981995(e)ko uztaila
Erreportajeak
Zaharkinak: iraganaren xarma
Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Usurbilgo Plazan, Udarregi Zaharreko lokaletan aurkitu genuen Fermin Leizaola, Aranzadi Zientzi Elkarteko Etnografia Saileko koordinatzailea. Usurbilgo Udalak, Gipuzkoako Foru Aldundiak …
Gaiker: 10 urteko bide emankorra
Yagüe, Josune -
Gaiker 1985ean sortu zen Bizkaian. Enpresa txiki eta ertainei teknologia- eta garapen-zerbitzua eskaintzea zen lan-talde gazte horren zeregin nagusia. Euskal …
Victoria, Niloren iturria
Victoria lakua munduko hirugarren lakurik handiena arrisku bizian dago. Handia bezain aberatsa, txirotzetik nork libratuko zain dago.
Kontuz eguzkiarekin!
Ale hau irakurtzen duzunerako, irakurle, seguruenik hondartzan izango zinen. Behin baino gehiagotan, agian. Hartu al dituzu babes-neurri egokiak? Edota urtero …
Apo arrunta, maitale sutsua
FITXA TEKNIKOA Apo arrunta
Euskal Herriko kostaldea (VI): Gipuzkoako hondartzak
Gipuzkoa ez da ezaguna bere hondartzengatik, bere kosta labartsuak leku gutxi uzten baitu horrelako elementu geomorfologikoen eraketarako, baina edertasun handiko …
Haitzuloetako fauna
Historian zehar, gizaki “kultuak”, haitzuloetan, fotosintesiarik ezean, bizidunik ez zegoela uste izan du, epe laburrerako eta halabeharrez ez bazen behintzat. …
Nondik datorkigu iturrietako ura?
Bilbo Handiko Uren Partzuergoak milioi bat biztanle ingururen ur-hornidura kudeatzen du. 1967an hartu zen Bilboko Metropoli-gunean Partzuergoa eraikitzeko erabakia. Hasieran …
Intsektuen eztenkaden arriskuak
Tropikoko lekuetan ezezik, gure artean ere badira heriotza eragin dezaketen intsektuak. Lasai egon zaitezte, hori ez baita salbuespen-kasuetan baino gertatzen. …
Zuri-beltzez errebelatzea
Errebelatzea (eta positibatzea) ez da argazkizale guztiek egiten duten aukera. Batzuentzat nahikoa da argazkiak ateratzea, eta horiek laborategiren batera bidaltzea …
CIM fabrikazio-sistemak
Produkzio-filosofia berria dakar CIM (Computer Integrated Manufacturing - Ordenadorez Integratutako Fabrikazioa) fabrikazio-sistemak.
Eguzki-erlojuak (I)
Gizakiak denbora neurtzeko erabili izan dituen sistemak eta unitateak fenomeno astronomikoen ondorio zuzena dira. Astroen higidura periodikoa dela medio, kosmosak …
Ekonomia zientziaren sorrera
XVIII. mendearen azkeneko urteetan eta XIX.aren lehenengoetan, eta Ingalaterran bereziki, ekonomia politiko modernoa sortarazi zuten gizarteko hiru klaseak gorpuztu ziren; …
Ur-eko erret jokoa
igris eta Eufrate ibaien artean zegoen Mesopotamiako antzinako arte-objektuen altxorrik handiena Sir Leonard Woolley-k zuzendutako espedizioari zor diogu. Mende honen …
Albisteak
Troyes-eko altxorra
Frantziako Troyes hiriko aztarnategia uste baino emankorragoa suertatu da, erromatar Inperioko biztanleek salerosketan erabiltzen zituzten txanponak ezagutzeko aukera paregabea eskainiko …
Kolorez entzuten dute
Koloretan entzuten dute. Ez galdetu nola litekeen hori, Cambridgeko Unibertsitateko ikerlariek ez baitute oraindik sinaestesia delakoaren funtzionamendua aurkitu.
Gene-terapiaren bidean aurrera eginez
Ozen esatera ausartzen ez badira ere, Los Angeleseko Ospitalean lehen aldiz gene terapia arrakastaz erabili dute.
Soinua poluzioaren kontra
Gasolindegien inguruko lurzoruaren poluzioak uste baino konponbide errazagoa izan dezake. Horrela uste du behintzat, erregaien hondakinak garbitzeko soinu-uhinak erabiltzen ari …
Ultrasoinuak: CFCen etsai berria
CFCen aurkako borrokan urrats berria eman dute Japoniako ikerlariek. Osakako Ikerketa Zentruan berotegi-efektua sortzen duten substantziak desagertarazteko teknologia berria landu …
Ilbeterik gabeko gizotsoa
Guadalajarako Unibertsitateko ikerlariek X kromosomaren sekzio batekin identifikatu dute otsoaren zenbait ezaugarrirekin erka litezkeen sintomak eragiten dituen gaixotasuna.
Biziaren molekula
Goiko irudian azaltzen dena biziaren molekula da. Zehatzago esanda, proteinazko kristal batean zehar X izpiak igorriz lortu den molekularen irudia. …
LEONHARD EULER
Matematikari suitzar hau, Basilea-n jaio zen 1707. urteko apirilaren 15ean. Bere aitarengandik ikasi zuen matematika. Basileara bidali zuten teologiako ikasketak …
Anbar arabarra: komunikabideen bitxi zientifikoa
Nuñez-Betelu, Koldo -
Duela zenbait aste Araban Behe Kretazeoko eduki paleoentomologiko handia duen anbar-aztarnategia topatu denaren berri izan dugu.
Miopiari aurrea hartuz
Miopia uste baino arazo larriagoa da garatutzat jotzen diren herrialdeetan. New Yorkeko ikerlari-talde batek burutu berri duen ikerketaren arabera, lau …
Kolesterolaren arrisku berriak
Finlandiako ikerlari-talde batek baieztatu ahal izan duenez, kolesterol-maila baxua dutenen artean ohi baino altuagoa da suizidiorako joera.
Tiroideko minbizia eta Txernobileko haurrak
Bielorrusia, Errusia eta Ukraniako Osasun-erakundeek jakitera eman dutenez, tiroideko minbizia da une honetan duten arazorik larrienetarikoa.
Gailurretan, zelatari... Mendi-pinua
FITXA TEKNIKOA Mendi-pinua
Berdea soilik ote naturala?
Leitzarango autobidearen inaugurazioa dela eta egunkarietan zenbait artikulu kaleratu dira. Batzuen hitzetan, horrenbeste zeresan eman duen “obrak” oso bukaera ona …
Babeserako zubia
Mont Saint Michel herri ikusgarria albiste bilakatu zaigu berriro, granitozko irlak eta horren gainean dagoen beneditarren abatetxeak turistengan sortzen duen …
Denborak egin ez duena egingo ote du gizakiak?
Komoreak uharteetako arrantzaleek lehen alea harrapatu zutenez geroztik, arriskupean bizi da zelakantoa. Bizirik diharduen fosil bakarrenetakoa da.
Mozorroa erantzita
Zebra marra zuriak dituen animalia beltza ala marra beltzak dituen animalia zuria da?. EEBBetako ikerketa-zentru batean jadanik argitu digute kontua.
Sexua beharretara egokituz
Hienek gizaki askok berarentzat nahiko lukeen ahalmena dute: aldian aldiko beharren arabera, umaldian nagusi izango den sexua aukera dezakete.
Sardinaren ehorzketa
Australiako kostaldean hildako sardinak nonahi ageri dira. Biologoek ezin izan dute gaurdaino argitu hildako sardinen misterioa.
Antilopea ere arriskuan
Kazakhastango antilopea arriskuan dago. Ez da albiste bera plazaratzen den lehen aldia, baina TRAFFIC erakundeak eman dituen azken datuen arabera, …
INTERNET-eraino ailegatu gara
Ordenadorez Lagunduriko Irakaskuntza (OLI) orain dela hamar urte genuen ametsa zen. Ordenadoreek eta programek eskaintzen zituzten posibilitateen arabera baikorregiak izan …
Lurrean bezala, itsasoan ere
EEBB, Errusia, Norvegia eta Ukrania elkarlanean hasi dira Ozeano Bareko “kosmodromo” berria martxan jartzeko. Eta berria diogu orain arte ez …
Uhinek izar berriak sortzen dituzte
Edozein momentutan gerta daitekeela esatea asko bada ere, astronomoek arruntzat jotzen dituzte unibertsoan gertatzen diren talkak.
IDA asteroidearen bitxikeriak
New Yorkeko Cornell Unibertsitateko ikerlariek, esaterako, Galileok emandako datuetan oinarritu dira Ida asteroideari buruz orain arte genekiena osatzeko.
Lehen urratsak ematen
Bourget hirian burutu berri den Aeronautikako Nazioarteko Azokan aurkeztu zuten maketa hori eta jendaurrean azaldu zuten zein lan egin beharko …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
