2992013(e)ko uztaila

Gai nagusia

Autismoa, barrutik kanpora

Joan den maiatzean, Autismoa Ikertzeko Nazioarteko Biltzarra egin zen Donostian. Ekimen handia izan zen, ez bakarrik bildu zuen aditu-kopuruagatik eta izandako oihartzunarengatik bakarrik, baizik eta, batez ere, aurkeztutako ikerketen garrantziarengatik. Joaquin Fuentes Haur Psikiatriaren Munduko Elkartearen lehendakariordeak azaldu dizkigu ekarpen nagusiak.

Bestalde, ikerketen emaitzetatik autismoaren tratamenduetara tarte bat dagoen arren, hor ere badaude aurrerapenak; ez hain nabarmenak agian, baina bai esanguratsuak. Haien berri eman digu Ramon Barinagak, Gautenako zuzendariak.

Erreportajeak

Robotak, pertsonekin eskuz esku

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Jende artean ibiltzen hasi berria da, Eureka! Zientzia Museoan, IK4-Teknikerren sortu duten azken robota. Ekitaldiren bat dagoenean, jendeari horren berri …

Analisiak

Espezie labainkorrak, estereotipo likatsuak

Medina, Rafa - Conneticuteko Unibertsitateko biologoa

Inoiz edo behin gertatzen da ideia bat adierazteko modu jakin bat bereziki erakargarria suertatzen dela, asimilatzen eta erreproduzitzen erraza, eta, …

Mundu digitala

Automatikoki eraikitako hiztegien ataria

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Elhuyarreko Hizkuntza-Teknologien I+G sailean teknologia berri batekin ikertzen aritu gara azken urteotan, zubi-hizkuntza bat erabiliz hizkuntza-pare berrientzako hiztegiak automatikoki sortzeko. …

Istorioak

Maria Gaetana Agnesi, fedeak apaldutako matematikaria

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Milan, 1739ko maiatzaren 16a. Sala handi batean hogeita hamar bat pertsona, Europako herrialde guztietakoak, biribilean jarrita, besaulkiaren inguruan. Besaulkian bi …

Atarikoa

Autismoaz, autismoa dutenez

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Autismoaz eta autismoa dutenez idatzi dugu erdiko orrialdeetan. Izan ere, joan den maiatzean, Autismoa Ikertzeko Nazioarteko Biltzarra egin zen Donostian. …

Umore grafikoa

Gai librean

Jainkoa ez bazen izan... Orduan, zein izan zen?

Txurruka, Jesus Mari - Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Saila

2012ko iraileko alean, artikulu "mugalari" bat argitaratu zen Elhuyar aldizkarian. "Mugalaria" diot artikuluaren gaiak zenbait jakintza-esparruren mugak zeharkatzen zituelako: erlijioaren …

Plazeraren oinarri neurobiologikoak: sari-sistema zerebrala

Echeazarra Escudero, Leyre - Farmazian lizentziatua eta Fisiologia arloko ikertzailea

Sari-sistema edo bide mesokortikolinbiko dopaminergiko deritzana plazerarekin erlazionatuta dagoen sare neuronal bat da. Sistema horren aurkikuntza oso garrantzitsua izan da …

Liburutegia

Martetik lurrera

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

"Antropologo bat Marten bezala sentitzen naiz gehienetan". Oliver Sacks neurologoaren esanean, irudipen hori du bere buruaz Temple Grandinek, eta esapide …

Albisteak

Mukosetako birusak, infekzioetatik babesteko harresiaren lehen lerroan

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Mukosetan bizi diren birusek infekzioetatik babesteko zer rol jokatzen duten ikertu dute San Diego Unibertsitateko ikertzaileek (Estatu Batuak), eta ikusi …

Obarioak kimioterapiatik babesteko molekula bat probatu dute saguetan

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Kimioterapian erabiltzen den botiketako batek, ziklofosfamidak,  obarioetan duen eragin kaltegarria aztertzeaz gain, kalte horretatik babesten duen molekula bat aurkeztu du …

Hubble espazio-teleskopioak Eraztuna nebulosaren benetako itxura eman du

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Hubble espazio-teleskopioaren irudiei esker, Eraztuna nebulosaren inoizko behaketa xeheena egin dute. Hala, nebulosaren egitura konplexua deskribatu dute, eta 3Dko eredua …

Nola erabili smartphoneak eta tabletak ohean, loa galdu gabe

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Smartphoneak eta tabletak gauez erabiltzeak loan eraginik ez izateko aholkuak eman ditu Mayo klinika estatubatuarrak. Hain zuzen, gailu horiek erabiltzeak …

Antibiotiko-hondarrek uretako bizidunei kalte egiten diete

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Uretara iristen diren antibiotikoak bertako ekosistemarentzat kaltegarriak izateko mailetan daude. Hala ondorioztatu du Madrilgo Unibertsitate Autonomoko eta Alcala de Henaresko …

DIPCn, molekulak banaka ikusten eta ikertzen

Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Molekulak bakarka ikustea, irudikatzea eta aztertzea lortu dute Donostia International Physics Center-eko eta Materialen Fisika Zentroko ikertzaileek. Bi ikerketatan …

Grafenozko ponpa amperea definitzeko

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Amperea zer den zehazteko gaur egun erabiltzen den definizioa nabarmen hobetu daiteke elektroi bakarreko ponpak erabilita. Oso metodo ona da …

Hegazti batzuek zakila nola galtzen duten azaldu dute

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Hegazti batzuek, oilaskoek adibidez, zakil arrunta dute enbrioi-fasean, baina heldutan duten organoa garatu gabea da. Orain, Florida Unibertsitateko ikertzaileek argitu …

Giza geneak ezingo dira patentatu Estatu Batuetan

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Estatu Batuetako Auzitegi Gorenak aho batez hartutako erabakiaren arabera, naturan dagoen DNA ezin da patentatu, bai ordea laborategian sintetizatutakoa. Clarence …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila