Arte rupestre á luz dos datos
Os Homo sapiens que viviron en Europa entre fai 40.000 e 10.000 anos deixaron una rica pegada en Ekain, Santimamiñe, Altamira, Lascaux, etc. Debuxaron cabalos, rinocerontes, touros, osos, mans, en pequenos conxuntos ou formando composicións complexas, superpuestas, coloreadas unhas, siluetas baleiras outras, soprando con pinceis, dedos.
As pistas convertéronse nun tesouro fascinante paira os seus descendentes (paira nós) e desde que en 1879 descubríronse as primeiras pinturas en Altamira, quixemos descubrir quen as fixo e que significaban. É evidente que investigamos e interpretado a arte rupestre a través do coñecemento e as técnicas da época, impregnando as concepcións sociais da época. E así o fan tamén os arqueólogos Diego Garate e Joseba Ríos. Ambos teñen claro que a recollida de datos e a análise de características cuantificables é a mellor maneira de coñecer e comprender a arte rupestre e os seus creadores, limitando a interpretación ao territorio da interpretación.
Segundo Garate e Ríos, o cambio de paradigma que se produciu coas técnicas de datación é un dos indicadores máis claros da necesidade de basearse nos datos. Ata que se empezaron a realizar as probas de carbono 14, predominou una visión gradualista da arte rupestre: as formas de pintura lixo máis simples debían ser as máis antigas; as máis complexas e realistas, as máis modernas, a medida que "evolucionaban" de seres humanos e sociedades primitivas a máis sofisticadas. Con todo, as dataciones demostraron que non houbo esa evolución e que as pinturas máis antigas xa eran complexas, é dicir, que aqueles seres humanos dominaban desde o principio a técnica da arte rupestre.
Sen posibilidades de datación, una interpretación evolucionista deste estilo tiña todo o seu sentido nunha época na que o darwinismo emerxe e o colonialismo cambaleábanse. Non se trata de separar as culpas, senón de tomar conciencia do risco e evitalo, de transmitir aos nosos descendentes o coñecemento paira seguir investigando o pasado co lastre máis rápido posible.
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
