Erreportajeak

Burdinbidea eta lehiakideak: 2000. urteak erronka jotzen du

1987/06/01 Sarriegi Eskisabel, Andoni -

2000. urtea hortxe daukagu eta uste baino lehen XXI. mendean barrena ibiliko gara. Garraioak ezpairik gabe, garrantzi handia izango du orduan. Herrialde aurreratuetan Nazio-Produktu Gordinaren %8 garrario-ihardueren inguruan mugituko dela kalkulatu da. Garraio-mota desberdinek borroka bizian ihardungo dute bezeroa erakartzeko eta honek sortuko dituen kostuetan puntu hauek garrantzi berezia izango omen dute:
* Atetik atera lastertasunez eta segurtasunez igorpenak egiteak
* Maiztasunak
* Sarbide- eta formalitate-erosotasunak
* Zerbitzuak duen portaera komertzialaren nolakotasunak.
Zerbitzua hautatzen duen bezeroari, erabiltzaile huts baino gehiago, bezero formaltzat hartua den segurtasuna emango dion tratamendua alegia, eta bere beharrizanak, gustoak, arazoak etab. garraio-katearen mutur batean hasi eta besteraino puntuz puntu kontutan hartuko zaizkion ziurtasunak axola izango dio.
Burdinbidea erantzun egokiak emateko gai izango al da? Beste garraiobideak zein egoeratan izango dira? Horiei erantzuna bilatzen saiatuko gara artikulu honetan.

"Principia"k 300 urte (3) Isaac Newton, lurra eta zeruaren lokarri

1987/06/01 Duoandikoetxea, J. Andoni -

Zeruaren misterioetan sartu arren, Galileo-ren arrakasta Lurraren azaletik hurbil dauden gorputzen higidura deskribatzeko erlazioetan zetzan. Bestalde, Eguzkiaren inguruko planeten biraketa azaltzeko, Kepler-ek bere izeneko hiru legeak eman zituen. Ez zirudien bi aurkikuntza hauek zerikusirik zutenik, eta argi zegoen edozein ez zela harreman ezkutu horri argi emateko gauza...

Jalkin-harrien sailkapena

1987/06/01 Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Dikotomian oinarritzen diren programak, ordenadorez oso erraz programa daitezke.

Untzigintzaren historia XI: irratitelegrafia eta radarra

1987/06/01 Azkune Mendia, Iñaki -

Irratitelegrafia asmatu baino lehen, itsasoko untzietan isiltasuna zen nagusi. Portutik irten, itsaso zabalean zehar joan eta helmugara iritsi arte, untziak ezin zuen inolako laguntzarik jaso estutasunak jotakoan.

Joku Logikoak

1987/06/01 Goñi, Jesus Mari -

Raymond Smullyan Joku Logikoen sorkuntzan saiatu da gehienbat, argirataratu duen bibliografia bere lanaren lekuko delarik.

Nafarroako autobidearen proiektua

1987/06/01 Astrain, Javier -

Nafarroako Foru-Aldundia bere lurraldeko errepideen administratzailea izan da betidanik eta autoestraten plangintza zela eta, Ebroko Erriberatik Frantziako mugarainoko konexio paralelo bat bultzatzea erabaki zuen.

Marinelik gabeko untziak

1987/04/01 Egia, Elisabete -
Urkia, Kontxi -

Garai batean, untziko lemari pilotuak edo kapitainak gogor eutsi behar zion itsasoko bidaia osoan zehar. Gero, pilotu automatikoa asmatu zuten, eta portu desberdinen artean lemarik ukitu gabe gida zitekeen untzia. Orain, satelite bidezko nabigazioari esker untziak tripulaziorik gabe joan daitezke itsasoan zehar.

Oroimena, gure garuneko ordenadorea

1987/04/01 Agirre, Jabier - Medikua eta OEEko kidea

Gure gizartearen azken jostailua ordenadorea dela esan genezake. Baina ohartu al gara geuk ere "ordenadorea" geure garunean badugunaz? Eta zein da, bada, ordenadore hori? Erantzuna oso sinplea da: oroimena.

Ozono-maila txikiagotzen ari da

1987/04/01 Aizpurua Sarasola, Joxerra -

Antartikoko atmosferaren ozono-kantitatea %40 txikiagotu da. Aldi berean, Ipar Poloan fenonemo berdina gertatzen ari da, nahiz eta maila apalagoan izan. Hau dela eta, zientzilariak gizakiaren etorkizuna hein handi batean baldintza dezakeen fenomeno honen zergatia ikertzen ari dira.

Borax-a, menturaren ildotik

1987/04/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Kimikaren ikuspegitik aztertuta, Borax izeneko substantzia sodio borato hidratatua da. Substantzia hau ez da agian jendartean oso ezaguna, baina produktu askoren osagarri bazterrezina da. Esaterako, beira-zuntza eta ongarriak bezain produktu desberdinek boraxa dute osagaien artean. Egun munduan ekoizten den boraxik gehiena (%90), Iparrameriketako Nevada eta California estatuetako mugan erauzten da, Heriotzaren Haran ezagunaren ingurutan. Boraxaren inguruan bada bestalde, mentura-kutsu zirikagarria.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila