Erreportajeak

Eguzki-sistemaren azken muga

1987/08/01 Etxeberria, E. -

1983ko ekainaren 13an lurretik bidalitako lehen untzia (Pioneer 10 izeneko espazio-untzi txiki bat) eguzki-sistemaren urrutieneko planetaren orbita pasa eta izarretarantz abiatu zen.

1987a supernoba: izarren eboluzioren teorientzako azterketa berri bat

1987/08/01 Balcells, Marc -

1987.eko otsailaren 23tik 24erako gauean, supernoba bat detektatu zen; teleskopioa asmatu zenez gero lehena. Magallanes-en Hodei Handian gertatu zen eta SN 1987A izenez ezagutzen da. Supernoba agertzeak, ez du astronomoen interesa bakarrik erakartzen; naturaren fenomenoez jakinmina sentitzen dutenena eta batzuetan ez dutenena ere erakartzen du. Hau agian, izar bat hamaika pusketatan leher daitekeenaren ideia exotikoaren kausaz edo 1930.eko hamarkadan Fritz Zwicky-k asmatutako terminoaren handikeriaren kausaz izan daiteke.

Untzigintzaren historia: XII: merkataluntziak

1987/08/01 Azkune Mendia, IƱaki -

Bigarren mungu-gerra hasi zenean, munduko merkatal flotaren neurria hirurogeitamar milioi tonaraino iritsia zegoen. Lehen mundu-gerrakoa baino heren bat gehiago zen hura.

Gure gautxoriak

1987/08/01 Angulo Pinedo, Rikardo -

Inoiz mendira gauez joango bazina eta oihu ikaragarriak entzungo bazenitu, ez beldurtu; gautxoriren bat izan liteke eta. Euskal Herrian, gure hegaztien artean badauzkagu gautxoriak. Hain zuzen gure gautxorien zerrenda zazpi espeziez (hiru familiaz) osaturik dago.

Lau dira, lau

1987/08/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Uda partean gaude eta hau izaten da bidaiak eta txangoak egiteko urteko garairik egokiena. Egun luzeek eta eguraldi epelak leku eta inguru berriak ezagutzeko parada ezinhobea ematen digute. Gainera edonondik inguratzen gaituen natura oparo egoten da urte-sasoi honetan. Euskal Herriak bazter zoragarri eta paregabeak eskaintzen dizkigu naturzaleoi. Horietako lau ekarri ditugu gure orrialdeetara eta bertara joateko proposamena egiten dizugu. Laurek badute ezaugarri amankomun bat: URA.

Bukatzea zein latza den!

1987/08/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Gasez hoztutako Windscale-ko erreaktorea, Britainia Haundiko eraikuntza nuklearren artean argazkitan gehienetan atera dena da seguru asko. Hamar urteren buruan, erreaktorea gordetzen duen zilar-koloreko esfera desagertu egingo da; erreaktoreak heriotz epaia jaso du. Hala ere, Britainiaren harrotasun nuklearraren lehenengo sinboloa desmuntatzea, ez da gauza erraza izango.

Untzi-jokua

1987/08/01 Arrojeria, Eustakio - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Lizaso, Pili - Informatika Saila

Jokuak izan ohi dira ordenadoretan lehenengo edo gustoen erabiltzen ditu- gunak. Hemen planteiatzen dugun programa, "untzi-jokua" izenez ezagutzen dena da.

Irudi-analisi automatikoa

1987/08/01 Pardo Olea, Eugenio -

Ikusmena giza zentzurik konplexuena da; garunarekin erlaziorik zuzenena duena, eta beraz, eritzien ez-adostasunekin lotuena dagoena. Honen ondorioz, azken urteotan begi elektroniko baten garapenaren posibilitatea planteiatu da.

Zientziaren historia: medikuntza eta astronomia erroman

1987/08/01 Bandres Unanue, Luis -

Erroman jarri zen medikuntza grekoko lehenengo eskola, K.o. 14. urte inguruan agertu zen. Garai hartako sendagilerik onena Celsus izan zen. Honek latinez medikuntza eta kirurgiari buruzko lan bat idatzi zuen eta medikuntzaren historiari buruz daukagun iturririk oparoena da.

Teknika kirurgikoen eboluzioa begi-lausoen operazioan. Kristalino artifizialaren ezarrera

1987/08/01 Munoa, Jose Luis -

Begi-lauso izena ematen zaio begi-globoko kristalinoaren opakotzeari, hau erabatekoa nahiz partziala izan. Gertakizun hau nolabait argitu nahiz, ondorengo teoria formulatu zen: garunetik jariatzen zen likido bat izango litzateke.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila