Galarraga Aiestaran, Ana
Fukushima, bere onera itzuli nahian
Bi urte igaro dira Fukushiman lehenik hondamendi naturala eta haren ondotik nuklearra gertatu zirela, eta egoera bere onera etorri gabe dago oraindik. Normaltasunera itzultzeak luze joko du, gainera: iazko gobernuak egindako planaren arabera, 40 urte inguru beharko dira hondatutako erreaktoreak kentzeko eta zentrala erabat eraisteko. Oraingo gobernuak, ordea, epeak laburtu nahi ditu, eta horretara bideratu du aurrekontuen zati bat.
Hiesa zuen haur bati birusa ezabatzea lortu dute lehenengo aldiz
Hiesarekin jaio zen haur bati birusak erabat ezabatzea lortu dute Johns Hopkins ospitaleko ikertzaileek, Mississippi eta Massachusetts unibertsitateetako ikertzaileekin batera. Ikertzaileek azaldu dutenez, terapia antirretrobirala haurra jaio eta berehala ematean datza, lehen 30 orduen barruan; hartara, gordailuetan ezkutatzea eragozten zaio birusari. Hain zuzen ere, hiesa duten pazienteetan, gordailuetan ezkutatutako birusak izaten dira gaitza berritzen eta indartzen dutenak, tratamendua eteten denean.
Garoña: hasi da atzerako kontaketa
Urtea hasi denetik, Garoñako zentral nuklearra geldirik dago. Berez aurtengo uztailera arte jarduteko baimena zuen, 2019ra arte luzatzeko aukerarekin, ez …
Zergatik dira esateko hain zailak aho-korapiloak?
Hitz egitean parte hartzen duten ahoko eta garuneko eremuak aztertzeko ikerketa batean, ikertzaileek ikusi dute zergatik trabatzen garen hain erraz …
Hego Afrikan bizi-itxaropena luzatzea eta kutsatzeak gutxitzea lortu dute antirretrobiralek
Hiesarekin lotuta Afrikatik iristen diren albisteak askotan etsigarriak diren arren, itxaropena pizten duten bi ikerketa argitaratu ditu Science aldizkariak. Hiesa tratatzeko erabiltzen diren antirretrobiralek Hego Afrikako eskualde ez-industrializatu batean izan duten eragina aztertu dute biek, eta, bietan gidaria hango unibertsitatea izan bada ere (KwaZulu-Nataleko Unibertsitatea), bakoitzak alderdi desberdinei jarri die arreta. Eta biek baieztatu dute tratamendu erretrobiralek ondorio onuragarriak izan dituztela.
GMI formularen arabera argalak diren pertsonen herenak egiaz obesoak dira
Sei mila pertsona baino gehiagorekin egindako ikerketa batean, gorputz-masaren indizearen arabera argalak diren pertsonen herenak berez obesoak direla frogatu du Nafarroako Unibertsitate Klinikak.
Penizilinak bultzatu zuen sexu-iraultza, ez pilula antisorgailuak
Askotan jo izan da pilula antisorgailua Estatu Batuetan 1960ko hamarkadan gertatu zen sexu-iraultzaren eragile nagusitzat. Orain, ordea, Emory Unibertsitateko ekonomialari batek beste hipotesi bat plazaratu du. Haren esanean, sexu-jokabideetan sortu zen askatasun-giroa lehenago hasi zen, eta penizilinari dago lotuta, pilulari baino gehiago.
Garunarentzat, izua eta beldurra ez dira gauza bera
Iowa Unibertsitateko ikertzaileek erakutsi dutenez, garuneko amigdalak ez du agintzen beldur-mota guztien aurreko erantzuna. Izan ere, frogatu dute amigdala atrofiatuta duten pertsonak ere, beldurra sentitzeko gaitasuna galduta duten arren, izutzen direla bizitza arriskuan dutela jakinarazten duten seinaleak jasotzean. Hortik ondorioztatu dute orain arte ezezaguna izan den beste mekanismo batek ere parte hartzen duela beldurraren mekanismoan.
Begirada emea medikuntzari
Ez da uste edo susmo bat: osasun-zerbitzu batzuetan genero-bereizketa gertatzen da, eta, horren ondorioz, emakumezkoek gizonezkoek baino arreta kaskarragoa jasotzen dute batzuetan. Are gehiago, zenbait kasutan, hilkortasun-tasa handiagoa da emakumezkoetan gizonezkoetan baino, bereizketa horren erruz.
Emakume izatea gaixotasun bihurtzen dutenean
Bizitzaren gertaera arruntak gaixotasuntzat hartzeari eta hala balira bezala diagnostikatzeari, prebenitzeari edo tratatzeari deitzen zaio medikalizatzea. Gizonezkoei ere eragiten dien arren, emakumezkoetan are nabarmenagoa da joera hori. Ondorio larriak ditu, eta ez bakarrik medikalizazioa pairatzen duten pertsonengan.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
