Erreportajeak

Untzigintzaren historia IX: baporeen hedapena

1987/02/01 Azkune Mendia, Iñaki -

Robert Fulton-en Clermont baporea, 1807. urteko abuztuaren 17an New York-etik abiatu eta hurrengo egunean iritsi zen Clermont hiriko portura, 180 kilometroko bidea egin ondoren.

Skiatzea gero eta errazagoa

1987/02/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

86-87ko neguan ohizko skiei material ultraberrituak aplikatzeko aukera egongo da. "Abaraska"-erako ebakidura duten taulak edozein skiatzaileren esku jarriko dira; material batzuk, (kevlar eta karbono-zuntza, adibidez), dauden goimalatik jaitsi egingo dira jende gehiagoretzat eskuragarri izatearren; neguko lehiaketa-skien bibrazioen aurkako materialak ski gehiagotan erabiliko dira merkatu egingo direlako, hots, taula osatzen duten xaflen artean, birak ematerakoan edota jauziak egiterakoan sortutako bibrazioak xurgatzen dituzten materialak sartuko dira. Gaurregun, bota taulari itsasteko dauden tresnen bidez (fijazioen bidez), orain arte bateragarri ez ziren marka desberdinen elkarketak lor daitezke. Horregatik 1987. urtean ski on bat luzea, malgua, izotzarekiko itsatskorra eta elur zanpatugabean pasatzeko modukoa izan daiteke.

Geminga: ezezagunaren beste izen bat

1987/02/01 Arregi Bengoa, Jesus -

Zientzilariek azken urteetan erlazionatzen saiatu diren bi fenomenoren gaur egungo ezagutze-egoera deskribatuko dugu.

Matematika beltza

1987/02/01 Goñi, Jesus Mari -

Kotxe baten barruan eta Urbieta kalean gora, Amaratik erdialdera datorrela, gizon serio bat ikusten da; gure historio honetako protagonista, Sasiletrau detektibea.

"Principia"k 300 urte (1). Isaac Newton, Principia-ren egile

1987/02/01 Duoandikoetxea Zuazo, Javier - EHUko matematika irakaslea
Duoandikoetxea, J. Andoni -

Badaude Zientziaren historian garrantzi handiko mugarri diren pertsona eta lanak. Horietarikoak dira, zalantzarik gabe, Isaac Newton eta bere Philosophiae Naturalis Principia Mathematica liburua; 1687an argitaratua. Liburu honen hirurehungarren urtea betetzean, Elhuyar. Zientzia eta Teknika aldizkariak artikulu-sail bat aurkeztuko du: lehen honetan Newton nor zen azaltzen da eta hurrengoetan haren ekarpenetara hurbilduko gara.

Programen azalak (Portadak)

1987/02/01 Iturriotz, J.M. -

BASIC Lengoaian egindako programa honek, LOGOren filosofian oinarritutako emaitza du.

Grabitazio kuantikoa. Teoria supergrabitatorioak

1987/02/01 Martinez Lizarduikoa, Alfontso -

Elektrodinamika kuantikoak lortutako arrakastak zientzilariak eremu elektromagnetikoa eta ahula batzera bultzatzen ditu, eta horretarako gauge simetria boteretsuagoa asmatu behar da.

Burdin zaborrak birziklatu asmoz bilbon

1986/12/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Garai batean lehengaiak eskuragarri eta ugariak ziren. Egun berriz, kasu batzutan baliabide preziatu eta eskuragaitz bihurtu dira. Duela zenbait urte zabor eta hondakintzat hartzen zena, orain lehengai-iturri moduan berreskuratzea pentsatzen da. Euskal Herrian horietako esperientzia bat egiten ari dira Bilbon; Estatu mailan piloto den saiakuntza bat.

Eguzki-erlojutik erloju autonomora

1986/12/01 Otaolaurretxi, Jon -

Egiazko erloju bakarra zerua da; egunsentia eta ilunabarraren arteko Eguzkiaren mugimendua. Abiadura berdin-berdinaz biratzen duen motore batez kopia daiteke mugimendu hori, eta are eta hobeto, Eguzkiak berak bira dezake mugimendua bere kurba ekialdetik mendebaldera osatuz.

Erlatibitatea

1986/12/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Uste ez badugu ere, Einstein-ek erlatibitateari buruzko teoria azaldu zuen.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila