Novas análises xenéticas dos primeiros sapiens vividos en Europa e Asia determinaron que os neandertales e os sapiens se hibridaron fai uns 50.500 anos, período de hibridación que durou uns 7.000 anos, ata que os neandertales comezaron a desaparecer. Os artigos sobre estas análises foron publicados simultaneamente polas revistas Science e Nature. En ambos os casos participaron investigadores do Instituto de Antropoloxía Evolutiva Max Planck, xunto a outros investigadores internacionais, e os resultados e conclusións son complementarios.
Os neandertales e os sapiens separáronse fai uns 500.000 anos. Máis tarde, durante 300.000 anos, os neandertales viviron en Eurasia. E, entre os anos 40-60.000, os sapiens abandonaron África e estendéronse por Europa. Ao expandirse, atopáronse cos neandertales e ambos os grupos se hibridaron entre si. A pesar de todo iso, os científicos descoñecían a dinámica das hibridaciones e a evolución da herdanza xenética herdada dos neandertales. Así o explicaron os dous artigos que agora publican.
No artigo da revista Nature, por exemplo, analizáronse os xenomas de sete individuos que viviron fai 42.000-49.000 anos en Ranis (Alemaña) e en Zlatký kfrutas (Chequia) e comprobaron que estaban estreitamente relacionados cun grupo que saíra de África fai 50.000 anos e que, como todos os sapiens de fóra de África, tiñan un rastro deixado por unha hibridación con neandertales. Tamén precisaron que esa hibridación produciuse fai uns 45.000-49.000 anos, moito máis tarde do que se supuxo até agora.
No estudo publicado en Science tamén se analizaron os xenomas actuais, ademais dos achados de 59 sapiens vellos achados en Eurasia (entre 2.000 e 45.000 anos). Así se ha visto que este período de hibridación de fai 50.500 anos deixou numerosos xenes nos xenomas dos eurasiáticos: entre o 1 e o 2% dos xenomas actuais. E tamén chegaron a unha conclusión moi clara: A primeira migración de sapiens de África a Eurasia tivo lugar fai máis de 43.500 anos.
Ademais, subliñaron que os datos xenéticos están en consonancia co que suxiren os restos arqueolóxicos. De feito, as evidencias arqueolóxicas tamén pon de manifesto que entre 6.000 e 7.000 anos o sapiens e o neandertal conviviron en Eurasia. Ademais, a duración do fluxo xénico axuda a explicar por que os asiáticos orientais teñen un 20% máis de xenes neandertales que os europeos e os occidentais asiáticos.
Os investigadores tamén analizaron como cambiou a herdanza dos neandertales no xenoma de Sapiens ao longo do tempo. Segundo explicaron, no xenoma existen algunhas zonas sen a xeración de neandertales, que se denominan desertos. Estes desertos xurdiron pouco despois da hibridación de ambos os grupos humanos. De aí dedúcese que os xenes neandertales presentes naquelas partes eran probablemente letais para os sapiens.
A maioría dos xenes herdados dos neandertales están relacionados coa inmunidade, a pigmentación da pel e o metabolismo, segundo viuse noutras investigacións anteriores. Un exemplo diso é unha variante xenética que protexe do COVID-19.
Así mesmo, lembraron que os asiáticos orientais, ademais de ter unha maior pegada dos neandertales, tamén teñen a dos denisov. A análise de como cambiaron estes restos ao longo do tempo é útil para comprender as hibridaciones entre grupos humanos e as dinámicas migratorias.