2612010(e)ko otsaila

Erreportajeak

Zelula amen tratamenduak, iruzur berria

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Sendaezinak edo sendatzen zailak diren gaixotasunentzat, zelula ametan oinarritutako tratamenduak eskaintzen dituzte hainbat ospitalek, mundu osoan zehar. Tratamendu horietako askoren …

Apnea: eutsi arnasari!

Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Arnasari eustea gure biologiaren aurka joatea da. Gorputzak berak arnasa hartzen jarraitzeko eskatzen du, baina gure gogoz arnasa hartzeari laga …

Mate emateko programatua

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Xakean jokatzeko programek dagoeneko erabiltzen dute estrategia, baina horrek ez ditu egiten gizakiaren berdinak.

Maldak lautzeko konponbide burutsuak

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Gure inguruan badaude tren berezi batzuk; ohiko trenek ez bezala, oso malda handiak igotzen dituzte. Hortxe ditugu funikularrak, kremailera-trenak eta …

Elkarrizketak

Inma Estévez Hegazti-ustiategietan aditua

"Animalien portaerak hainbat ondorio ditu, ez bakarrik haien ongizatean, baita ekoizpenean eta produktuaren kalitatean ere"

Kortabitarte Egiguren, Irati - Elhuyar Zientzia

Inma Est vez Marylandeko Unibertsitateko (AEB) katedradun izan da Animalien eta Hegaztien Zientzia sailean, eta, gaur egun, Neiker-Tecnalia zentro teknologikoko …

Analisiak

Gizarte-erronka berrietarako museo berriak

Lasa Iglesias, Aitziber - STEAM Hezkuntza arloko arduraduna
Senra Petit, Pau - Kultura-aholkularia

Puntako teknologiak gure etxeetan sartu direnez gero, bizitzarekiko ikuspegia bera aldatu zaigu, eta, gaur egun, gizarteak berak zeresan handia du …

Medikalizazioa: gaixotasuna ekidin ala eragin?

Mariñelarena, Eulali - Familia-medikua
Balagué, Laura - Erizaina
Idarreta, Ina - Familia-medikua

Medikalizazioa edozein arazo arrunt arazo mediko edo gaixotasun bihurtzeari deritzogu. Orain dela mende laurden bat azaldu zen lehenengoz hitz hori …

Mundu digitala

HTML 5: estandarrak behar zuen eguneraketa

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

HTML (HyperText Markup Language edo Hipertestua Markatzeko Lengoaia) da webeko edukiek izan behar duten formatua definitzen duen estandarra. Sir Tim …

Gogoetan

Existitzen ez diren indarrak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Flotatzea ederra da. Behintzat, hala iruditzen zaigu. Flotatzen ari denak ez du presiorik jasaten, eta horregatik, atsedenaren paradigma dirudi; flotatzeak …

Istorioak

Cavendish, bakardadean jenio

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Bazkaltzeko zer nahi zuen adierazten zuen oharra zerbitzariak irakurri zuenerako, bere teleskopiotik begira zegoen etxeko nagusia. Teleskopioa paretako zulo batean …

Atarikoa

Mirari-saltzaileak

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Zelula amen bidezko tratamenduek itxaropen ikaragarriak piztu dituzte, eta ematen du gaur egun sendaezinak diren hainbat eta hainbat gaixotasunentzako irtenbidea …

Umore grafikoa

Liburutegia

Ume kimikari baten oroitzapenak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Oliver Sacks medikua eta Roald Hoffmann kimikaria lagun minak dira. Egun batean, Hoffmannek, 1981eko Kimikako Nobel saridunak, taula periodiko berezi …

Albisteak

Joan den abenduko Flasheko argazkiari saria kendu diote

Elhuyar Zientzia -

Veolia Environment Wildlife Photographer of the Year 2009 saria irabazi zuen argazkiari kendu egin diote saria, lehiaketaren oinarriak ez betetzeagatik. …

Inoizko eztandarik handienaren lekuko izan dira astronomoak

Elhuyar Zientzia -

50 Eguzki adina elementu sortu ditu supernobak Ziurrenik inoiz behatu den supernobarik handiena detektatu du Kaliforniako Palomar Behatokiko azterketa digital …

Ioi batekin elektroien bibrazioa neurtu dute

Elhuyar Zientzia -

Elektroi askeek ustez duten bibrazioa, zitterbewegung delakoa, neurtu du Austriako Innsbruck Fisika Institutuko talde batek, EHUko Fisika Kimikoaren Saileko Enrique …

Zerealak esku artean, uste baino lehenagotik

Elhuyar Zientzia -

Basarto-hondar ugari aurkitu dituzte orain dela 100.000 urteko giza aztarnategi batean Mozambikeko kobazulo batean aurkitutako aztarna batzuek iradokitzen dute orain …

Iritsi da USB 3.0

Elhuyar Zientzia -

USB konexioaren hirugarren belaunaldia aurkeztu zuten urtarrilean Consumer Electronic Show azokan, Estatu Batuetako CEA erakundeak antolatzen duen azokan, Las Vegasen. …

Exoplanetak bilatzeko sekretua izarren litio-kantitatea izan liteke

Elhuyar Zientzia -

Eguzkiaren neurriko izarrek planetak dituzten edo ez jakiteko bide azkarrago bat proposatu dute Kanarietako Astrofisika Institutuan: izarren atmosferako litio-kantitateari begiratzea. …

Bolada bakarrean iritsi zen gizakia Asiara

Elhuyar Zientzia -

Giza Genomaren Erakundearen (HUGO) Pan-Asian SNP Partzuergoak egindako ikerketa batek indartu egin du gizakiak Afrikatik Asiarako bidea bolada bakarrean egin …

Aligatoreek hegaztien antzera arnasten dute

Elhuyar Zientzia -

Science aldizkarian argitaratutako artikulu batean, aligatoreen arnas aparatuaren funtzionamendua azaldu dute Utahko Unibertsitateko ikertzaileek. Frogatu dutenez, animalia horien arnas aparatuan, …

Kepler teleskopioak bere lehen bost exoplanetak aurkitu ditu

Elhuyar Zientzia -

Ameriketako Astronomia Erakundearen Washingtongo bilkuran jakinarazi dutenez, NASAren Kepler teleskopioak bere lehenengo bost exoplanetak aurkitu ditu --Lurraren antzeko ezaugarriak dituzten …

Egiptoarren begietako makillajeak infekzioetatik babesten zituen

Elhuyar Zientzia -

Egiptoarren begiak apaintzen zituen marra beltzak begietako gaixotasunetatik babesten laguntzen ziela dio Analytical Chemistry aldizkarian argitaratutako ikerketa batek. Ondorio horretara …

Begietako iparrorratzei esker orientatzen dira txantxangorriak

Elhuyar Zientzia -

Eremu magnetikoaren arabera aldatzen den begietako proteina batek iparrorratz-funtzioa betetzen du Alemaniako Oldenburg Unibertsitatean egindako ikerketa batean ikusi dute txantxangorriak …

Mertxe de Renobalesek jasoko du aurten SIBI Nazioarteko Bioetika Elkartearen saria

Elhuyar Zientzia -

Aurten, Mertxe de Renobales EHUren Farmazia Fakultateko Biokimika eta Biologia Molekular saileko irakasleak irabazi du SIBI Nazioarteko Bioetika Elkartearen lehiaketa. …

ESS-Bilbaok zenbait egitura eraikiko ditu Genevako LHC azeleragailuarentzat

Elhuyar Zientzia -

Genevako LHC azeleragailurako zenbait egitura eraikitzea adostu dute ESS-Bilbaok eta Ikerketa Nuklearrerako Europako Ikerketa Zentroak (CERN). LHC azeleragailua ez da …

Otsoek baino ardi gehiago jaten dituzte basati bihurtutako etxe-zakurrek Euskal Herrian

Elhuyar Zientzia -

Otsoenak ziruditen gorotzak aztertuta, Euskadiko Otso Taldeko eta Sevillako Doñana Estazio Biologikoko bi ikertzailek ikusi dute otso europarrak, hein handi …

Hego Ozeanoko karbono dioxidoaren gorabeherak argitu dituzte

Elhuyar Zientzia -

Hego Ozeanoko karbono dioxidoa nola absorbatzen eta hedatzen den argitu dute Coloradoko Estatu Unibertsitateko zenbait ikertzailek, Nature aldizkarian argitaratutako ikerketa …

Objektu arrotzak kanporatzeko sistema berezia dute zuhaitz-igelek

Elhuyar Zientzia -

Gorputzeko barrunbeetan dituzten objektuak maskurira xurgatu, eta gernuarekin kanporatzeko gai dira Australiako Charles Darwin Unibertsitateko ikertzaileek deskubritu dute: zuhaitz-igelak gai …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila