1902003(e)ko iraila
Erreportajeak
Ehun-ingeniaritza: XXI. mendeko medikuntza
Igartua Olaetxea, Manoli -
Pedraz Muñoz, José Luis -
Hernandez, Rosa Mª -
Gascon, Alicia R. -
Orain arte, transplanteen edo ordezko sistema mekanikoen bidea urratu dute medikuek, baina, poliki-poliki, ordezko ehunak eta organoak laborategian sintetizatzeko aukera …
Geroz eta ordenagailu txikiagoak
Ordenagailuen munduan txikiagoa eta bizkorragoa izatea kalitatearen seinale da. Osagaiak tamaina mikroskopikoetan ekoizten dira eta ziztu bizian lan egiteko gaitasunarekin, …
Hizking21 hizkuntz ingeniaritza XXI. mendearen atean
Testuen prozesutik haratago, konputagailuek hizkuntzaren alorrean egin dezaketena jorratzen du hizkuntz ingeniaritzak. Makinekin komunikatzeko bidea gero eta naturalagoa izatea da, …
Wireless teknologiak enpresa, zentro eta unibertsitateetan
Wireless ikerketa estrategikoari buruzko programaren helburu nagusia euskal teknologia eta berrikuntza-sistema mundu mailan eredu bihurtzea da, batik bat hari gabeko …
Biozientzien erronka berriak
Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Osasunak eta, oro har, biozientziek bideratuko dute teknologia datozen urteetan. Hori uste dute, behintzat, Europako gobernu gehienek, eta hori kontuan …
NANOMAT: nanoteknologiaren apustua
Eusko Jaurlaritzak, ETORTEKen sartutako proiektu baten bitartez, nanoteknologiaren arloa sustatu nahi du hurrengo urteetan. Proiektuak NANOMAT du izena. Nanoteknologiaren garaia …
Tinta, idazteko koktela
Denboraren poderioz, hainbat tintaren beltzak indarra galtzen du; marroi bilakatzen da. Urteetan, hori izan da tintagilearen arazoetako bat: aldatu gabe …
Itsasoa laino dago
Zer gertatzen zaio itsasoari? Arrantzaleak behintzat kexu dira azken boladan ez dutelako lehen adinako harrapaketarik egiten. Zientzialariak ere espero ez …
Gay-Lussac, zientzia dotorea
Bolumenen konbinaziorako legearen egilea izan zelako da ezaguna. Bere lanen zehaztasuna zela eta, XIX. mendeko zientzialari miretsienetako bat izan zen. …
Kolesterola, bizitzeko ezinbestekoa
Uranga, Ane Miren -
Kolesterola koipe-mota bat da, gorputzaren funtzionamendurako ezinbestekoa. Gorputzean hainbat funtzio betetzen ditu zenbait egitura eta organotan: esate baterako, zelula askoren …
Elkarrizketak
Francisco Diaz Pineda: "Espezie guztiak, gurea barne, iraungi egingo dira lehenago edo geroago"
Francisco Diaz Pineda Tolosako Zumardi Natur Jardunaldietan izan zen XXI. menderako ekologo baten gogoetak hitzaldia ematen. Euskal Herrian zela aprobetxatuz, …
Zientzia eta teknologia garatzen
Zientzia eta teknologia bi hitz esanguratsu dira. EAEko industria eta ikerketa sarean etengabe gauzatzen ari diren bi kontzeptu horiek 2001-2004ko …
Albisteak
Koral-hesi bat aurkitu dute Australian
Ehun kilometro karratuko koral-hesia topatu dute Geoscience Australia erakundeko ikertzaileek sedimentuen mugimenduak aztertzen ari zirela.
Terapia genikoak leuzemia eragin du burbuila-haurretan
1999an hamar burbuila-haurri falta zuten genea sartu zieten. 30 hilabeteren ondoren, haurretarik bik leuzemia garatu dute.
Izozkiak ahoan goxoago
CEIT zentro teknologikoak, izozkiak ahorako goxoagoak izan daitezen, izotz-partikulen fluidotasuna hobetzeko ikerketa bat jarri du abian.
Silizioa purutzeko alternatiba berria
Txipak egiteko teknologiak aurrerapauso bat egin lezake laster; izan ere, silizioa purutzeko metodoa hobetu egin dute Japoniako kimikari batzuek.
Nukleo bikoitzeko galaxia
Zer dago 3C 66B galaxiaren nukleoan? Astronomo japoniar batzuen arabera, bi zulo beltz erraldoi, elkarren inguruan biraka.
Ura Lurraren sakon-sakonean
Mantuaren goiko geruzetan baino azpirago ere ura dagoela ikusi dute lehenengo aldiz.
Animaliak katalogatzeko DNAren barra-kodeak
Animaliak kodetzeko DNAren sekuentzia jakin bat erabiltzen duen teknika garatu dute.
Min eman dizula? Ez da hainbesterainokoa izango!
Ikerketaren arabera, min gutxiago sentitzen dutenengan minaren seinalea ez da ahultzen garunerako bidean; aldiz, informazioa iritsitakoan garunak egiten duen interpretazioan …
Gizakietan bizi diren mikroorganismoak deskodetzeko proiektua
Genoma Ikertzeko Estatu Batuetako Institutuak giza gorputzean bizi diren mikroorganismo guztien genomak deskodetu nahi ditu.
Lurraren masa berdina duten exoplanetak
1992an aurkitu ziren lehen exoplanetak, hau da, eguzki-sistematik kanpo detektatu diren lehen planetak. Orain, haien masa neurtu ahal izateko adina …
Suge hegalaria sigi-saga
Suge hegalariak Asia hegoaldeko oihanetan bizi dira, eta zuhaitz batetik bestera joateko, jauzi egin eta sigi-sagako mugimenduen bidez astintzen dute …
Elektrizitatea eroaten duen jantzi supergogorra
AEBetan, ehun berezi bat egitea lortu dute. Karbonozko nanohodiz eginda dago, eta oso-oso gogorra izateaz gain, elektrizitate-eroalea da.
Xenotransplante seguruak egin daitezke?
Espezie batetik bestera egiten diren organoen transplanteei xenotransplante deritze. PERV birusak giza zeluletan sartzeko behar dituen bi proteina identifikatu dituzte …
GIBaren erasoa, sistema immunearen araberakoa
Hiesa eragiten duen birusak, GIBak, kalte handiagoa egiten die sistema immunearen gene arruntak dituztenei ezohiko geneak dituztenei baino.
Beren burua garbitzen duten arrain-haztegiak
Sarritan, Ingurumenerako kaltegarriak izatea egozten zaie arrain-haztegiei. Kanadako ikertzaile batzuek, kalteak gutxitzeko eta, bide batez, irabazi gehiago lortzeko modu bat …
Maien aurreko zibilizazio bat Nikaraguan
Sei urteko lanaren ondoren, orain arte ezagutzen ez zen antzinako zibilizazio baten berri eman dute Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko eta Nikaraguako …
Sinapsiaren ondoren besikulak nola berreskuratu
Orain arte, bi neuronaren arteko sinapsiaren ondoren, besikulak berreskuratzeko bide bakarra ezagutzen zen. Ikertzaileek horretarako hiru modu daudela ikusi dute. …
Aventis saria asimetriarentzat
Aurtengo Aventis saria, asimetriari buruzko liburu batek irabazi du. Londresko Unibertsitateko Psikologia eta Medikuntza Alorreko irakasle Chris McManus-ek idatzi du …
Gizakiaren neurrira jaiotako arratoiak
Estatu Batuetako ikertzaileek ezaugarri genetiko jakin batzuk dituzten arratoiak jaiotzea lortu dute. Arratoi horiei gizakietan bularreko minbizia kontrolatzen duen gene …
Unibertsitatea enpresekin elkarlanean
EHUk 17 milioi eurotik gorako diru-sarrerak izan zituen 2002an enpresekin egindako kontratuekin.
Jakietako bakteriak Interneten
Erresuma Batuko eta Estatu Batuetako erakundeek ComBase zerbitzua jarri dute martxan Interneten, doan.
Bakterio kanibalak
Bakterioek maiz izaten dituzte gerra kimikoak euren artean: antibiotikoak jaurti eta beste espezieko bakterioak hil egiten dituzte.
X izpien tresna hobeak diamante-lapurrei esker
Hegoafrikar Errepublikako meategietan langileek diamanteak lapurtzen ote zituzten jakiteko, X izpiko sistema digital bat garatu zuten 1980ko hamarkadan.
Klonatutako lehen zaldia
Prometea moxal berezia da, amaren klona den lehen animalia baita.
Eguzkiak zirkulazio-sistema propioa du
Lurrean bezala Eguzkian ere, korronteak poloetatik ekuatorerantz higitzen dira. Lurrean, aire-lasterrek egiten dute ibilbide hori eta zirkulazio horren araberakoa da …
Txertoak neurrira eta azkar egiteko metodoa
Metodo berri bat erabiliz, datorren urteko gripe-izurriaren erruduna izan daitekeenaren aurkako txertoa egin dute, hilabete baino gutxiagoan.
Elhuyarren berriak
II. ZerNola Olinpiada
Aurrenekoaren arrakasta ikusita, ikasturte berrirako II. ZerNola Olinpiada antolatu da, eta urrian hasiko da.
Jakintza hedatuz
Ahoa sika-sika eginda
ATPa eta haren eratorriak, fluidoen jarioa bultzatzen dutenez, listu gabeziarekin erlazionatutako Goujerto-Sjögren eta sicca-sicca gaixotasunen aurkako botikak garatzeko aukerako bideak …
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
