, …

Mundu digitala

Webaren etorkizunerako joerak

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Apirilean izan zen Lyonen (Frantzia) WWW2012 Kongresua; W3C erakundeak, webaren gidalerroak zehazten dituena, urtero egiten duen kongresua. Kongresuko aurkezpenari eta …

Istorioak

Herschel anai-arrebak, musikatik izarretara

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Hemeretzi urterekin eta sosik gabe iritsi zen Ingalaterrara. 1757a zen, frantsesek Hanover hartuta zuten, eta handik ihesi alde egin zuen. …

Atarikoa

Labar-artea datuen argitara

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Duela 40.000 eta 10.000 urte artean Europan bizi izan ziren Homo sapiens ek arrasto aberatsa utzi zuten Ekainen, Santimamiñen, Altamiran, …

Umore grafikoa

Gai librean

Dortokak? Hemen?

Paz Leiza, Leire - Biologoa
Buenetxea Aragüés, Xabier - Baso Ingeniari teknikoa

Bai, gure ibai eta hezeguneetan apoarmatuak bizi dira. Zoritxarrez, gaur egun, kanpoko espezieetakoak dira ugarienak eta hedatuen daudenak, eta bertako …

Liburutegia

Gazteentzako narrazio zientifikoak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Fikziozko liburuen bitartez dibulga daiteke zientzia, baina ez zientzia-fikzioaren bitartez bakarrik, baita bestelako narrazioen bitartez ere. Helburu horrekin argitaratzen ari …

Albisteak

Itsas hondoko bizitza motela

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Pazifikoaren hondoan 86 milioi urte lurperatuta daramatzan mikroorganismo-komunitate batek arnastu egiten duela ikusi dute Danimarkako Aarhus Unibertsitateko ikertzaileek. 30 metro …

Koloneko eta ondesteko minbiziaren aurka, odol-analisia lagun

Elhuyar Zientzia -

Odolean dauden zenbait markatzaile genetikoren emaitzetan oinarrituta koloneko eta ondesteko minbizia detektatzeko aukera ematen duen diagnostiko-kit bat garatu dute.

Iturria irekitzearen ondorioak itsas mailan

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Urtero 1,8 mm igotzen da itsas maila batez beste mundu osoan. Igoera hori zatikatuz gero, 1,1 mm-ko igoeraren erantzuleak oso …

Begietako gaitzak tratatzeko bide berriak

Portugal Gonzalez, Amaia - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

EHUko ikerketa-talde batek begietako gaitzei aplikatzeko gene-terapia metodo merkea eta segurua garatu du, bai eta horren erabilera in vitro eta …

Fukushimako zesioa aurkitu dute Kaliforniako atunetan

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Kalifornia aldean harrapatutako atunetan Fukushiman isuritako zesio erradiaktiboa aurkitu dute. Ikertzaileek azpimarratu dute ez dagoela inolako arazorik atun horiek jateko, …

Huts-balbula nanoskopikoak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

NASAko Ames ikerketa-zentroko ingeniariek huts-balbula nanoskopikoak egin eta probatu dituzte, ordenagailuetan transistoreen ordez erabili ahal izateko. Ustez, huts-balbulen teknologia …

Irrati-teleskopiorik handiena Hego Afrikan eta Australian eraikiko dute

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia


775. urteko gertaera kosmiko baten zantzuak zuhaitzen eraztunetan

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

775. urtean izan zen energia handiko gertaera kosmiko baten eragina detektatu dute Japoniako ikertzaileek zuhaitzen eraztunetan. Bi zedro japoniarren eraztunak …

Uste zena baino 10.000 urte lehenagotik egiten zuten labar-artea

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Science aldizkarian gaur argitaratu den ikerketa batean frogatu dute datatutako labar-arte zaharrena uste zena baino 10.000 urte lehenagokoa dela. Hain …

Orbelaren deskonposizioa erreken osasunaren adierazle

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Europako 100 errekatan orbela zer abiaduratan deskonposatzen den ikertu dute RIVFunction proiektuan, eta toki guztietan errepikatzen diren patroiak neurtu dituzte. …

Tximinoen eta gizakien arbasoak asiarrak

Elhuyar Zientzia -

Gizakia jatorrian afrikarra da, baina litekeena da antropoide guztien adar ebolutiboa Asian sortu izana, Afrikara zabaldu baino lehen. Myanmarren aurkitutako …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila