Galarraga Aiestaran, Ana

Garunaren itzultzaileak

"Zientzia-fikziokoa dirudiena errealitate bilakatzeko ahaleginetan ari dira ikertzaileak". Esaldi topikoa bihurtu den arren, batzuetan ia saihestezina da halako zerbait bururatzea; adibidez, jakitean paralisia duen pertsona batek, pentsatze hutsarekin, robot bat mugiaraztea lortu duela esperimentu batean. Edo paralizatutako gorputz-adar baten mugimendua berreskuratu duela. BCI teknologien, garunaren eta ordenagailuen arteko interfazeen adibide nabarmenetakoak dira horiek.

Plazeboak eta etika, balantzaren alde banatan

Plazeboen erabilerak zalantza etiko handiak sortzen ditu mediku-kontsultetan zein ikerketa klinikoan.

Geodibertsitatea edo zenbat balio duen lurrak

Biodibertsitatearen aldean, kontzeptu ezezagunagoa eta urrunagoa da geodibertsitatea. Eta ez da harritzekoa: nahiko berria izateaz gain, pertsonoi errazagoa zaigu bizidunekin hunkitzea eta identifikatzea materia bizigabearekin baino. Hala ere, azken aldian indarra hartzen ari da alor hori, geologoen eta adituen artean ez ezik, gizartearen beste arlo batzuetan ere, hasi lurralde-antolamenduaren arduradunetik eta turismo-kudeatzaileetaraino.

BTEK, bizi teknologia

BTEK Teknologiaren Interpretazio Zentroa ireki berri dute Bizkaiko Parke Teknologikoan.

Talidomida, 50 urte geroago

Iragana gaindituta, talidomida sendagai baliotsua izan daiteke etorkizunean.

Zamalekuak, garai bateko industriaren azken katebegiak

Meatzeen eta mea-harriak garraiatzen zituzten itsasontzien arteko azken katebegiak dira zamalekuak. XIX. mendearen bukaeran sortu zituzten, garaiko industriaren beharra asetzeko, eta meatzaritzarekin batera bilakatu ziren. Gaur egun, haietako batzuen hondakinak baino ez dira gelditzen, nahiz eta bakar batzuk zaharberritu ere egin dituzten. Izan ere, historiaren zati baten lekuko dira.

Hitzak egiten gaitu

Adituak bat datoz hizkuntza Homo sapiens espeziearen bereizgarria dela esatean. Oraindik argi-ilunak badauden arren, hizkuntzalariek gero eta hobeto ezagutzen dituzte hizkuntzaren gakoak. Eta haiek ezagutu ahala, hobeto ezagutzen dugu geure burua, geure izatea.

Filosofatzen: zenbat buru, hainbat aburu

Zelula amen tratamenduak, iruzur berria

Sendaezinak edo sendatzen zailak diren gaixotasunentzat, zelula ametan oinarritutako tratamenduak eskaintzen dituzte hainbat ospitalek, mundu osoan zehar. Tratamendu horietako askoren eraginkortasuna eta segurtasuna ez daude frogatuta. Halakoak agerian jartzen, salatzen eta duten arriskuez ohartarazten dihardute, bai nazioarteko erakundeek, bai hemengo sendagileek. Izan ere, iruzur hutsa dira.

"Niretzat izugarri garrantzitsua da ikerketetan hasieratik hartzea aintzat alderdi etikoa"

Animaliekin egiten diren ikerketak, zelula amekin egiten direnak, azterketa genetikoak eta haiek nekazaritzan, abeltzaintzan edo giza osasunean dituzten aplikazioak... Halako gaien alderdi etikoek eztabaida bizia eragin dute azken urteotan; hain juxtu, kezka horiei erantzuten saiatzen da Kate Millar ikertzailea. Grinatsu baina gozo, eta irribarrea galdu gabe, hitz egiten du bere lanaz.