2872012(e)ko ekaina

Gai nagusia

Ekonomia berdea: asmoa eta kritikak

Ekonomia berdea da Ingurumenaren Nazioarteko Egunerako Nazio Batuen Erakundeak (NBE) proposatu duen gaia. Gainera, ekainaren 20-22an Rion egingo duen gailurraren auzi nagusietako bat ere bada. NBEren esanean, etorkizunerako paradigma ekonomiko berria da. Alabaina, ekonomialari eta aditu asko oso kritiko dira proposamenarekin, batez ere, ez zaielako nahikoa iruditzen. Haien ustez, aldaketak sakonekoa izan behar du, eta, horretarako, beste ekonomia berde bat aldarrikatzen dute.

Erreportajeak

ALAN TURING 100 URTE: Informatikak zor diona

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Bere buruaz beste egin izan ez balu, eta 70 urteko adinera iritsi izan balitz, Alan Turingek ordenagailu pertsonalak ezagutu izango …

Elkarrizketak

Kepa Altonaga Zoologoa eta idazlea

"Hizkuntza da hor dagoen tresna bat, eta nire kezka da hori zelan erabili"

Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Kepa Altonaga ikertzailea da, zoologoa. Baina, haren esanean, gai bati buruzko ikerketa bera bezainbeste interesatzen zaio ikerketa jakin horren inguruko …

Analisiak

Amnesia elektronikoa

Dannoritzer, Cosima - Comprar, tirar, comprar dokumentalen egilea

Orain dela hilabete gutxi batzuk, nire bulegoan hautsez jositako apal bat txukuntzen ari nintzela, altxor arkeologiko bat aurkitu nuen: 3,5 …

Mundu digitala

Internet legearen mehatxupean

Leturia Azkarate, Igor - Informatikaria eta ikertzailea

Azkenaldian gero eta saiakera gehiago daude Interneterako berariazko lege berriak sortzeko. Horrek berez ez luke txarra izan beharko, alderantziz, ona …

Istorioak

ALAN TURING 100 URTE: Makinei bizia eman zien pertsona

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Mutikoak hockeyan ari dira, belarretan. Gehienak pilotaren inguruan dabiltza, jo eta su makilak astinduz, jokoan sartuta. Alan metro batzuk aparte …

Atarikoa

Ekonomia berdeak

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Ekainaren 5ean Nazioarteko Ingurumen Eguna ospatuko da. Krisiaren testuinguruan, ekonomia hartu du Nazio Batuen Erakundeak egunaren ardatz, eta "ekonomia berdea" …

Umore grafikoa

Gai librean

Ekotoxikologia: matematika ingurumenaren erreskatera

Urien, Josune - Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko irakasle-tutorea (UNED), Bergarako ikastetxe elkartuan; Kantabriako Unibertsitatea
Gil-Merino, Rodrigo - Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko irakasle-tutorea (UNED), Bergarako ikastetxe elkartuan; Kantabriako Unibertsitatea

Giza biztanleriaren hazkundeak baliabide naturalen gaineko presio handia dakar berekin. Horren ondorioz, batetik, naturan eskuragai dauden lehengaien neurriz gaindiko eskaria …

Liburutegia

Alan Turingen biografiak

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Zientzialari ezagunenen artean ez badago ere, Turingen bizitzak eta lanak sorrarazi duten liburu-kopurua izugarria da. Turingi buruz asko idatzi da, …

Albisteak

Pinguinoak espaziotik

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Pinguino enperadorearen zazpi kolonia berri topatu dituzte biologoek satelitetik egindako argazkiak erabilita. Azken estimazio horren arabera, 595.000 ale ikusi dituzte, …

Pioneer zunden ibilbide arraroak ez du exotikotik deus

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Ordenagailu bidezko simulazio oso zehatzen bidez, Estatu Batuetako eta Kanadako ikertzaileek ebatzitzat eman dute hamahiru urteko misterioa. Pioneer 10 eta …

Bakterio erresistenteen birulentzia handitzen duen gene bat aurkitu dute

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Bakterio antibiotikoekiko erresistente batzuk birulentoagoak egiten dituen gene bat aurkitu dute Estatu Batuetako NIAID institutuko ikertzaileek; eta gene hori hedatzen …

Makakoen estatus soziala geneen espresioan islatzen da

Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

Egitura sozialen maila baxuenetan kokatutako banakoek osasun-egoera kaskarragoa izan ohi dute, estresaren ondorio nabarmenagoak, eta zaurgarriago dira gaixotasunekiko. Arrainetan gertatzen …

Dragoi pribatuaren lehen hegaldia

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Lehen aldiz joango da espazio-ontzi pribatu bat ISS espazio-estaziora. SpaceX enpresako Dragon zamaontzia da, eta probako bidaia izango da oraingoa. …

Kristala, ezin gardenagoa

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Beiraren gainazala nanokonoz eginda, lausotzen ez den eta islarik egiten ez duen kristal bat egin dute MITeko ikertzaile batzuek, Estatu …

Bikoiztutako geneek eragina izan zuten giza garunaren eboluzioan

Etxebeste Aduriz, Egoitz - Elhuyar Zientzia

Bikoiztutako gene batek giza garunaren garapenean eragina izan zuela iradokitzen dute Cellaldizkarian argitaratu berri diren bi lanek. Hain zuzen …

Ez zen elefante nano bat. Mamut nano bat zen

Elhuyar Zientzia -

 

Metro bat pasa neurtzen zuen, duela 800.000 urte bizi izan zen, Kretan, eta duela ehunen bat urte aurkitu zituzten …

Hamar bular-minbizi mota

Elhuyar Zientzia -

Bular-minbizia ez da gaixotasun bakar bat, baizik eta hamar gaixotasun, Cambridge Research Instituteko ikertzaileek koordinatu duten nazioarteko talde batek ondorioztatu …

Majoranaren fermioia detektatu dute

Elhuyar Zientzia -

1937an iragarri zuen Ettore Majorana fisikari italiarrak fermioi baten existentzia, eta 2012an detektatu dute lehen aldiz. Majorana fermioia berezia da …

Aspirinaren gaitasun ugariak

Elhuyar Zientzia -

Aspirina botika kroniko gisa hartzen duten pertsonekin egindako azterketetan albo-ondorio mesedegarri bat atzeman zuten: itxuraz, epe luzeko babesa ematen du …

H5N1 auzia: ikerketak osorik argitaratu dira

Elhuyar Zientzia -

Azkenean, maiatzaren 3ko Nature aldizkarian argitaratu dute H5N1 mutatuarekin iaz egindako esperimentuetako lehenengoa, eta berehala argitaratuko dute Science n bigarrena. …

Jupiter helburu Europan

Elhuyar Zientzia -

Europako Espazio Agentziak (ESA) Jupiterrerako misio bat onartu du. Hiru misio zeuden lehian: Grabitazio-uhinen Behatokia, ATHENA X izpien teleskopioa eta …

Artizarraren iragatea ikusteko mendeko azken aukera

Elhuyar Zientzia -

Ekainaren 5etik 6rako gauean Artizarra Eguzkiaren aurretik igaroko da. Fenomenoa birritan gertatzen da 8 urteko aldearekin, 105 eta 122 urtez …

Gizaki modernoa, hautespen naturalaren mende

Elhuyar Zientzia -

Gizaki modernoak hautespen naturalaren mende segitzen du? Ala ihes egin dio, kulturaren eta teknologiaren bidez? Maiatzean PNAS aldizkarian argitaratutako lan …

Alan Turing, 100 urte

Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

Aste honetan, ospakizun handia dago zientziaren arloan: Alan Turingen jaiotzaren mendeurrena da. Londresen jaio zen, 1912ko ekainaren 23an, eta …

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila