3112014(e)ko iraila
Erreportajeak
Sexu bidezko gaixotasunak: hemen, oraindik
Lotsa, beldurra, ezjakintasuna... hitz horiekin lotzen dituzte batzuek sexu bidezko gaixotasunak. Arantxa Arrillaga Arrizabalagak, ordea, horiek baino askoz gehiago erabiltzen …
3D inprimagailuak, ate-joka etxeetan
Non ez den espero 3D inprimagailuak erabilgarriak izatea, han sartu nahi dituzte Tumaker enpresa oiartzuarreko kideek beren inprimagailuak. Izan ere, …
Analisiak
Noiz bihurtzen dira botikak arazo?
Baza, Mikel - Familiako eta komunitateko medikua
Azken hamarkadetan bizi-itxaropenak gora egin du, eta ametsarazi digute osasun-arazo bakoitzarentzat botika bat egon daitekeela. Gero eta pertsona gehiago dira …
Mundu digitala
Gizakia ala makina?
"Reading-eko Unibertsitatetik / dator notizia / makina bat izan dela / gizakitzat hartua". Ekainean, komunikabide ugaritan agertu zen berria: ordenagailu-programa …
Lekukoak
"Ikusi ez den zerbait, guretzat ezinezkoa dena, topatzea gustatuko litzaidake"
Ez da erraza Lourdes Herrastirekin hitz egiteko eta egoteko tarte bat topatzea. Izan ere, irakasle-lanak amaitu orduko, ikerketa arkeologikoetan murgiltzen …
Istorioak
Bragg aita-semeak, X izpiekin kristalei begira
1912ko uda hasieran, Yorkshireko kostaldean familiarekin oporretan zegoela, gutun bat jaso zuen William Henry Bragg-ek. Max von Laue fisikari alemaniarrak …
Atarikoa
Urte bat kristalografiari
Duela 100 urte Max von Lauek Fisikako Nobel saria jaso zuen kristalek X izpiak difraktatzen dituztela aurkitzeagatik. 1912an egin zuen …
Umore grafikoa
Gai librean
Materialen Zientzia eta Teknologiaren II. kongresua: lan sarituak
Ez dago eremurik non ez den nabaritzen material berrien oihartzuna: medikuntza, energia, garraioa, eraikuntza, elektronika, oihalgintza, etab. Izan ere, materialen …
Albisteak
Burmuinaren pelikula
Vienako Unibertsitateko eta MITeko ikertzailez osatutako talde batek bizirik dauden izakien neuronen aktibitatea jasotzen duen irudi-sistema bat sortu du. …
Azaldu dute zergatik ez duen itsasorik Ilargiaren alde ezkutuak
Jakina da Ilargiaren alde ezkutuaren azala leunagoa dela Lurretik ikusten dugun aldea baino. Duela urte batzuk baieztatu zuten alde horretan …
Aerosolak, hodei-sortzaile apartak
Kutsatutako aireak aerosol asko izaten ditu, eta hodei asko sorrarazten ditu, aerosolek hodeien nukleazioa eragiten dutelako. Baina ikerketa batek frogatu …
Higgs bosoia desintegratzean fermioiak sortzen direla frogatu dute
Higgs bosoia existitzen dela frogatu zutenetik bi urte igaro direnean, haren ezaugarriei buruzko datuak eman dituzte CERNeko ikertzaileek, Nature Physics …
Neandertalen gorotza, haien dieta ezagutzeko giltza
Neandertalen gorotz fosildua aztertuta, frogatu dute El Salt (Alacant) aztarnategiko neandertalek, haragiaz gain, landareak ere jaten zituztela. PLOS One aldizkarian …
Kukuaren amarrua agerian uzten duen softwarea
Jakina da kukuak beste hegazti-espezie batzuen habian erruten dituela arrautzak. Kuku-emeak bera hazi zuen espezieko txorien habiak bilatzen ditu, kukuaren …
Hondakin plastikoak, Lurreko ozeano guztietan
Ozeanoetan hondakin plastikoen bost eremu handi daude, eta eremu horiek bat egiten dute azaleko uren zirkulazio-aldaketekin. Hori da Malaspina espedizioak …
Lurraren eremu magnetikoa ahultzen ikusi dute sateliteek
“Swarm satelite-konstelazioak azken sei hilabeteotan lortu dituen datuen arabera, Lurraren eremu magnetikoa ahultzen ari da”. ESAk ekainean Kopenhagen egin zuen …
Roboten artikulazioen energia-kontsumoa % 40 murriztu dute laborategian
Robotak erruz erabiltzen dira industria-prozesuetan, ataza errepikakorrak azkar, zehatz eta modu fidagarrian egiteko duten ahalmenagatik. Gaur egun, kontrolagailu digitalen bidez …
Artoari berea itzultzen, eraldaketa genetiko bidez
Arto-barietate berriak antzinakoak baino emankorragoak badira ere, intsektuekiko eta beste patogeno batzuekiko zaurgarriekiko dira, haiei aurre egiteko gaitasuna galdu baitute. …
24 orduz lorik ez egiteak metabolismoan duen eragina ikertu dute
Lorik ez egitea eta eguna/gaua zikloa haustea asaldura metaboliko batzuekin lotzen da, esaterako, obesitatearekin eta diabetesarekin. Ondorio horiek hobeto ezagutzeko …
Pinguino enperadorearen koloniak: aurreikuspen ezkorrak
Antartikako pinguino enperadore kolonien populazioa 2100. urterako erdira jaitsi daiteke, nazioarteko ikerketa-talde batek Nature Climate Change aldizkarian argitaratutako artikuluan ohartarazi …
Aurrerapauso handiak transplanteetarako organoen iraupenean eta sorreran
Transplantatzeko egokiak diren organoek denbora gehiago irauteko metodo bat garatu dute, arrakasta handiz. Oraingoz, arratoietan bakarrik probatu dute, gibelarekin, baina, …
Enbrioiaren garapena zelulaz zelula jarraitzeko teknologia garatu dute
Animalia baten enbrioiaren garapena zelulaz zelula jarraitzea ahalbidetzen duten teknologia garatu dute Howard Hughes Medical Institutuan.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
