Erreportajeak

Burdin zaborrak birziklatu asmoz bilbon

1986/12/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Garai batean lehengaiak eskuragarri eta ugariak ziren. Egun berriz, kasu batzutan baliabide preziatu eta eskuragaitz bihurtu dira. Duela zenbait urte zabor eta hondakintzat hartzen zena, orain lehengai-iturri moduan berreskuratzea pentsatzen da. Euskal Herrian horietako esperientzia bat egiten ari dira Bilbon; Estatu mailan piloto den saiakuntza bat.

Eguzki-erlojutik erloju autonomora

1986/12/01 Otaolaurretxi, Jon -

Egiazko erloju bakarra zerua da; egunsentia eta ilunabarraren arteko Eguzkiaren mugimendua. Abiadura berdin-berdinaz biratzen duen motore batez kopia daiteke mugimendu hori, eta are eta hobeto, Eguzkiak berak bira dezake mugimendua bere kurba ekialdetik mendebaldera osatuz.

Erlatibitatea

1986/12/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Uste ez badugu ere, Einstein-ek erlatibitateari buruzko teoria azaldu zuen.

Korrosioa

1986/12/01 Erauzkin, Estibaliz -

Zer da korrosioa?
Metal gehienak oxido- nahiz sulfuro-itxuran aurkitzen dira naturan eta lortzeko bide bakarra energiaren bitartez ateratzea da.

Sonanbuluak. Gauez baina konturatu gabe

1986/12/01 Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Sonanbuluaren irudia ohizkoa bihurtu da txiste eta komikietan. Zeintzu dira, bada, gertakizun honen agerpen edo zeinuak? Zein da sonanbulismoaren egiazko arrazoia?

Halley-k gorde ezin izan duen zenbait sekretu

1986/12/01 Arregi Bengoa, Jesus -

Halley-ren azterketarako egitarauen helburu nagusiak, bada, ondoko hiru arazoen erantzunak lortzera bideratuak zeuden: kometen jatorria, nukleoaren izaera eta kometak izarrarteko ingurunearekin dituen elkarrekintzak.

Untzigintzaren historia VIII. Baporeak

1986/12/01 Azkune Mendia, IƱaki -

XIX. mendearen hasieran, 1820. urte inguruan, belauntzi-mota berri eta eder bat egin zuten Estatu Batuetan. "Cliper" izena eman zioten.

Makina, gizakiaren zerbitzari leiala

1986/12/01 Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Teknikaren aurrerapenak, gizakiaren aukerak areagotzen ditu, baina aldizka eta pixkanaka-pixkanaka osasuna hondatu ere bai; alferkeriari ateak zabaltzen bait dizkio. Horrelakoetan gehien hondatzen dena, sistema kardiobaskularra da. Zer egin horri ihes egiteko? Teknikaren erabilpena arbuiatu? Ezinezkoa da; ezin bait dugu dagoeneko teknikarik gabeko bizimodurik burutu. Beraz, aurrerapenak dakartzan galerak ordezkatzen ahalegindu behar dugu. Horretarako badago jadanik zenbait aukera: ariketa fisikoak, elikadura razionala, ... eta zalantzarik gabe, teknika bera. Horrek, teknikak, bihotz osasuntsuarekiko burrukan badu sendagileekin batera paregabeko itzala.

Bihotz artifiziala: miraria ala negozio iluna?

1986/12/01 Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

Bihotz-transplantearen belaunaldi honetan, itxaropen berri bati ateak zabaltzen zaizkio; erabat eraginkor izango diren bihotz artifizialak lortzeak dakarren itxaroepnari alegia. Baina oraingoz lortu diren emaitzek, dirudienez, ez dute arrakasta handirik lortu. Eta horretaz gain, honen inguruan ekoiztu diren objekzioak indarberritzen ari dira, bai moral eta baita praktika aldetik ere. Objekzio hauek, giza bihotza eta giza bizitzaren bizkarretik sor daitezkeen negozio ilunetan suspertzen dira.

Elkarrizketetan oinarritzen diren programen ebazpidea

1986/12/01 Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Hemen planteiatzen den programaren ebazpena nahiko erraza eta ulerkorra da.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila