Tren de alta velocidade en transición ecolóxica
O mundo vive unha crise ambiental sen precedentes con rexistros continuos de altas temperaturas e un futuro incerto e inquietante. O quecemento global e o cambio climático son realidades que requiren unha atención inmediata e respostas eficaces. Ademais de plans e accións a longo prazo, necesítanse medidas inmediatas e urxentes. En consecuencia, segundo o Acordo Verde Europeo (UE), a Unión Europea ha acordado reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro (GEI) en polo menos un 55% para 2030 respecto de 1990 e alcanzar a neutralidade das emisións para 2050. Por tanto, fixáronse obxectivos ambiciosos, pero nas últimas noticias non serán suficientes.
As emisións de transporte supoñen un terzo de todas as emisións de gases de efecto invernadoiro da Comunidade Autónoma do País Vasco, e en lugar de reducilas, aumentaron considerablemente nos últimos anos. Por tanto, a política de transportes xoga un papel fundamental na mitigación do cambio climático. Así, en relación cunha estratexia común de mobilidade sostible, comezouse a fomentar modos de transporte máis respectuosos co medio ambiente. Parece que o tren de alta velocidade (TAV) cubrirá este baleiro, posto que os responsables políticos presentárono con frecuencia como un medio de transporte sostible, como unha axuda para alcanzar estes obxectivos ambientais ou como unha ferramenta imprescindible para a transición ecolóxica do país.
Con todo, estes supostos beneficios proceden unicamente da análise do funcionamento da rede, non tendo en conta as cargas ambientais asociadas ás fases de construción e mantemento da infraestrutura. É moi habitual que as análises que non cuantifican os impactos derivados da construción das infraestruturas aumente e, por tanto, que subestimen as emisións totais do ciclo de vida. As cargas ambientais que este singular proxecto TAV de transporte de pasaxeiros e mercadorías vai xerar na fase de construción non van ser escasas, polo que é necesario contabilizar desde o punto de vista da transparencia.
O noso estudo, a través da metodoloxía ao longo de todo o seu ciclo de vida (CVV), analiza as cargas ambientais que o proxecto xerará ao longo de toda a súa vida útil (incluídas as fases de construción e mantemento) en relación cos gases de efecto invernadoiro e o consumo de enerxía. Os resultados conclúen que a capacidade da E vasca para mitigar o cambio climático, reducir o consumo enerxético e reducir outros impactos ambientais é insuficiente. Nun contexto de crise ambiental global, este proxecto, lonxe de mellorar, pode empeorar.
Os dous factores que máis inflúen niso son: por unha banda, a orografía montañosa da rexión esixe a construción de estruturas máis grandes e complexas, o que implica un maior consumo de recursos e enerxía, e doutra banda, a baixa demanda de transporte do proxecto. As demandas de pasaxeiros e mercadorías previstas neste proxecto están moi lonxe das doutros proxectos, o que prexudica o seu balance ambiental.
Podemos concluír, por tanto, que a E vasca afástanos dos obxectivos ambientais establecidos entre si e que, ademais, non é o medio de transporte necesario para a transición ecolóxica da sociedade vasca. A situación demanda alternativas, solucións que en xeral supoñen unha redución da demanda agregada, como o fomento da proximidade no sector do transporte para evitar a necesidade de transporte e o aumento das taxas de ocupación dos medios de transporte, entre outras.
Por último, convén lembrar o devandito pola Axencia Europea de Medio Ambiente en 2020: “Os esforzos actuais para limitar os impactos do sector sobre o medio ambiente e o clima en Europa non son suficientes para alcanzar os obxectivos da política climática e medioambiental da UE a longo prazo”.
-> Vehículo eléctrico a baixa velocidade
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
