331990(e)ko martxoa

Erreportajeak

TGV. Abiadura handiko tren berria

Frantzian ezaguna da Parisetik Lyonerako eta Mediterraniorako TGV edo Abiadura Handiko Trena. 1981. urtean errail gaineko munduko marka ezarri zuen …

Entzumenaren akatsak eskolan

Haur gor bezala entzuteko gaitasuna erabat edo hein batean behintzat galduta daukana hartzen dugu. Entzumen-akats hau sortzen duten arrazoiak bi …

Bizitza tenperatura altuko inguruneetan

Ingurunea berezia bada, hau da, beroegia, hezeegia edo gaziegia, izaki bizidun gehienak desagertu egiten direla badakigu. Hala ere, ingurune hauetaz …

Fenomeno eta efemeride astronomikoak

Ale honetan asmoa Eguzki-sistemaren inguruetara itzultzea da, Voyager 2ak abuztuan Neptuno eta bere sateliteez bidalitako informazioaren lehenengo emaitzen berri emateko.

Espazioko mentura 1990.eko hamarkadan

Espazioko menturak zuzperraldia izango omen du datorren hamarkadan. Ilargiratzea gertatu ondoren, espazioa konkistatzeak bere xarma galdu zuen jendearentzat. Azken hogei …

Zumaia inguruko naturguneak

Gure kostaldeko lurraldea potentzial ekologiko handikoa izan dela begibistan dago, gelditzen zaizkigun azkeneko naturguneak horrela adierazten digutelarik. Kostaldeko zonak oso …

Konpositeak: etorkizuneko materialak

Urtero, auto-fabrikatzaileek material eta teknologia berriak probatzen dituzte basamortuan zehar ospatzen den lasterketa automobilistiko gogorrenean. Orain dela hiru urte Peugeot-205 …

Izar-argazkigintzaren artea

Nebulosa eta galaxien kolorezko argazkiek, ederrak eta ikusgarriak izateaz gain, oso informazio baliagarria ematen dute Unibertsoaz.

Mosaikoak

Hurrengo lerroetan n aldeko poligonoaren ondoz ondoko bi aldeek osatzen duten angelua kalkulatu behar da. Horixe da egingo duguna.

Metal. Siemens-en ordenadore bidezko itzulpen-sistema

Siemens enpresa alemana elektrizitatearekin zerikusia duen ororen fabrikatzaile erraldoia da. Iharduera honek bultzatu zuen hain zuzen, hamar urteko ikerketaren ondoren, …

Orratzak, pi zenbakia eta kurben luzera

Luis Antonio Santaló Sors, Gironan jaio zen 1911n. Rey Pastor eta Blaschke-ren ikasle izanik, Madrilen egin zuen doktoregoa eta gerra-denboran …

Belarria, sudurra eta eztarria: hirukote bateratua

Orain dela hiru bat urte (ikus ELHUYAR. ZIENTZIA ETA TEKNIKA 10. alea. 1987) oftalmologiaren arloa aztertu genuen Munoa medikuaren eskutik. …

Zatitzaile komunetako handiena eta multiplo komunetako txikiena

Ale honetan, Zatitzaile Komunetako Handiena eta Multiplo Komunetako Txikiena nola kalkulatzen diren azaltzen da.

Albisteak

2ºC bakarrik

Karbono (IV) oxidoaren kontzentrazioa bikoizteak sortuko duen tenperatura globalaren igoera, 2ºC-koa izango omen da.

Peary eta ipar poloa

Robert E. Peary esploratzailea Ipar Polora ez, gertura bakarrik iritsi omen zen. Frederick Cook doktorean izan zen balentria hori eginiko …

Nios lakua arrisku?

Duela lau urte Kamerungo Nios lakuari jariatutako karbono (IV) oxidozko hodei batek 1.700 lagun eta 3.000 abelburu hil zituen. Ikerlariek …

Ehiza ekologikoa

Ehiztari bakar batek, harrapakin-mota bakar bateko 1.000 ale akabatuko ditu. Harrapakina larrabehira da.

Enbrioi deformeak

Mendebaldeko Alemaniako Arrantzarako Ikerketa-Institutuko ikerlariek aditzera eman dutenez, Ipar Itsasoko zenbait arrain-moten enbrioiek deformazio-maila handia dute.

Gepardokumea

Pariseko zooko arduradunak oso pozik daude, Afrikako gepardo bat jaio berri delako. Gertakizuna oso garrantzitsua da, animalia galbidean dagoelako.

Pedalez eragindako helikopteroa

Kaliforniako unibertsitate politeknikoko ikasle- eta irakasle-talde batek posibletzat gutxik jotzen zuten balentria egin berri dute: giza indarrez helikoptero bat aireratzea …

Urpekuntzi ixila

Propultsio magnetohidrodinamiko ixilak, eremu magnetiko batek korronte elektrikoa hodi batean dagoen itsas urari eragiten dio.

Desagertutako lemurea

Desagertutzat jotzen zen lemur-mota bat aurkitu da Madagaskarren.

Supernoba berria

Astronomoek inoiz ikusi den supernobarik urrunena detektatu dute, gugandik 4 mila milioi urtera dagoen galaxi kumulu batean.

Handi bezain ezjakin

Gauza ezaguna da iparramerikarrek geografia gutxi dakitela, baina inkesta batek aditzera eman duenez, sobietarrak ere ez omen dabiltza fin.

Orion izar-habia

Astronomi instrumentazioan garatu den aurrerapenetako bat erabiliz astronomoak Orion nebulosaren hauts-hodeian barneratu dira eta izar-habiaren argazkiak atera dituzte.

Vannevar Bush

Injineru elektriko iparramerikar hau 1890.eko martxoaren 11n Massachusetts-eko Everett herrian jaio zen. 1974.eko ekainaren 28an hil zen Massachusettseko Belmont-en.

Pegaso kamioiak neurrira

"Pegaso Select" sistema informatikoaren bidez, bezero bakoitzaren beharrei egokitzen zaien kamioia diseina daiteke.

Mac atlas: kartografia lantzeko programa

Kartografia lantzeko programa hau, Macintosh zein IBM-PC bateragarrietan erabil daiteke.

Epson GT-1000 irakurgailu optikoa

Epson-ek koloretako scannerra aurkeztu berri du.

Musika jotzen duen robota

Kanadan ospatu den Energiari buruzko Nazioarteko Batzarrean, Chopin-en musika entzuteko aukera izan zuten, baina ez zen hezur eta haragizkoa, burdinazkoa …

Disko-kapazitate handiagoa azalera txikiagoan

IBMko injineruek 1000 MB-eko kapazitatea lortu dute 6,45 cm²-ko azalera duen disketean.

Accell-500 inprimagailua

Accell-500 inprimagailuaren ezaugarri bereziena zazpi emulazio desberdin egitea da.

Memoria handiagotzea gero eta merkeago

1989ko azaroan erositako 2 Mb-eko plaken kostua 65.000 pta-ko bazen, 1990.eko martxoan 20.000 pta-koa da. (Macintosh Plus eta SE-rentzat.

Minisport, Zenith-en produktu berria

Pantaila-mota honi esker, edozein argitasun dagoelarik ere, irakur daiteke.