Gai librean

Ba al du garunak sexu-orientaziorik?

2022/09/08 Nora García García - Nafarroako Gizarte Zerbitzuen koordinatzailea
Ainara Gomez Gastiasoro - Psikologia fakultateko irakaslea
Jurgi Cristóbal Azkarate - Psikologia fakultateko irakaslea

Ba al dago sexu-orientazioarekin lotutako garuneko eremu espezifikorik? Desberdinak al dira homosexualen, bisexualen eta heterosexualen garunak? 

Neuroirudi-tekniketan oinarritutako ikerketek galdera hauei erantzuten lagun diezagukete, eta, hala, heterosexuala ez den orientazio sexualei lotutako estigma murriztu daiteke.
 

Pixel-erasoak etorkizuneko terrorismo

2022/09/01 López-Gazpio, Iñigo - Adimen artifizialeko ikertzailea

Ilargi bete bakoitzarekin, adimen artifiziala gizakion parte geroz eta garrantzitsuagoa bilakatzen da. Ez dago zalantzarik adimen artifizialak helburu sinesgaitzak bereganatu dituela azken urteetan; aitzitik, sistema adimendun hauek badituzte gizartean plazaratzeko interesa suspertzen ez duten alderdi ilun batzuk ere. Artikulu honetan, irudiak prozesatzeko sistemen ahulezia batez mintzatuko natzaizue, pixel-erasoei buruz, horren bidez sare neuronaletan oinarritutako sistema adimendunen alderdi ez hain positibo bat ezagutzeko, eta irudiak prozesatzeko sistema horien arriskuak ulertzeko. Ziur asko, artikulu hau irakurri ondoren ez duzue zuen auto autonomoetan berriz lokartu nahiko.

Konposatu fenolikoak eta hesteko mikrobiota

2022/09/01 Iñaki Milton Laskibar - IMDEA Fundazioa eta CIBERobn Carlos III Osasun Institutua
Maria Puy Portillo Baquedano - Nutrizioa eta Obesitatea taldea, EHU. CIBERobn, Carlos III Osasun Institutua. BIOARABA Osasunaren Ikerketa Zentroa

Azken urteetan, “hesteko mikrobiota” gero eta gehiagotan entzuten den termino bat da, ia ezezaguna den zerbait izatetik artikulu zientifiko eta dibulgazio-artikulu ugariren protagonista izatera pasatu baita. “Konposatu fenoliko”en kasuan, berriz, askoz ere ezagunagoak dira, pertsona ugarik konposatu horietan aberats diren elikadura-gehigarriak hartzen dituztelako, besteak beste. Baina bada konposatu fenolikoen eta hesteko mikrobiotaren arteko erlazio zuzen bat, zeina, populazio orokorrarentzat ezezaguna izan arren, buruhauste bat izan den urte askoan komunitate zientifikoaren zati batentzat. Testuinguru horretan, berriki argitaratu diren ikerlanen arabera, badirudi konposatu fenolikoak eta hesteko mikrobiota elkar gorrotatzetik elkar maitatzera igaro direla.

Orgasmo femeninoaren eboluzioa

2022/09/01 Irati Larrañaga Moran - EHUko Osasun Psikologia Orokorra masterreko ikaslea
Jurgi Cristobal Azkarate - EHUko Psikologia Eskolako irakaslea

Historikoki, gure gizartean emakumeen sexualitatea gutxietsia izan da, orgasmo femeninoa orgasmo maskulinoaren azpiproduktu bat dela proposatzeraino. Aldiz, azken urteetako ikerketek …

Ikusezina ikusarazten: espantsio-mikroskopia

2022/08/31 Jon Ander Nieto Garai - Biokimika eta Biologia Molekularreko doktoratu osteko ikertzailea
June Olazar Intxausti - Biokimika eta Biologia Molekularreko doktoradutza aurreko ikertzailea

Nola behatu daitezke egitura nanoskopikoak milioi bat euro xahutu gabe? Punta-puntako mikroskopia-aurkikuntzak beti egon izan dira unean uneko zientzialari dirudun gutxi batzuen eskura. Horri aurre egiteko asmotan, ez da asko hurrengo hau otu zitzaion zientzialari-talde bati: mikroskopioarekin ezin baditugu ikusi egitura nanoskopikoak, zergatik ez handitu egituron tamaina? Horrela jaio zen gaur egun espantsio-mikroskopia izenaz ezagutzen duguna.

36koen ametsen oinordeko gara: fibrosi kistikoan euskaraz ikertzen

2022/07/18 Jon Zarate Sesma - EHUko irakasle agregatu doktorea, NanoBioCel ikerketa taldea, Kudeaketa Linguistiko eta Kulturala Pazientean Zentraturiko Osasun Arretan graduondoko espezialista tituluko zuzendaria

“Egun da abenduaren lehena, bi mila eta zortzikoa, gauza ttikien erresumatik partitu da maisua”. Horrela hasten da Ruper Ordorikak Mikel …

Zenbat dira? Lau, bat, hiru, bost, zazpi?

2022/07/15 Unai Illarregi Insausti - Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Saileko doktoregaia (EHU)

Zientziak oso azkar egin du aurrera, baita minbiziaren ikerkuntzak eta haren inguruan dugun jakintzak ere. Horrek ahalbidetu du, besteak beste, …

Epigenetikaren garrantzia Alzheimerren gaixotasunean

2022/07/12 Miren Altuna Azkargorta - CITA-Alzheimer Fundazioa (Donostia) eta Neuroepigenetikako laborategia, Navarrabiomed (Iruñea)

Alzheimerren gaixotasuna narriadura kognitiboaren arrazoi nagusia eta gaixotasun neurodegeneratibo ohikoena da (1–3). Gizartearen zahartzearekin zuzen-zuzenean loturik dagoen gaitza da; izan …

Zahartze-prozesua deskribatu, osasuntsu zahartzeko

2022/07/11 Ainhoa Alberro Garitano - Biologia Molekularreko eta Biomedikuntzako doktorea
1. irudia. Adinean aurrera egin ahala gaitasun funtzionalean gerta daitezkeen aldaketen irudikapen eskematikoa. Estres klinikoaren ondorioz, pertsona osasuntsuek hauskortasun-sindromea garatu …

Mikrobioak eta gainazalak: arazoa eta konponbidea?

2022/07/08 Iñigo Braceras Izagirre - TECNALIA, Basque Research and Technology Alliance (BRTA)ko ikertzailea
Naroa Imaz Molina - CIDETEC, Basque Research and Technology Alliance (BRTA)ko ikerlaria

COVID-19a dela medio, eguneroko albiste bihurtu zaizkigu gaixotasun infekziosoak. Dena den, gaixotasun horiekiko kezka aurretikoa da, mikrobioak antibiotikoekiko erresistentzia garatzen ari baitira etengabe. Hori dela eta, etorkizunerako beste estrategia batzuk ikertzen ari dira. Horien artean, jakinekoa da gainazalek garrantzi handia dutela hainbat mikrobioren hedapenean . Beraz, mikrobioei aurre egiteko gainazal aproposak bagenitu inguru desberdinetarako, arazoa mugatzeko bidean geundeke. Helburu horrekin, Tecnaliak eta Cidetec Surface Engineeringek arlo horretan teknologia ezberdinak ikertzen eta ahalbide berriak garatzen dihardute.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila