Erreportajeak
Orain badakigu
Oso ongi, bazen garaia jaunak! Orain ez dago zalantzarik, inork softwarea sortu nahi badu badaki zein lengoaia eta makina erabili behar dituen.
HIES, argitasun-apur baten bila
HIES edo Hartutako Inmuno-Eskasiaren Sindromea. Zer ezkutatzen da lau letra beldurgarri horien azpian? Izurrite berri bat, gaurko gizarteak daraman bi imodu ero eta nahasiak sortua? Edo zerutik bidali zaigun zigor apokaliptikoa? Edo, azken orduan entzuteko aukera izan dugun bezala, CIA-k bere gerra bakteriologikoa garatzeko saioetan barreiaturiko eritasuna ote da?
Horrelako berri eta iruzkinak irakurtzeko, eta beste ausartago edo aldrebesago bat zuekin aspertzeko egokiera izan dugu azken hilabeteotan. Abestigint an "Udako abestia" izendatzen den bezala, eritasunekin ere gauza bera egingo balitz, titulu hori, inolako zalantzarik gabe, HIES deiturikoak eskuratuko zukeen 1985. urtean. Are gehiago, Rock Hudson , aktore ezaguna, gaitz honek jota hil zela jakin (eta berehalaxe komunikabide guztietan zabaldu) zen une beretik.
Airearen presioa
Gure buru gaineko aireak presio bat egiten duela somatzen ez badugu ere, saiakuntza errazen bitartez nabarituko dugu.
Arrantzaleen arteko bizimodua dastatzen
Duela urtebete, 1984ko abendutik 1985ko otsaila bitartean Bermeoko atunari batean egindako bidaiaren berri ematen da lantxo honetan, arrantzaleekin bizitako egunen berri. Bero-beroan bizi izan nituen neronek ere egun haiek; gaur, urtebeteko urruntasunak zaildu egiten du berotasun harekin gauzak adieraztea, baina ahalegina hemen dago.
Mendiak eztul egin duenean
Nevado del Ruiz sumendiaren erupzioak erabat hunkiturik utzi gintuen joan den Azaroan. Telebistan bidez ikusitako imajinek, naturaren indarra gogora ekarri digute beriro.
Antartida, hotzaren bazterra
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Hegoa, beroaren sinonimo da guretzat. Bero bila gabiltzanean hegoaldera jo ohi dugu. Ipar Hemisferioan bizi bait gara gu. Hego hemisferiokoentzat ordea, hegoa hotzaren irudi da. Guk, artikulu honen bidez, hegalde hotzera egingo dugu bidaia, Antartidara alegia.
Betiko izotzez estalitako kontinente ia ezezagun horri buruz arituko gara ondorengo lerroetan. Orain arte, zientzilari eta abenturazaleen begiradak soilik erakarri ditu eremu latz eta gogor honek. Etorkizunean, negozio-gizonen asmoek ere tokia izan omen dezakete paraje zakar honetan.
1985.eko Nobel Sariak
Sari asko banatzen da urtero mundu osoan zehar. Hauen artean Nobel Sariak preziatu eta ezagunenak dira.
Kanaleko tunelaren arazoak
Britainia Haundia eta Frantzia lotuko omen dituen tunel edo zubiaren projektu berria. Projektu honek espektatiba eta aurreikuskizun asko sortu ditu.
Kotxe hegalariak
Etxeberria, Isabel -
Azken aldian petrolioaren presioak igotzeari utzi diola-ta, kotxe hegalariak serie handitan fabrikatzeko positibilitateak, gero eta handiagoak dira.
Mendel: Genetikaren hastapena
Duela 100 urte 1884.eko urtarrilean hil zen Genetika ren oinarrizko legeak azaldu zituen zientzilaria; Gregor Mendel , denok ezagutua.
Gaur egun, Biologiaren barnean, Genetika arrakastarik handiena lortu duen zientzia dela esan daiteke, eta eremu honetan, Mendelen lanak izugarrizko garrantzia hartzen du, zeren eta, heredentziaren mekanismoa deskribatu zuen lehena izan bait zen.
Mendelen legeak, gerora Genetika izango zenaren hastapenetan, funtsezko pausotzat jo dira, eta Darwinek espezieen jatorriaren arazoa ebazteko sorturako teoriarekin batera, biologia modernoaren oinarri bezala kontsideratu dira.
Hala ere, 1866.ean, hau da Mendelek ilarrekin buruturiko esperimentuetatik ondorioztatutako emaitzak aurkeztu zituenean, interes falta nabaria topatu zuen orduko komunitate zientifikoaren baitan. Jarrera hau ulertzeko, Mendel, bere testuinguru soziokulturalean eta garai hartan heredentziaren arazoaren inguruan sortu ziren joera desberdinen barruan ere kokatu behar dugu.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
