Evolución do falecemento
A forma de entender a morte non é antiga. Xunto aos grandes avances do medicamento que revolucionaron a calidade de vida e permitíronnos alargar notablemente a vida, no noso país impúxose una cultura que deu as costas á morte. Fomos gañando ferramentas técnicas, pero fomos perdendo ferramentas sociais e emocionais paira tratar a morte. A reportaxe principal deste número titúlase "Da morte, sen tabús" con ganas de afrontar un tema difícil.
O médico forense Luís Miguel Querejeta trasladounos o aspecto máis técnico da evolución. Paira el, os transplantes foron os que máis modificaron o concepto de morte nos últimos anos. De feito, para que os órganos atópense no mellor estado posible paira o transplante, os parámetros fisiológicos do corpo deben conservarse dentro de límites normais, aínda que a persoa sexa morta. Esta esixencia incorporou ao proceso de morte criterios técnicos, éticos e legais específicos, así como dificultades nalgúns casos. E, desde logo, permitiu a miles de persoas seguir vivindo.
Tamén miramos a evolución do tabaco desde a profesión do médico, xa que ademais de vivir, os médicos tamén axudan a morrer. As consecuencias de vivir negando a morte son, ademais, moi evidentes nos hospitais: comportarse coma se nada pasase, non querer falar da morte, nin co médico, nin co propio enfermo, morrer nunha contorna estraña en lugar de en casa... "tamén estamos a quitar ao paciente a oportunidade de preparar a súa despedida", afirma o médico Félix Zubia, aínda que cre que as cousas empezan a cambiar.
A pesar da súa dureza, a toma de conciencia sobre o valor da oportunidade da despedida pode catalizar a destrución do tabaco. Ou un cambio na forma de entender a morte. As primeiras liñas do libro Unweaving the Rainbow de Richard Dawkins non son un mal punto de partida: "Morreremos e somos felices por iso. (...) Son máis os grans de area de Arabia as persoas que podían estar pola miña banda pero que nunca verán a luz do día (...) Sabemos que o número de persoas potenciais que pode xerar o noso ADN é enormemente superior ao número de persoas realmente existentes. (...) E aínda que as oportunidades son tan escasas, ti e eu somos, na nosa vulgaridade, os que estamos aquí".
Zu idazle
Zientzia aldizkaria
