Erreportajeak

Usaina

Animalia eta gizakiaren garapenean zehar gertatutako “aurkikuntza” zaharrenetarikoa, usaina hartzeko daukagun ahalmena da. Zentzu hau erabili eta garatuz, bai animaliak eta bai gizakiok ere, ingurunetik informazio garrantzitsua geureganatzeko gai gara. Animaliek, daukaten sentikortasun kimikoari esker, bere inguruan gertatzen diren konposizio kimikoen aldaketak suma ditzakete. Beraiengan eragina duten aldaketak “kimiorrezeptore” deritzen sistema detektatzaileetan erregistratzen dira. Bibliografia Kimiorrezeptoreen espezifikotasuna

Argazki-kamera (I)

Ordenadoreak birziklatuz

Azkenaldian ingurugiroa zaindu behar dela eta, zaborretara botatako materialak birziklatzeko joera dago. Pilei eta automobilei ezezik, ordenadoreei ere heldu zaie txanda eta badirudi ordenadore zaharrak birziklatzea ekonomikoki ere errentagarria izan daitekeela.

Zulo beltza Frantses Bidearen nukleoan

Lurretik urrun dauden objektuez hitz egiten denean zulo beltzena dugu, behar bada, gairik arruntena. Alde batetik beren izaera bereziagatik, eta bestetik, azkenaldian beren existentzia baieztatuko duten frogak epe laburrean aurkituko direla uste delako. Hala diote behintzat zientzilari batzuek. Azken urteotan sateliteen bidez atmosferaren gainetik espektro elektromagnetikoaren arlo guztietan behaketak egiten ari diren tresnek eman dituzten emaitza on eta ugariak dira baikortasun horren oinarri.

Arkimedes-en behiak

Arkimedes ezaguna da, batez ere, “Gorputz flotagarriei buruzko tratatuaren” eta Arkimedesen printzipioaren egilea delako. Hala ere, hona bere alde ezkutu bat ekarri nahi dugu; problema matematikoekiko zaletasuna, alegia. Arlo horretan, geometria infinitesimalari buruzko lanak burutu zituen, zenbakikuntz sistema grekoa hobetu zuen, zenbakia kalkulatzeko sistema garatu zuen, etab.

Material erregaitz harrigarria

Maurice Ward jaun britainiarrak lortu duena bitxia eta harrigarria da benetan: 10.000 (hamar mila) ºC-ko tenperatura jasateko gai den “plastikoa”. Polimeroekin ikerketan ari diren adituak txundituta utzi ditu, material berri hau plastiko termoegonkorrenaren muga baino hamar aldiz tenperatura handiagoetan hondatzen ez delako.

Alergiak umeengan

Sugandila-ehiztaria

Harrijasotzearen fisika

Euskal Herria inguruko Herriekin konparatuz berezia da, besteak beste bere (gure) hizkuntza eta ohitura propioak dituelako. Berezko kirolak eta jokoak ere baditu, gehienak laneko iharduera herriko plazara ekarrita sortu direlarik. Guk horietako kirol bat, harrijasotzea, aztertu nahi genuke oraingoan, horretan dihardute atleta "harrigarriak" goraipatu asmoz.

"Las tablas de Daimiel", urik gabeko eskualde hezea

Antzina arruntak ziren Iberiar penintsulako eskualde lauetan bertakoek “tablas” izenez ezagutzen zituzten parajeak. Paraje hauek ibaiak beren ibilguetatik ateratakoan eratzen zituzten aintzira-sistema zabalak ziren, eta beren landaredi eta faunaren aberastasuna zela eta, garrantzi ekologiko eta ekonomiko handia zuten.