Gai librean

Legatza, naturarekin zorretan

2012/10/01 Goikoetxea, Nerea - AZTI-Tecnaliako biologoa

Itsas hondoari lotutako beste arrain batzuekin batera --zapoa edo oilarra, esaterako--, espezie oso preziatua da legatza. Batik bat Euskal Herrian, …

Adamen zein hezur erabili zuen Jainkoak Eva egiteko?

2012/09/01 Txurruka, Jesus Mari - Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Saila

Biblia liburu sakratutzat duten erlijioetako fededunentzat galderaren erantzuna erraza da: saihets-hezurra, jakina!

Lehen emakumearen sorrera Bibliako Genesian (2: 21-23) dago …

Dortokak? Hemen?

2012/07/01 Paz Leiza, Leire - Biologoa
Buenetxea Aragüés, Xabier - Baso Ingeniari teknikoa

Bai, gure ibai eta hezeguneetan apoarmatuak bizi dira. Zoritxarrez, gaur egun, kanpoko espezieetakoak dira ugarienak eta hedatuen daudenak, eta bertako espezieak, berriz, mehatxupean daude. Azken urteotan Bizkaia eta Arabako lurraldeetan ikertzen ibili ondoren, hain ezezaguna zaigun mundu honi buruzko zenbait sekretu argitzen saiatuko gara.

Ekotoxikologia: matematika ingurumenaren erreskatera

2012/06/01 Urien, Josune - Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko irakasle-tutorea (UNED), Bergarako ikastetxe elkartuan; Kantabriako Unibertsitatea
Gil-Merino, Rodrigo - Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko irakasle-tutorea (UNED), Bergarako ikastetxe elkartuan; Kantabriako Unibertsitatea

Giza biztanleriaren hazkundeak baliabide naturalen gaineko presio handia dakar berekin. Horren ondorioz, batetik, naturan eskuragai dauden lehengaien neurriz gaindiko eskaria sortzen da; bestetik, gizakiok funtsezko zerbitzuez hornitzen gaituzten ekosistemetan albo-ondorio kaltegarriak agertzen dira, bai eta gure osasunean zuzenean eragiten duten efektuak ere. Zorionez, ekosistema horietan dauden zenbait bizidunek haien kalitatea bermatzen dute. Bioadierazle horiek aztertuz, ekosistemek hondakinak jasateko duten ahalmenaren muga hobeto ezagutuko dugu, eta hala, ingurumenaren degradazioa saihestu.

Neuromarketina: kontsumitzaileon garunaren barruan!

2012/05/01 Echeazarra Escudero, Leire - Farmazian lizentziaduna eta Giza Fisiologiaren arloko ikertzailea

Zer nahiago duzu? Pepsi ala Coca-Cola? McDonald´s ala Burger King? Apple ala Microsoft? Mercedes ala Golf? Pentsatu al duzu inoiz norberaren gogoak eta nahiak zertan oinarrituta dauden? Zerk bultzatzen gaitu hori erostera? Kontsumitzean baldintzatzen gaituzten faktore bakarrak norberaren gustuak eta arrazoi kontzienteak direla uste baduzu, zur eta lur geratuko zara neurozientzialariek aurkitu dutena jakiten duzunean. Enpresaburuek kontuan hartzen dituzte neurozientzia-arloko aurkikuntzak marketineko estrategia eraginkorragoak aurkitzeko.

Zenbakizko metodoen fabula bat: ... Eta jateko, maiztasun handiko uhinak

2012/04/01 Alberdi Celaya, Elisabete - Matematikan lizentziatua eta doktoregaia

"Zein dira zure zaletasunak?", galdegin zion pertsonaleko arduradunak aurrez aurre zuen zenbakizko metodoari. "Atsegin dut ekuazio diferentzialak askatzeko dauden metodoei buruzko biografiak irakurtzea", erantzun zuen metodoak. "Gimnasiora joatea ere gustuko dut, kalkuluak azkar egin ahal izateko entrenatzera. Egunero hartzen dut ordubete ariketa horiek egiteko, burua argi mantentzen laguntzen baitidate. Gainerakoan, oso etxekoia naiz. Gustuko dut ondo jan eta edatea. Edateko, ez dago bertako sagardoa bezalakorik, eta jateko, maiztasun handiko uhinak gustatzen zaizkit". Pertsonaleko arduradunak jaso zuen mezua: "...eta jateko, maiztasun handiko uhinak...". Bazekien lankide berri hori aztertzeak lana emango ziola.

Tximistak ehizatzen Euskadin

2012/03/01 López Herrera, Javier - Euskalmet, Euskal Meteorologia Agentzia

Tximistak naturaren indarrik kontzentratuenetariko bat dira. Fenomeno horrek gizakiak harritu eta beldurtu egin ditu historian zehar. Benjamin Franklinen garaitik hona, ikerkuntza izugarri zabaldu da tximisten arloan. Gaur egungo tximistak detektatzeko eta kokatzeko sentsore-sareei esker, ekaitzetan gertatzen diren tximistak askoz hobeto ulertzen ditugu. Gainera, teknologia horien ziurgabetasuna gero eta txikiagoa da. Gaur egun, tximistak sailkatzeko gai gara, haien parametro fisikoak kontuan hartuta, eta horrek eragin handia dauka gizakiak eta ondasunak hobeto babesteko.

Begiari begira

2012/02/01 Sistiaga Poveda, Maialen - Biologoa

Begiaren eboluzioa ikerketa ugariren oinarri izan da, taxoi ezberdinetan dagoen organo homologoaren eredu adierazgarria baita. Begiaren zenbait osagaik, esaterako, ikusmen-pigmentuek, …

Galaxia espiralen errotazio misteriotsua

2012/01/01 Joan Font - Kanarietako Astrofisika Institutuko postdoc ikertzailea
Miguel Querejeta - Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Astrofisikako ikaslea (UCM). Kanarietako Astrofisika Institutuko udako ikerketa-bekaduna (IAC)
John Beckman - CSIC eta Kanarietako Astrofisika Institutuko ikerketa-irakaslea

Unibertsoan guztia mugitzen ari dela esan genezake, gorputz oro beste zerbaiten inguruan biraka dabilela: Ilargia Lurraren inguruan; Lurra Eguzkiaren inguruan; …

Dominikar Errepublikako lur azpiko altxorrak argitara

2011/12/01 Irazabal Tamayo, Nagore - Alfonso Antxia Espeleologi Zientzien Elkartekoa. Biologian doktorea

Los Haitises parke naturala Dominikar Errepublikako karst tropikal ikusgarriena da. Azken urte hauetan han izan gara kobak topografiatzen eta aztertzen Bilboko Alfonso Antxia Espeleologi Zientzien Elkartekook; zeregin horretan, Espeleogrupo Santo Domingo espeleologia-taldearen laguntza eta Caño Hondo hotelaren babesa ere izan ditugu. Egindako lanaren helburua izan da karstaren eta barrutik doan uraren ezaugarriak aztertzea, ukitu gabeko toki hori ustiapen industrialetik babesteko. Horrez gain, 23 koba topografiatu ditugu. Artikulu honetan duzue Los Haitises parke ezezagunari buruzko informazioa eta elkartekook bertan egindako lanaren laburpena, bai eta han bizi izandako zenbait pasadizoren berri ere.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila