Irazabalbeitia, Inaki

Irazabalbeitia, Inaki

kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea Elhuyar Fundazioa

Zooak: animali biltegi?

1990/10/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Munduko hiri handi gehienetan, eta txiki askotan ere bai, parke zoologikoak daude. Hiri batzuetakoak gainera, oso famatuak dira duten egituragatik edota biltzen dituzten animalia exotikoen sorta oparoarengatik.

Zerotik infinitura

1990/07/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Duela hamar urte Voyager 2 zunda espaziala Saturno planeta liluragarrira iritsi zen. Voyager 1 eta 2 duela hamahiru urte jaurti ziren Cañaveral lurmuturreko zentru espazialetik gure sistemako kanpo-planeta erraldoiak esploratzeko helburuz. Beren lana ongi baino hobeto bete ondoren, gure planetako zerutik, izarrarteko espazioaren hustasunean murgilduz, eternitatearen infiniturantz abiatu dira, gure zibilizazio teknologiko ahul eta hauskorraren bozeramaile bailiren.

Raman: efektua eta zientzilaria

1990/06/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

1988.ean bi urteurren garrantzitsu ospatu ziren: Raman efektuaren 60. urteurrena eta Chandrasekhara Venkata Ramanen jaiotzaren mendeurrena. Bi urteurren horiek gogoratu nahi ditugu guk artikulu llabur honen bidez. Gainera, aurten beteko dira hogei urte zientzilari indiar handia hil zela.

Hubble, azkenik orbitan

1990/05/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Barandiaran, Mariaje -

Apirilaren azken astean Discovery transbordadoreak Hubble izeneko teleskopioa jarri zuen orbitan. Urtetako atzerapena izan du proiektu honek, baina astronomoak irrikitan daude unibertsorantz leiho berriak zabalduko omen dituelako.

Bakarrik ote gaude?

1990/04/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Bizi eza Unibertso osoan gertatzen al da ala bizia nonnahi topa al daiteke? Galdera gaitza da eta gainera erantzun erabakiorrik ez duena.

Espazioko mentura 1990.eko hamarkadan

1990/03/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Espazioko menturak zuzperraldia izango omen du datorren hamarkadan. Ilargiratzea gertatu ondoren, espazioa konkistatzeak bere xarma galdu zuen jendearentzat. Azken hogei urteotan lortutako emaitza zientifikoak aurreko urtetakoak baino garrantzitsuagoak izan dira ordea. Hala ere, giro hotza izan du espazioko menturak. Martitzeratzeko proiektuek, lilura eta erakargarritasunez kutsatu dute berriz astronautika.

1980-89, hamar urte zientziaren historian

1990/02/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Iragan hamar urteotan zientzia eta teknologiak une distiratsu eta une tamalgarriak ezagutu dituzte. Artikulu honek hamar urteotako zientziaren erradiografia izan nahi du.

Galileo, espazioko kamikazea

1990/01/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea
Barandiaran, Mariaje -
Joan den urriaren 18.ean Galileo espazio-zunda automatikoak sei urtez iraungo duen bidaiari hasiera eman zion. Jupiter eguzki-sistemako planeta erraldoia eta …

Gonzalo Martin Guzman, 40 urte polimeroen munduan murgildurik

1989/12/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

Irakurle gehienek ez dute seguruenik Gonzalo Martin Guzman irakaslea ezagutuko. Gutxi batzuk, hamarkada hasierako urte zurrunbilotsuetan Euskal Herriko Unibertsitateko errektore izan zelako ezagutuko dute. Eta gutxiagok, bere ikasle izateko parada zoragarria izan genuelako ezagutzen dugu. Duela gutxi Euskal Herriko Unibertsitateko “Irakasle Emerito” izendatu dute. Zein da bada, Gonzalo Martin Guzman?

Urrats txikia gizon batentzat...

1989/11/01 Barandiaran, Mariaje -
Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzailea

...baina jauzi erraldoia gizateriarentzat 1 . Horixe esan omen zuen Neil A. Armstrong astronauta iparramerikarrak Ilargian oina jartzera zihoanean. 1969.eko uztailaren 20a zen; duela hogei urte alegia. Ilargiratzea bederatzi urteko lanaren fruitu izan zen. Artikulu honetan balentria horren historia kantatu nahi dugu. Ilargiaren esplorazioaren mentura izango da ondoko lerroetan azalduko dizueguna. Hala ere, bidaiek emaniko fruitu zientifikoak eta etorkizunean menturak izan dezakeen bilakabidea ez dugu ahaztuko.

Babesleak
Eusko Jaurlaritzako Industria, Merkataritza eta Turismo Saila