2822012(e)ko urtarrila

Gai nagusia

Ikusezina ikusgai

Artista baten burua argazki-kamera iristen ez den tokira iristen da. Ikusi ezin diren objektuak eta egoerak ikusgai bihurtzen ditu artistak, eta ikusleari gerturatzen dizkio. Hala, gizartearen irudi-beharra asetzen du, gaur egun gizakiak irudi-premia duelako esparru guztietan. Zientziaren dibulgazioa ez da salbuespen bat. Hain zuzen ere, zenbait artista horretan espezializatu dira. Luis Calçada eta Manu Ortega, adibidez. Ikusi ezin denaren zientzia aurkezten dute irudi ikusgarrien bitartez. Ikusezinaren ilustratzaileak dira.

Erreportajeak

3Dko avatarrak, fikziotik errealitatera

Ohituta gaude 3Dko avatarrak ikusten bideo-jokoetan, filmetan eta entretenimenduaren industriaren beste zenbait produktutan; ez hainbeste, ordea, medikuaren kontsultan edo etxean, …

Elkarrizketak

"Une batean, materialak kaltegarriak izateari beldurra galdu zitzaion, eta ikusi zen onura ere ekar dezaketela"

1990. urtean Farmazian lortu zuen katedra María Vallet kimikariak, eta ordura arte ikergai zituen materialentzat aplikazio berriak bilatzen hasi zen, …

Analisiak

Antropozenoa: aro berri batean bizi al gara?

Egun, hainbat zientzialarik diote Lurra muga estratigrafiko berri bat zeharkatzen ari dela. Arroketan arrasto bereizgarria utz dezaketen eraldaketa sakonak gertatzen …

Mundu digitala

Badatoz elkarrizketa-agenteak

Applek iazko urrian aurkeztutako iPhonearen 4S modeloaren berrikuntza nagusietako (eta bakarretako) bat elkarrizketa-agentea da, Siri izenekoa. Telefonoaren aplikazio eta aukeretarako …

Istorioak

Big Bangaren alfabetoa

Alpher, Bethe, Gamow. Alfabeto grekoaren lehen letrak ziruditen abizen haiek. Sinadura ezin hobea unibertsoaren jatorriari buruzko artikulu zientifiko batentzat. Horregatik, …

Atarikoa

Zientzia ilustrazio bidez komunikatzea

Jarduera zientifikoak beti izan ditu lagun irudiak. Marrazkilariek agerrarazi dute garunak irudikatutakoa, marrazkilariek jaso zuten argazkilariek baino lehen naturalistek aurkitutakoa, …

Umore grafikoa

Gai librean

Galaxia espiralen errotazio misteriotsua

Unibertsoan guztia mugitzen ari dela esan genezake, gorputz oro beste zerbaiten inguruan biraka dabilela: Ilargia Lurraren inguruan; Lurra Eguzkiaren inguruan; …

Liburutegia

Bi jenio aurrez aurre

Brusela, 1927. Solvay kimikari industrialak antolatutako bosgarren konferentzia ari dira ospatzen. Han, hitzalditik hitzaldirako denbora-tarteetan, bi fisikari ari dira errealitateari …

Albisteak

Birusak substratu gisa erabilita, ehunak sortu dituzte laborategian

Kaliforniako Unibertsitateko eta Lawrence Berkeley Laborategi Nazionaleko ikertzaile batzuek lortu dute zelulak birus-geruza baten gainean haztea. Ikusi dute, gainera, birus-geruzaren …

Higgs bosoiaren zantzuak detektatuta

Ezin da erabat baieztatu, baina CERNeko LHC azeleragailuan egin dituzten esperimentuetan Higgs bosoiaren seinaleak aurkitu dituzte. Bi taldek eman dute …

Telelaguntza kirolarientzat

Kirol- eta psikologia-aholkularitza on line jasotzeko aplikazio bat garatu du María Palacios informatika-ingeniariak. Erremintak Teskal du izena, eta bakarrik bidaiatzen …

Jogurt probiotikoak onuragarriak dira, baina haien eragina ez da hainbesterainokoa

Jogurt probiotikoen eraginari buruzko informazio esanguratsua jaso dute Washington Unibertsitatean egin berri duten ikerketa batean.

Estatu Batuetako Osasun Institutuak eta …

Ametsen funtzio terapeutikoaren jatorria azaldu dute

Amets egiteak funtzio terapeutikoa duela frogatu dute Berckeley Unibertsitateko ikertzaileek (AEB). Hain zuzen ere, ikusi dute loaren REM fasean garunak …

Bikingoen eguzki-harria

Zientzialariek argitu dute bikingoen sekretu handi bat: zer den eguzki-harria, egun lainotsuetan nabigatzeko tresna misteriotsua. IX. eta X. mendeetan, bikingoen …

Ordenagailuek minbizia diagnostikatzen ikasi dute

Standford Unibertsitateko ikertzaileek minbizia diagnostikatzen eta tumorearen bilakaera iragartzen irakatsi diete ordenagailuei. Horretarako, pazienteen bularreko ehunen irudiak eta datu molekularrak …

Pestizida-arrastoak gutxitu egin dira elikagaietan

Baimendutako muga gainditzen duten pestizida-arrastoen kasuak gutxitu egin direla adierazi du Europako Batasunean elikagaien segurtasunaz arduratzen den erakundeak (EFSA). Azken …

FOXP2 genearen mutazio bati esker ikasten ditugu mintzatzeko mugimenduak

Washingtonen egindako Neurozientzien Kongresuan, FOXP2 geneari buruzko ikerketa bat nabarmendu da. Berez, saguetan egindako ikerketa bat da, baina ondorioak pertsonen …

Bakterio erresistenteei aurre egiteko plana aurkeztu du Europako Batasunak

Europako Batasunak hamabi neurri proposatu ditu, bakterio-erresistentziari aurre egiteko plan baten barruan. Arduradunek adierazi dutenez, planaren xedea da erresistentzien hedapena …

Tecnaliak suaren kontrako ate azkar bat garatu du

Tecnaliak azkar ireki eta ixten den eta suari eusteko gai den ate bat garatu du Europako Nofire proiektuaren barruan. Horrenbestez, …