Gai librean

Noetherren teoremarik politena

2019/12/01 Urizar Lanz, Iñigo - Fisikan doktorea

Matematikariek Noetherren teorema bat baino gehiago ezagutzen dute. Izan ere, matematikarien familia ospetsu batek darama Noether abizena. Baina, denen artean, …

Generoak bereizteko joera adimen artifizialean

2019/12/01 Arbelaitz Gallego, Olatz - EHUko Informatika Fakultateko irakaslea eta UEUko kidea
Lazkano Ortega, Elena - EHUko Informatika Fakultateko irakaslea

— 1. irudian bi robot adimendun daude: mutil ala neska? Zein da zein?

— Baina, zertaz ari gara? Nola da posible adimen artifizialak generoak bereizteko joera izatea? Makinek ez dute generorik, ez da hala?”

“Zer dago afaltzeko?” Izurriak saguzarren menuan

2019/09/01 Baroja Ibáñez de Maeztu, Unai - Biologiako doktoregaia

Mundu mailako gainpopulazioaren ondorioz, datozen hamarkadetan erronka handia izango da gizakien elikatze-beharrak asetzea. Hori nahiko ez, eta krisi-egoera hori areagotu besterik ez dute egiten izurriek, urteko nekazaritza-produkzioa hein handi batean suntsitzen baitute. Zorionez, badira gure artean izurri askorentzat “mehatxu” diren intsektuzale amorratuak, saguzarrak alegia.

14.600 urteko ogia nekazaritzaren aitzindari?

2019/09/01 Arranz Otaegui, Amaia - Irakasle laguntzailea Kopenhageko Unibertsitatea
Richter, Tobias - Irakasle titularra Kopenhageko Unibertsitatea

Ogia da munduko lurralde gehienetan aurkitzen den oinarrizko elikagaia. Nahiz eta lan neketsua izan, ogia egiteko teknologia “sinplea” da: irina …

Zientziaren argitalpen-sistema eta aldizkari predatzaileak

2019/09/01 Agirre Orbegozo, Oskia - EHUko Liburuzaina

Zientziaren nazioarteko argitalpen-sistema konplexua izateaz gain, negozio biribila ere bada argitaletxe askorentzat. Ospe handiko aldizkarien harpidetza-prezioak neurriz kanpokoak dira, eta …

Wifi-radarra: nola hauteman gizakiaren presentzia

2019/09/01 Sobrón Polancos, Iker - EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako ikertzailea
Landa Sedano, Iratxe - EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako irakaslea

Haririk gabeko komunikazioen aroan, konektagarritasuna ez ezik, beste zerbitzu batzuk ere eskaintzen dituzte komunikazio-sistemek. Esate baterako, telefonia mugikorrak posizioa eman dezake GPSrik gabe. Ildo horretan, wifi-sistemek ere giza presentzia hautematea lortzen dute adimen artifizialaren bidez. Artikulu honetan, lehenik, azalduko dugu nola hedatzen den wifi-seinalea jendea tartean denean. Ondoren, gela batean dagoen lagun-kopurua zenbatzeko sistema aditu bat aurkeztuko dugu, wifi-seinalean oinarritua; eta, sistema horrekin lotuta, hainbat aplikazio-arlo erakutsiko dugu. Adibidez, adinekoen zainketa.

CAF-Elhuyar 2019: Dysonen esferen bila

2019/05/15 Iñigo González de Arrieta Martínez - Fisika Aplikatuan doktoregaia
Iker González Cubiella - Fisikako ikaslea

Bakarrik al gaude unibertsoan? Segur aski, hau da mendeetan zehar gizadiak izan duen kezkarik handienetako bat. Izatez, galdera horrek izugarrizko garrantzi filosofikoa eta zientifikoa du, eta galdera horrek ekarri dituen aurrerapen teknologikoak ere izugarriak dira. 70eko hamarkadatik, galaxiarteko komunikazioak bilatzen saiatu da SETI proiektu estatubatuarra, arrakastarik gabe. Orduan, beste galdera batzuk sortzen dira: ondo bilatzen ari gara? Ba al dakigu zer bilatu behar dugun? Zeren bila gabiltza?