Erreportajeak

1989ko mundu-biztanleriaren egoera. Emakumeak lehentasuna

Eguzkiaren aktibitatea (III)

Ikerlan: enpresari teknologia transferituz

Arrasate herri dinamikoa dela edonork baiezta dezake. Herri honetan garatu den mugimendu kooperatiboak berebiziko garrantzia izan du; Euskal Herrian ezezik baita atzerriko zenbait herrialdetan ere. Ikerlan, dinamika horren fruitu berezia da.

Pilula: onurak eta kalteak

Pilula edo ahotiko antisorgailua, 1960.eko hamarkadan komertzializatu zen lehenengoz. Geroztik eztabaida handiak izan dira bere inguruan eta denetatik leporatu izan zaio: gizendu egiten duela, titietako minbizia izateko arriskua areagotzen duela, eritasun kardiobaskularrei bidea errazten diela, gorreria sortzen duela, etab. Pilularen erabiltzaileen segimendu medikoak eta ikerketa zientifikoak ugari izanagatik, sor ditzakeen bigarren mailako efektu edo efektu sekundarioak ez dira ongi ezagutzen. Pilula hartzeak ba al du arriskurik? Eta arrisku hori erreala bada, sozialki eta etikoki onargarria al da? Galdera hauei erantzuteak ez dirudi erraza; pilula bait da ia %100eko efektibotasuna duen antisorgailu bakarra.

Mössbauer espektroskopia

Fisikako oinarrizko zenbait magnitude

Lasai, ez zaizkigu gainera eroriko eta

Jende asko konturatu ez arren, gauero izugarrizko ikuskizuna mirets dezakegu zeruan. Baina gauzak gero eta zailagoak jartzen ari zaizkigu horretarako: alde batetik hiri eta herrietan argi-kutsadura ugalduz doa eta beste aldetik, nere ustez, gizartea natura eta bere edertasunarekiko sentikortasuna galtzen ari da.
Gau batean zerura begira gelditzen bagara, beste gauza batzuen artean izarrak, beraiek osatutako konstelazioak, planetak, sateliteak, eta izar uxoak ikus ditzakegu. Hauei begiratuta eta zenbait parametro ulertuz, gure unibertsoaren izaera eta magnitudea ulertzeko gai izango gara.
Gaur planetez eta beraien behaketaz ere ihardungo dugu.

Warren de la Rue astronomoa

Fusioa; energi iturri agortezina

Gizakiok aspalditik jasaten ari garen energi premia dela eta, zientzilariren batek energi iturri agortezinik lortuko balu, bere izena (Gizateriak dirauen bitartean) ez litzateke sekula ere ahaztuko. Gaur egun zenbait energi iturri (energia geotermikoa, hidraulikoa, eguzkitikoa, nuklearra,...) ikertzen ari badira ere, zientzilari gehienen helburua fusio-erreakzioetan sortzen den energia ikaragarria menderatzea da. Azken batean, unibertsoaren gakoa izarren barnean gertatzen diren fusio-prozesuetan datza.

Arrantza-teknika berriak: istilu "saretsua"

Laster hasiko da atunaren kanpaina. Horrekin batera, egunkariek istiluen berri maiz emango digute, giroa bero-bero dago eta. Batzuek sare pelagikoak eta trasmailuak erabiltzen dituzten bitartean, beste batzuek beita biziaz eta xexian delako eran arrantzan ari dira. Interesatu desberdinen eritzia jaso badugu ere, artikulu tekniko bat egitea izan da hasiera-hasieratik gure helburua.