Erreportajeak
1996ko Nobel Sariak
Materiaren egoeraz, egiturez edota giza organismoaren babes-mekanismoez luze hitz egin da azken hilabete hauetan. Baita egunkarietan ere! Urtean behin baino ez da horrelakorik gertatzen eta normalean egun gutxitako zientzi sukarra izaten da. Nobel jauna izaten da bat-bateko zaletasun horren erantzule nagusia edo zehatzago esanda, Suediako Akademiak eman ohi dituen Nobel Sariak.
Behi eroen gaitza
Umaran Sanchez, Adelaida -
Behi eroen gaitza edo abelgorrien entzefalopatia espongiformea nerbio sistemako gaixotasun endekatzaile hilgarria da. Gizakiak ere antzeko ezaugarriak dituen Creutzfeldt-Jakobs-en sindromea (CJD) jasan dezake. Creutzfeldt-Jakobs sindromearen intzidentzia txikia bada ere (urtean 0,25-2 kasu milioiko), entzefalopatia hauek berebiziko kezka eta jakinmina piztu dute ikertzaileen artean bi arrazoi nagusi direla medio: batetik, eragileen edo prioien inguruan ezer gutxi dakigulako oraindik eta, bestetik, transmisio bideak ere ezezagunak direlako.
Aranzadiko Astronomia Saila
Lehen aldiz duela sei urte antolatu zirenetik, gauzak erabat aldatu dira. Donostiak Aranzadiko Astronomia Sailari esker izan du hainbat fenomenoren berri. Zalantzarik gabe,urriko Astronomia Ihardunaldiak zaletu askoren egutegia finkatu du;ikusi besterik ez dago, irakurle, urtetik urtera elkartzen den jende-kopurua gero eta handiagoa dela. Horri erantzutearren, eskaintza gero eta osatuagoa da: hitzaldiez gain, SEAren II. Bilera Zientifikoa egin da aurten Donostian eta, zuetariko askok jakingo duen bezala, erakusketa arras interesgarria ere antolatu da. Hitzaldi hauei buruz eta Sailaren ibilbideari buruz hitz bi egiteko eskatu diogu Jon Andoni Bonetari, Sailak duen arrakastaren errudunetako bati. Donostian urrian burutu berri diren Astronomia Ihardunaldiak aitzakia hartuta, Aranzadiko Astronomia Saila hobeto ezagutzeko aukera dugu oraingoan. Egia da, irakurle, ez da aldizkari honetan agertzen den lehen aldia, baina, ba al dakizu nortzuk diren? edota, zer diren?
Ultzera senda daiteke
Duela denbora gutxira arte urdaileko (eta baita duodenoko ere) ultzerak jasateko arrisku-faktore nagusiak genetikoak eta elikadurazkoak zirela uste bazen ere, gaur egun Helicobacter pylori izeneko bakterioa jotzen da gastritis kronikoaren eta ultzera peptikoaren arrazoi nagusitzat.
Arabazozo pikarta, soroetako neguko inbaditzailea
FITXA TEKNIKOA Arabazozo pikarta
Martitz, abiatu gara berriz
Martitz, planeta gorria, askoren ametsen kokalekua. Nork ez ditu kanelen istorioak entzun? Edo nork ez du izan Orson Welles-ek martiztarren inbasioaren kontura antolatutako kalapitaren berri? 1996an Martitzeran abiatuko diren hiru misioen datu nagusienak
Obelisko baten historia
Ruiz-Larrea, Isabel - Irakaslea eta ikertzailea
Egiptoko obelisko bat Parisen ikusi nuen lehenengo aldiz, Concorde enparantzan hain zuzen ere. Zementuzko eraikin berriz beteta dagoen hiri zaratatsuaren erdi-erdian dago zut Ramses II.aren obelisko ikusgarria. Berau, zapaldutako piramide-itxura duen eta inskripzio hieroglifikoz hornituta dagoen granito arrosazko bloke monolitikoa da. Geroago, Europako beste hiriburu batzuetan ere ikusi ahal izan ditut obeliskoak, hala nola, Londres eta Erroman. Egiptoko kulturarekin zerikusirik ez duten halako hirietan obeliskoak ikusteak txundituta utzi nau beti.
Euskarazko softwarea gaur egun
Ordenadoreak, internet, datu-baseak, editoreak... Mundu berri baterako leihoak zabaltzen dizkiguten hitzak dira. Makinen garaia omen da gurea eta etorkizunean areagotuko ei da joera hori. Kultura berria? Kultura bakarra? Ingelesa jaun eta jabe? Aurkituko ote du euskarak zirrikiturik oihan berri horretan nor izateko? Ez pentsa, irakurle, galdera horien erantzunak ondoko artikuluan aurkituko dituzunik. Erantzun bat bera ere ez! Izan ere, horien eta antzeko gaien inguruan berba egiteko aukera azaroaren 22an izango da Donostian, Miramar Jauregian. Bertan elkartuko dira euskarazko softwaregintzan dihardutenak, erabiltzaileak eta, noski, hauekiko kezka duen jende asko. Udako Euskal Unibertsitateko Informatika Sailari zor zaio elkarri gure penak kontatzeko aukera berri hau.
Informatika eta euskara Elhuyarren
Etxetik batere mugitu gabe, informatikari euskaldunen komeriez berba egiteko solaskide aproposa aurkitzea ez da batere zaila izan. Elhuyar Kultur Elkartean urte franko daramatzagu arlo liluragarri honetan lanean, urte hauetan guztietan gure izenaz kaleratu diren hamaika produktuak lekuko. Alabaina, irakurle, produktu horiek egindako lanaren azken islada baino ez dira; urratu gabe zegoen soroan lan itzela egin behar izan baita emankorra izan dadin. Eta horretan, Elhuyarrek ere izan du bere egitekoa. Taldeko kideek, noski, UEUko Informatika Sailak Donostian antolatu dituen Topaketetan parte hartuko dute. Bertara joan baino lehen, hauxe kontatu digu Pili Lizaso lankideak.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
