Agirre Ruiz de Arkaute, Aitziber

Agirre Ruiz de Arkaute, Aitziber

Elhuyar Zientzia

Zulo beltz batek bere orbita-sistemako neutroi-izarra irentsi duela detektatu dute

2021/06/29

Grabitazio-uhinak albiste izan dira, berriz ere. Astrofisikariek lehenengo aldiz detektatu dute zulo beltz batek nola irensten zuen neutroi-izar bat, sortutako …

Duela 37 milioi urteko bi sasizaldi-espezie berri aurkitu dituzte Araban

2021/06/29

Gaur egun, ekido-espezie gutxi batzuk badaude ere –zaldi, asto eta zebrak, esaterako–­, duela 56-33,9 milioi urte, Eozenoan, askoz ere aniztasun …

Homo berri bat aurkitu dute Israelen

2021/06/24

Ikusteko dago nola eragiten dion aurkikuntza berriak hominidoen azken milioi urte erdi honetako paisaia ebolutiboari

24.000 urtez izoztuta egondako errotifero bat berpiztea lortu dute

2021/06/16

Errusiako Lurzoruaren Zientzietako Arazo Fisiko-kimiko eta Biologikoen Institutuko ikertzaileek jakinarazi dutenez, 24.000 urtez Siberiako permafrostean izoztuta egon den errotifero bat …

Alfa, Beta, Gamma eta Delta: SARS-CoV-2aren aldaerentzako izen berriak

2021/06/02

Osasunaren Mundu Erakundeak SARS-CoV-2aren aldaera genetikoak izendatzeko letra greziarrak erabiliko ditu aurrerantzean: alfa, beta, gamma eta delta. Orain arte izendatu …

Zuhaitz lepatuak, ontzigintzatik jasangarritasunera

2021/06/01 Agirre Ruiz de Arkaute, Aitziber - Elhuyar Zientzia

Euskal Herriko baso-paisaia tradizionalaren ezinbesteko osagai dira zuhaitz lepatuak edo zuhaitz motzak. Balio kultural eta historikoa izateaz gain, XIII. mendetik —eta ia 600 urtez— garatzen eta fintzen joan zen baso-kudeaketa jasangarri baten lekuko ere badira. Beharrak eraginda, euskaldunak gai izan ziren ontzigintzaren eta garai hartako jarduera ekonomiko garrantzitsuenen egur-beharrak baso-mota bakarrean uztartzeko. Alvaro Aragón Ruano ikertzaileak uste du jasangarritasunerako giltzarria aurkitu zutela.

Itziar Laka Mugarza Hizkuntzalaria

“Euskaldunontzat guztiz estrategikoa da elebitasuna zientifikoki ulertzea”

2021/06/01 Agirre Ruiz de Arkaute, Aitziber - Elhuyar Zientzia

Hizkuntzak izaki sozial bihurtzen gaitu, eta batzuek diote hizkuntzarako gaitasuna ezinbestekoa izan dela gure espezieak arrakasta izateko. Gizatasunaren esentzia bera erakusten digula hizkuntzak. Baina zientziak erakutsi du aurreiritziak eta ezjakintasuna daudela egiatzat jo izan diren sinesmen askoren atzean. Horren lekuko, Itziar Laka Mugarza EHUko hizkuntzalari eta ikertzailearen hausnarketak. Hizkuntzaz, kognizioaz eta elebitasunaz hitz egin du, luze eta zabal.

Itsasotik mundu zabalera

2021/06/01 Agirre Ruiz de Arkaute, Aitziber - Elhuyar Zientzia

Esan liteke Euskal Herriaren iragan teknologikoa, neurri handi batean, itsasoan loratu zela, ontzigintzarekin. Duela 500 urte gizakiek munduari lehenengo aldiz …

Optogenetika laborategietatik atera eta gizakietan erabili da, aurrenekoz

2021/05/26

Hogei urte ere ez ditu optogenetikak, eta jada laborategietatik atera da, lehenengo aldiz. Hari esker, 40 urtez itsu egondako gizon …

H5N8 birusaz hegaztien gripea gizakietan zabaltzeko arriskuaz ohartarazi dute

2021/05/20

COVID-19aren pandemiak erdi ezkutuan mantendu baditu ere, hegaztien gripeak 2020n arazo larriak eragin ditu munduan. Birusaren H5N8 azpitaldeak, hain zuzen, …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila